پیرو اون نکته‌ی آخر مطلب قبلی که گفت «اگر نمی‌تونی ببینی حداقل بشنو»، اینم به عنوان یه فان‌فکت بگم که دقت کنید تو ادبیات ما «دیدن» و «شنیدن» خودشون هم مفاهیم ایهامی هستن.

یعنی از نظر فیزیکی و نوروساینتیفیک، اطلاعات و داده‌هایی که از طریق حس بینایی و شنوایی دریافت می‌کنیم هردو به یه اندازه میتونن دقیق یا مخدوش باشن، و به عنوان ابزاری برای فهمیدن وقایع دنیای اطراف، برتری خاصی برای هیچ کدومشون نسبت به اون یکی وجود نداره.

ولی تو ادبیات ما «دیدن» یعنی درک دقیق یک حقیقت از طریق تجربه‌ی شخصی و دست اول، و «شنیدن» یعنی به دست آوردن اطلاعاتی در موردش از طریق واسطه‌هایی که ممکنه صددرصد دقیق و درست نباشن (و این کسب اطلاعات لزومن هم قرار نیست با شنیدن اتفاق بیفته، مثلا خوندن یک نوشته یا حتی دیدن یه فیلم مستند از تجربه‌های دیگران هم اینجا اسمش میشه «شنیدن»).

ضرب‌المثل «شنیدن کی بود مانند دیدن» تو چنین کانتکستی معنی پیدا میکنه، وگرنه شما اگر فقط خود این جمله رو به تنهایی و بدون عقبه‌ی فرهنگیش به هر زبان دیگه‌ای ترجمه کنید، خیلی مسخره به نظر میاد.

نمونه‌های این تقابل نمادین رو خیلی زیاد می‌تونیم توی ادبیات فارسی پیدا کنیم؛ مثلا از خود مولانا:

گوشم شنید قصه‌ی ایمان و مست شد
کو قِسمِ چشم؟ صورت ایمانم آرزوست!

@TafsireKiri
▫️