🔸با آغاز جنگ سرد و طرح کلانِ بلوک غرب برای کشورهای جهان سوم مبنی بر اجرای آمرانۀ برنامه‌های توسعۀ سرمایه‌داری (از جمله برنامه‌های عمرانی در ایران)، «توریسم» و انواع آن، از توریسم ورزشی تا توریسم طبیعی و توریسم جنسی و حتی توریسم مذهبی، تبدیل به یکی از مهمترین ابزارهای بسط سرمایه‌داری شد. توریسم، یکی از بهترین ابزارهای سرمایه‌داری مخصوصاً در نیمۀ دوم قرن بیستم برای بازگرداندنِ سرمایۀ در گردش نظام سرمایه‌داری بوده است.
🔹اساساً صنعت توریسم پیوندی ناگسستنی با تخیل انسانی دارد. گردشگر یا توریست، به‌دنبال پرسه‌زدن در محیطی است که ساخته‌ها و سازه‌های آن، محصول تخیلِ انسانی است. توریسم ورزشی، گردش در محیطی است که انسان، ساخته است؛ حتی توریسم طبیعت هم دیگر گردشگری در محیط طبیعی و فارغ از دخالت انسان نیست، بلکه محیطی است که انسان در آن، طبیعت دریا یا جنگل یا کویر را دستخوش تغییرات اساسی خود ساخته است. به همین جهت، توریسم اساساً محیطی فارغ از زندگیِ روزمره است.
🔸فرایند سکولاریزاسیون که ریشه در تحولات اواخر قرون وسطی و آغاز رنسانس در غرب دارد، همزمان با تبدیل زیارت به توریسم است. همانطور که جان تیلمان در مقالۀ زائران قرون وسطی و ریشه‌های توریسم نشان داده است، سرآغازِ توریسم در غرب، از خلالِ سکولارشدنِ زیارت کلیسا و کاهش مرجعیتِ آن در جهان مسیحی شکل گرفته است. از این منظر، در جهان قرون وسطی، برخلاف دورۀ معاصر، گردشگری یکی از اقسام زیارت محسوب می‌شده است، اما با سکولار شدنِ جهانِ مسیحی، این نسبت تغییر می‌کند و میان گردشگری و زیارت، تفاوت و تمایزی جدی ایجاد می‌شود.
🔹عربستان سعودی در یک دهۀ اخیر و مخصوصاً بعد از قدرت‌گرفتنِ بن‌سلمان، برای توسعۀ خویش، مسیری را در پیش گرفته که شاید ایران، در دورۀ پهلویِ دوم، بسیار جلوتر از عربستان فعلی درگیر آن بود. سوزاندان علقۀ رهایی‌بخشی است که باعث می‌شود عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی، همزمان و توأمان با درپیش گرفتن سیاست‌های توسعه‌گرایانۀ غربی و اجرای نمایش‌های این‌چنینی که اخیراً با حضور جنیفر لوپز و همکاران، به اوج خود رسید، نسبت به کرور کرور شهدای کودک و زن و مرد مظلوم لبنانی و فلسطینی، بی‌واکنش باقی بمانند و به عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی راغب باشند.
🔸در مقابل، در کشورهای محور مقاومت، بیش از یک دهه است که زیارت اربعین، همراه با پیاده‌روی چندملیتی، تبدیل به میعادی برای شیعیان، مسلمین و حتی پیروان دیگر ادیان گردیده است. فارغ از اینکه این زیارت، در طول تاریخ و حتی در نقطۀ آغاز و تکوینش، با مقاومت علیه ظلم گره خورده است، اما اما حداقل در دورۀ معاصر می‌توان به طور قاطع گفت که مخصوصاً در زمان قدرت‌داشتنِ حزب بعث عراق و دورۀ صدام‌حسین، تبدیل به محوری برای مقاومت شیعیان عراق شده بود.
➕برای مطالعه متن کامل یادداشت از اینجا اقدام کنید.
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر
🔹اساساً صنعت توریسم پیوندی ناگسستنی با تخیل انسانی دارد. گردشگر یا توریست، به‌دنبال پرسه‌زدن در محیطی است که ساخته‌ها و سازه‌های آن، محصول تخیلِ انسانی است. توریسم ورزشی، گردش در محیطی است که انسان، ساخته است؛ حتی توریسم طبیعت هم دیگر گردشگری در محیط طبیعی و فارغ از دخالت انسان نیست، بلکه محیطی است که انسان در آن، طبیعت دریا یا جنگل یا کویر را دستخوش تغییرات اساسی خود ساخته است. به همین جهت، توریسم اساساً محیطی فارغ از زندگیِ روزمره است.
🔸فرایند سکولاریزاسیون که ریشه در تحولات اواخر قرون وسطی و آغاز رنسانس در غرب دارد، همزمان با تبدیل زیارت به توریسم است. همانطور که جان تیلمان در مقالۀ زائران قرون وسطی و ریشه‌های توریسم نشان داده است، سرآغازِ توریسم در غرب، از خلالِ سکولارشدنِ زیارت کلیسا و کاهش مرجعیتِ آن در جهان مسیحی شکل گرفته است. از این منظر، در جهان قرون وسطی، برخلاف دورۀ معاصر، گردشگری یکی از اقسام زیارت محسوب می‌شده است، اما با سکولار شدنِ جهانِ مسیحی، این نسبت تغییر می‌کند و میان گردشگری و زیارت، تفاوت و تمایزی جدی ایجاد می‌شود.
🔹عربستان سعودی در یک دهۀ اخیر و مخصوصاً بعد از قدرت‌گرفتنِ بن‌سلمان، برای توسعۀ خویش، مسیری را در پیش گرفته که شاید ایران، در دورۀ پهلویِ دوم، بسیار جلوتر از عربستان فعلی درگیر آن بود. سوزاندان علقۀ رهایی‌بخشی است که باعث می‌شود عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی، همزمان و توأمان با درپیش گرفتن سیاست‌های توسعه‌گرایانۀ غربی و اجرای نمایش‌های این‌چنینی که اخیراً با حضور جنیفر لوپز و همکاران، به اوج خود رسید، نسبت به کرور کرور شهدای کودک و زن و مرد مظلوم لبنانی و فلسطینی، بی‌واکنش باقی بمانند و به عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی راغب باشند.
🔸در مقابل، در کشورهای محور مقاومت، بیش از یک دهه است که زیارت اربعین، همراه با پیاده‌روی چندملیتی، تبدیل به میعادی برای شیعیان، مسلمین و حتی پیروان دیگر ادیان گردیده است. فارغ از اینکه این زیارت، در طول تاریخ و حتی در نقطۀ آغاز و تکوینش، با مقاومت علیه ظلم گره خورده است، اما اما حداقل در دورۀ معاصر می‌توان به طور قاطع گفت که مخصوصاً در زمان قدرت‌داشتنِ حزب بعث عراق و دورۀ صدام‌حسین، تبدیل به محوری برای مقاومت شیعیان عراق شده بود.
➕برای مطالعه متن کامل یادداشت از اینجا اقدام کنید.
📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر