🟣حجب در ارث یعنی چی؟
حجب یعنی بعضی از ورثه اصلاً ارث نمیبرن یا سهمشون کمتر میشه چون یه وارث نزدیک‌تر وجود داره. حجب دو نوعه:
الف) حجب نقصانی (کم کردن سهم)
اینجا وارث، از ارث محروم نمیشه ولی سهمش کمتر میشه چون یه نفر نزدیک‌تر هست که نمیذاره اون سهم کامل رو بگیره.
💡 مثال ۱:
مردی فوت کرده و مادر، پدر و چند تا برادر و خواهر داره.
🌱 مادرش اگه تنها بود، یک‌سوم (۱/۳) مال رو میبرد،
🌱 ولی چون پدرش زنده‌ست، سهم مادرش کم میشه و فقط یک‌ششم (۱/۶) میبره.
💡 مثال ۲:
مردی فوت کرده و هم زن داره و هم فرزند.
🌱 زن اگه تنها بود، یک‌چهارم (۱/۴) مال رو میبرد،
🌱 ولی چون فرزند داره، سهمش کم میشه و فقط یک‌هشتم (۱/۸) میبره.
📌 جمع‌بندی حجب نقصانی:
مادر وقتی تنهاست، یک‌سوم میبره، ولی اگه پدر هم باشه، یک‌ششم میبره.
زن اگه شوهرش فرزند نداشته باشه، یک‌چهارم میبره، ولی اگه داشته باشه، یک‌هشتم.
شوهر اگه زنش فرزند نداشته باشه، نصف میبره، ولی اگه داشته باشه، یک‌چهارم.
ب) حجب حرمانی (محروم شدن کامل از ارث!)
اینجا یه سری وارث‌ها کلاً از ارث حذف میشن چون یه نفر نزدیک‌تر وجود داره که نمیذاره اونا ارث ببرن.
💡 مثال ۱ (محرومیت برادر و خواهر):
مردی فوت کرده و پدر و مادر و چند تا خواهر و برادر داره.
🌱 تو این شرایط، پدر و مادر ارث میبرن، ولی برادر و خواهرشون هیچی نمیبرن! چون پدر هست و حجب حرمانی ایجاد میکنه.
💡 مثال ۲ (محرومیت پدربزرگ و مادربزرگ):
مردی فوت کرده و پدرش زنده‌ست، ولی پدربزرگ و مادربزرگ هم دارن.
🌱تو این شرایط، چون پدر زنده‌ست، پدربزرگ و مادربزرگ هیچی نمیبرن! پدرش نمیذاره اونا ارث ببرن.
💡 مثال ۳ (محرومیت عمو، عمه، دایی و خاله):
مردی فوت کرده و فرزند یا برادر و خواهر داره.
🌱تو این شرایط، عمو، عمه، دایی و خاله هیچی نمیبرن! چون یه وارث نزدیک‌تر از اونا وجود داره که باعث حجب حرمانی میشه.
📌 جمع‌بندی حجب حرمانی:
برادر و خواهر اگه پدر زنده باشه، ارث نمیبرن.
پدربزرگ و مادربزرگ اگه پدر زنده باشه، ارث نمیبرن.
عمو، عمه، دایی و خاله اگه برادر و خواهر یا فرزند باشه، ارث نمیبرن.
👀 نتیجه‌گیری کلی و کاربردی!
🌱 ردّ: وقتی بعضی از ورثه فرض‌بر هستن ولی کسی از ورثه قرابتی وجود نداره، پس باقی‌مونده ارث رو بین همون فرض‌برها تقسیم میکنن.
🌱 حجب نقصانی: سهم بعضی از ورثه کم میشه (مثل مادر که یک‌سومش تبدیل به یک‌ششم میشه).
🌱 حجب حرمانی: بعضی از ورثه کلاً حذف میشن (مثل برادر که وقتی پدر زنده‌ست، هیچی نمیبره).
#مدنی
حجب یعنی بعضی از ورثه اصلاً ارث نمیبرن یا سهمشون کمتر میشه چون یه وارث نزدیک‌تر وجود داره. حجب دو نوعه:
الف) حجب نقصانی (کم کردن سهم)
اینجا وارث، از ارث محروم نمیشه ولی سهمش کمتر میشه چون یه نفر نزدیک‌تر هست که نمیذاره اون سهم کامل رو بگیره.
💡 مثال ۱:
مردی فوت کرده و مادر، پدر و چند تا برادر و خواهر داره.
🌱 مادرش اگه تنها بود، یک‌سوم (۱/۳) مال رو میبرد،
🌱 ولی چون پدرش زنده‌ست، سهم مادرش کم میشه و فقط یک‌ششم (۱/۶) میبره.
💡 مثال ۲:
مردی فوت کرده و هم زن داره و هم فرزند.
🌱 زن اگه تنها بود، یک‌چهارم (۱/۴) مال رو میبرد،
🌱 ولی چون فرزند داره، سهمش کم میشه و فقط یک‌هشتم (۱/۸) میبره.
📌 جمع‌بندی حجب نقصانی:
مادر وقتی تنهاست، یک‌سوم میبره، ولی اگه پدر هم باشه، یک‌ششم میبره.
زن اگه شوهرش فرزند نداشته باشه، یک‌چهارم میبره، ولی اگه داشته باشه، یک‌هشتم.
شوهر اگه زنش فرزند نداشته باشه، نصف میبره، ولی اگه داشته باشه، یک‌چهارم.
ب) حجب حرمانی (محروم شدن کامل از ارث!)
اینجا یه سری وارث‌ها کلاً از ارث حذف میشن چون یه نفر نزدیک‌تر وجود داره که نمیذاره اونا ارث ببرن.
💡 مثال ۱ (محرومیت برادر و خواهر):
مردی فوت کرده و پدر و مادر و چند تا خواهر و برادر داره.
🌱 تو این شرایط، پدر و مادر ارث میبرن، ولی برادر و خواهرشون هیچی نمیبرن! چون پدر هست و حجب حرمانی ایجاد میکنه.
💡 مثال ۲ (محرومیت پدربزرگ و مادربزرگ):
مردی فوت کرده و پدرش زنده‌ست، ولی پدربزرگ و مادربزرگ هم دارن.
🌱تو این شرایط، چون پدر زنده‌ست، پدربزرگ و مادربزرگ هیچی نمیبرن! پدرش نمیذاره اونا ارث ببرن.
💡 مثال ۳ (محرومیت عمو، عمه، دایی و خاله):
مردی فوت کرده و فرزند یا برادر و خواهر داره.
🌱تو این شرایط، عمو، عمه، دایی و خاله هیچی نمیبرن! چون یه وارث نزدیک‌تر از اونا وجود داره که باعث حجب حرمانی میشه.
📌 جمع‌بندی حجب حرمانی:
برادر و خواهر اگه پدر زنده باشه، ارث نمیبرن.
پدربزرگ و مادربزرگ اگه پدر زنده باشه، ارث نمیبرن.
عمو، عمه، دایی و خاله اگه برادر و خواهر یا فرزند باشه، ارث نمیبرن.
👀 نتیجه‌گیری کلی و کاربردی!
🌱 ردّ: وقتی بعضی از ورثه فرض‌بر هستن ولی کسی از ورثه قرابتی وجود نداره، پس باقی‌مونده ارث رو بین همون فرض‌برها تقسیم میکنن.
🌱 حجب نقصانی: سهم بعضی از ورثه کم میشه (مثل مادر که یک‌سومش تبدیل به یک‌ششم میشه).
🌱 حجب حرمانی: بعضی از ورثه کلاً حذف میشن (مثل برادر که وقتی پدر زنده‌ست، هیچی نمیبره).
#مدنی