یاسر عرب

بیانیه اعتراضی جمعی از فعالان سیاسی اجتماعی نسبت به تعلیق کانال تلگرامی و اقدام قضایی علیه نقدهای خیرخواهانه دکتر محسن رنانی

بسم‌الله الرحمن الرحیم

آینه چون نقش تو بنمود راست 
خود شکن آئینه شکستن خطاست

ما جمعی از فعالان سیاسی اجتماعی، نگرانی و تأسف عمیق خود را نسبت به تعلیق کانال تلگرامی و اقدام قضایی علیه نقدهای خیرخواهانه دکتر محسن رنانی استاد تراز اول دانشگاه اصفهان و یکی از برجسته‌ترین چهره‌های علمی کشور ابراز نموده و اینگونه تنگ نظری ها را محکوم میکنیم
این اقدام، نه تنها نقض آزادی بیان و اندیشه است، که به معنای بستن دهان منتقدان و دلسوزانی است که برای پیشرفت و تعالی کشور تلاش می‌کنند.

دکتر رنانی، به عنوان یک استاد اقتصاد سیاسی و یک ایران‌دوست واقعی، همواره در راستای حفظ منافع ملی و ارتقای سطح علمی جامعه خود کوشیده است. ایشان با فداکاری و ایثار، نظرات علمی و انتقادی خود را ارائه داده‌اند و در این مسیر، به عنوان یک الگو برای جوانان و دانشجویان ما شناخته می‌شوند.
تهدید به اقدام قضایی و تعلیق کانال ایشان، به معنای نادیده گرفتن تلاش‌های صادقانه و بی‌دریغ نامبرده در راستای بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی کشور است.

ما بر این باوریم که بستن دهان منتقدان، نه تنها به نفع نظام حکمرانی نخواهد بود، بلکه به تضعیف پایه‌های علمی و اجتماعی جامعه منجر خواهد شد.
اگر در ابتدای انقلاب قرار بود حتی کمونیست‌ها نیز در ارائه نظرات خود آزاد باشند، چگونه است که امروز اساتید خیرخواهی که با دلسوزی و وفاداری به دین و کشور، برای اعتلای ملت تلاش می‌کنند، باید مورد تعرض قرار گیرند؟

از حاکمیت می‌خواهیم تا به حقوق قانونی و آزادی‌های مشروع شهروندان  بویژه اندیشمندان آکادمیک احترام گذاشته و از اقدامات سرکوب‌گرانه پرهیز کند.

ما خواستار پاسداشت آزادی بیان و حفظ حریم اساتید و منتقدان دلسوز و نخبه ایران‌دوست بوده و امیدواریم که صدای انتقاد و پیشنهاد در جامعه علمی ما همچنان برقرار بماند و تا دیر نشده صدای اعتراض آنان شنیده شود

و نکته آخر اینکه نکند افزایش برخورد با منتقدان و دلسوزان کشور، پروژه انتقام از شکست‌های منطقه‌ای هشدار داده شده ای باشد که بدان بی توجهی نموده و زیان های فراوانی را متوجه منافع ملی ایران مظلوم مان نمودید!

امضا کنندگان  بترتیب الفبا
محمدتقی اکبرنژاد
مژگان  ایلانلو
ناصر  دانشفر
شهاب الدین حائری شیرازی
محمد  جمادی
حسین  جعفری
اکبر  دانش سرارودی
یاسر  عرب
سید هاشم  فیروزی
امید  فراغت
رحیم  قمیشی
علیرضا رجبیان
فخرالسادات  محتشمی‌پور
علی مرادی
مهدی نصیری

تاریخ ۱۶ دی ماه ۱۴۰۳

@yaser_arab57

🔴 چند نکته‌ 🔴

🔺روزهای اخیر شاهد موج چندم انتشار ویدیوی بریده شده‌ای از «نادر ابراهیمی» در برخی حساب‌های کاربری در شبکه‌های اجتماعی هستیم. این اتفاق، موضوعی‌ست که گاه شاهد آنیم فرد یا عده‌ای را بخاطر برخی ویژگی‌های ناگزیرش، نظیر انتشار بدون ارزیابی و تفکر درباره خاستگاه محتوا، قربانی قضاوت‌ها کرده است.

🔸 اینبار قرعه به این تکه ویدیو افتاده و اگر با تأمل نگاه کنیم درمیابیم که منتشر کننده و بازپخش کنندگان عمدتاً شناختی اندک از نادر ابراهیمی، اندیشه‌ی او و حتی اساس همین ویدئو دارند.

🔸 ما از شما سپاسگزاریم که با حساسیت بسیار ما را مورد سؤال قرار می‌دهید و از «اصالت» ماجرا می‌پرسید و «چیستی» و «چرایی» را جستجو می‌کنید. پیام‌های متعدد اینچنینیِ رسیده ما را برآن داشت درباره این ویدیو توضیحاتی مختصر ارائه کنیم تا شاید برای آنانکه قصد شنیدن و باور دارند و از سر عصبانیت برآمده از «بسیاری شرایط» نویسنده یا هر فردی را به باد نقد و توهین نمی‌گیرند؛ شنیدنی باشد.

🔸 این برای شما و ما مهم است که بدانیم نویسنده آثاری چون «یک عاشقانه‌ی آرام»، «باردیگر شهری که دوست می‌داشتم»، و رمان سراسر عشق و مبارزه‌ی «آتش، بدون دود» با پرورش زنان دلیر و ایستاده و مبارز در تمامی آثارش؛ یا نویسنده‌ی تأثیرگذار در ادبیات کودک و نوجوان ما که همواره به قلمی لطیف و شاعرانه شهرت دارد، چگونه ممکن است چنین حرکت دور از عقلانیتی کرده باشد؟ پس شک کنیم.
1⃣

نادر ابراهیمی در این تکه از ویدیو که گفت‌وگویی است چند ساعته با تهیه کننده و کارگردان فقید ایرانی، سرکار خانم فرشته طائرپور و با حضور دوست و رفیق همیشگی‌اش احمدرضا احمدی به ارائه توضیحاتی از پشت صحنه‌ی سیاه و ناسالم «فیلم فارسی» حاکم بر سینما و تلویزیون ایران در سال‌های ساخت «آتش بدون دود» (سال‌های ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳) می‌پردازد و در ادامه به راه‌کارهایی اشاره می‌کند که برای تقابل با فضای حاکم انجام داد.
درباره‌ی سلامت پشت صحنه‌ی کمپ «آتش بدون دود» رسانه‌های آن‌سال‌ها بسیار نوشته‌اند و به پاک بودن و سلامت صحنه‌اش اذعان داشتند.
نادر ابراهیمی برای حفظ این سلامت با توجه به وجود خانواده‌اش در کمپ سریال، برای برقراری امنیت روانی و ذهنی در کنار ایجاد بسترهای ورزشی و تفریحی برای عوامل، قوانینی نیز وضع کرد. قوانینی که در قالب قراردادی جلوی بازیگران گذاشته و مورد تأیید همه اعضای گروه چند ده نفره قرار گرفت و براساس یک خرد جمعی آغاز و اجرا شد. عزیزان و هنرمندانی چون «مریم زندی»، «اکبر زنجانپور»، «جمشید گرگین» و... خوشبختانه در قید حیاتند و شاهدان و حاضران در آن کمپ بودند.


2⃣

این ویدیو هیچ ارتباطی با کانون پرورش فکری در هیچ دوره‌ای ندارد.
نکته‌ی مستتر دیگر اینجاست که نادر ابراهیمی هرگز رابطه‌ی مدیریتی با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم نداشته است.

3⃣

نادر ابراهیمی نه تنها عضو «حزب توده» و «چریک‌های فدایی خلق» نبوده که به گفته‌ی خودش بارها از این احزاب آسیب دیده است. برخی نویسندگان و اسناد هنوز وجود دارد که دال بر احتکار کتاب‌های ابراهیمی و برخی نویسندگان توسط برخی گروهک‌ها و احزاب مثل توده‌ای‌ها بود تا از پخش و توزیع آن‌ها جلوگیری شود.

۴) ابراهیمی به ادبیات، عرفان و حکمت اسلامی به واسطه‌ی تحقیق بسیار تسلط داشت. اما همانطور که در اواخر کتاب «ابوالمشاغل» (زندگی‌نامه خود نوشته‌ی او) می‌گوید، خود را انسانی مذهبی ندانسته است. بنابراین استفاده از عباراتی دال بر «امر به معروف» کردن و ... که برآمده از ادبیات سال‌های اخیر جامعه است؛ ارتباطی با او ندارد و غلط است.

4⃣

اهل مطالعه می‌دانند که برای قضاوت هر پدیده‌ای در تاریخ نباید از مؤلفه‌های زمان قضاوت و «امروز» آن، بهره گرفت و داوری کرد. بلکه یک رخداد را باید با توجه به سال و زمان خودش نگاه کرد. همانطور که گفته شد فیلم حاضر روایت نادر ابراهیمی از سال تولید سریال آتش بدون دود است، یعنی سال‌ ۱۳۵۳.
اما کژتابی زبانی آن وقتی‌ است که شخص جمله‌ای را که بیش از یک معنا دارد، به کار گیرد و آن جمله تنها با یک تفسیر، مقبول مخاطب باشد؛ در اینجا کژتابی و «تعدد معنا»ی جمله این امکان را به مخاطب می‌دهد که در شرایط مختلف، یکی ازمعنی‌ها را انتخاب و برداشت کند. طبق همین گفته می‌توان فهمید که وقتی نادر ابراهیمی، نویسنده‌، شاعر و ایران‌پژوه معاصر می‌گوید «گفتم همانجا به گردنش بدوزید، همانجا به تنش دوختند»، از شکنجه کردن یا فرو کردن سوزن در پوست صحبت نمی‌کند، بلکه منظورش این است که «همانجا بدون این که لباس را در بیاورد، همانگونه که به تنش بود، لباس را دوختیم»

🔻در آخر از نگاه موشکافانه و جستجوگرانه شما که می‌تواند برآمده از مطالعه آثار نادر ابراهیمی نیز باشد، سپاسگزاریم.

@ebrahiminader
@yaser_arab57

من نمی‌خواهم این خیابان فرح به اسم من باشد!

سید حسین نصر: [....]حتی بامزه است این خیابان سهروردی که الان در تهران هست و خیابان میرداماد و ملاصدرا. دو تا بلوار بزرگ بالای تخت طاووس را که بعداً ساختند. [به نظر شما] چرا اسم‌های این‌ها این‌جوری است؟ وقتی این اسم‌گذاری شد، اصلاً مردم تهران اسم ملاصدرا را نمی‌دانستند. اسم میرداماد را هم اصلاً نمی‌دانستند و سهروردی را هم یک چیزی شنیده بودند.
من یک روز در دفترم در دانشکده ادبیات نشسته بودم. رئیس دانشکده ادبیات بودم. تلفن زنگ زد و گفتند شهبانو با شما کار دارد. گوشی را برداشتم و سلام و علیک کردم. گفتند الان شهردار اینجا پیش من نشسته و من نمی‌خواهم این خیابان فرح به اسم من باشد، فرح شمالی و فرح جنوبی. شما یکی از بزرگان ایران را معرفی کنید که اسم او را بگذاریم روی آن خیابان.
من گفتم تمام شعرای بزرگ ایران خیابان به اسم خودشان دارند. گویا هنوز هم تغییر نداده‌اند: ناصر خسرو، حافظ، سعدی، فردوسی و خیام.
این‌ها خیابان‌های معتبری بود و خیابان ابن‌سینا هم داشتیم. گفتم که بگذارید سهروردی. گفتند: "خیلی خوب، فکری است" و گوشی را گذاشتند. فردا تمام تابلوها را عوض کردند به خیابان سهروردی.

دهباشی: پس این اسم از آن موقع بود؟

نصر: بله، بله.

دهباشی: فکر کردم بعد از انقلاب عوض شده است.

نصر: نخیر. سال ۴۸ یا ۴۹ بود که عوض شد، هشت سال قبل از انقلاب. یک سال بعد، شهر تهران گسترش پیدا کرد و در عباس آباد شروع کردند به خانه‌سازی و دو تا بلوار بزرگ درست کردند که اشاره کردم: بلوار ملاصدرا و میرداماد. ایشان باز به من تلفن کرد و گفت: فلانی، دو تا خیابان خیلی مهم درست شده. آمده‌اند پیش من برای اسم‌گذاری، شما بگویید چه اسمی بگذاریم؟ من دلم می‌خواست از بزرگان ایران باشد. تا آن وقت، واقعاً همه آن‌هایی که افراد عادی می‌شناختند، خیابان به اسمشان بود. افراد عادی در ایران شعرا را می‌شناسند، بقیه را نمی‌شناسند؛ علما و فلاسفه و ریاضی‌دان‌ها. من فکر کردم و چون آن وقت هم داشتم روی فلسفه صفویه کار می‌کردم، گفتم: "قربان، یکی‌اش را بگذارید خیابان میرداماد، یکی دیگر را ملاصدرا." و همین کار را هم کردند.

بعد وقتی خدا می‌خواهد یک کسی به طریق غیرعادی معروف بشود، در خیابان ملاصدرا یک قصابی خیلی جدید و نویی درست کردند که تمام خانم‌های معنون و شیک تهران می‌رفتند آنجا گوشت می‌خریدند. گوشت‌ها همه بسته‌بندی شده بود. حالا گویا در ایران همه‌جا همین‌جوری هست، ولی خب آن وقت نبود؛ در قصابی لاشه آویزان بود و مگس‌ها می‌آمدند و می‌نشستند روی آن. این یکی خیلی تمیز بود و گوشت‌ها در یخچال بودند و یک‌دفعه در شمال شهر تهران، قصابی ملاصدرا معروف شد. اصلاً خانم‌های آنچنانی نمی‌دانستند که ملاصدرا کیست، خود شوهرهایشان هم نمی‌دانستند، ولی اسم ملاصدرا را معروف کرد.

از آن بامزه‌تر اینکه وقتی عده زیادی ایرانی به آمریکا مهاجرت کردند و رفتند کالیفرنیا، لس آنجلس، خیلی‌ها خاطره آن وقت‌ها را داشتند و سعی کردند مثلاً یک کافه درست کنند مثل کافه نادری. یک دکان مثل فلان جا هم درست کردند در لس آنجلس به نام قصابی ملاصدرا [با خنده]، الان هم هست. تنها جایی در ایالت کالیفرنیا که اسم ملاصدرا به چه بزرگی بر سردر آن هست، این قصابی است. می‌بینید چه جور یک چیز به چیز دیگری، یک علتی به یک معلولی می‌رسد؟(نصر، ۱۳۹۴: ۱۳۷/۱۳۹)
منبع: نصر، سید حسین. ۱۳۹۴. حکمت و سیاست: حسین نصر. به کوشش حسین دهباشی. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
@Tehran_WikiBook