فکرت

📌نظام ما و تجربۀ تلخ اسد
✍🏻مهدی جمشیدی

🔸همچنان‌که انتظار می‌رفت، نیروهای روشنفکریِ سکولار پس از سقوط دولت اسد، بی‌درنگ، انگشت اتهام را به سوی جمهوری اسلامی نشانه گرفتند و نظام را شبه‌نسخه‌ای از دولت اسد انگاشتند و به آن هشدار دادند؛ چنان‌که گویا زنجیره‌ای از برافتادن‌ها و برآمدن‌ها در راه است و نظام باید پیش از قرارگرفتن در شرایط اجتناب‌ناپذیر و علاج‌نشدنی‌ای همچون اسد، دردها و زخم‌های درونیِ خویش را برطرف سازد. روشن است که هر چند حاکمیّت ما نیز گرفتار آفاتی است - که در ادامه از آنها سخن به میان خواهد آمد - اما مسأله‌ها و نقاط ضعف، چیزهایی نیستند که اینان می‌گویند.

🔹نخستین تجربه‌ای که باید آموخت اما در بیان و قلم نیروهای روشنفکریِ سکولار، هیچ اثری از آن نیست، تجربۀ «اعتماد» به دولت‌های غربی است. اسد گمان کرد که چون در وضع ثبات قرار گرفته و از موقعیّت جنگی عبور کرده، می‌تواند به این دولت‌ها تکیه کند و از حمایت آنها بهره‌مند شود، اما ناگهان و غافلانه، از همین نقطه، ضربۀ کاری خورد و قدرت را واگذار کرد. بدیهی است که تکفیری‌ها، هر نام تازه و متفاوتی که برای خویش برگزینند، همچنان دست‌پرورده‌های دولت آمریکا هستند و کارکردی جز گشودن معبر برای آن دارند.

🔸اسد می‌خواست با کمک دولت‌های غربی، این عروسک‌های خیمه‌شب‌بازی را مهار کند و چنین بود که به پیش‌خریدِ «وعده‌ها»ی آنها رو آورد. او پس از سال‌ها تجربۀ عینی، خام شد و بهای این خامی نیز، واگذاری قدرت و گریختنش از سوریه شد. ما نیز در این وضع قرار داریم؛ هم‌اکنون در دولت، نیروهایی حضور دارند که مایل به «مذاکرۀ با آمریکا» هستند و تصوّر می‌کنند می‌توانند از طریق توافق، بن‌بست‌گشایی کنند، درحالی‌که نه‌فقط تجربۀ اسد، بلکه تجربۀ برجام نیز آشکارا نشان می‌دهد که حاصل مذاکره، «قفل‌شدگی حاکمیّت» خواهد بود.

🔹درس‌آموختۀ دیگر این‌که اگر حاکمیّت سیاسی، بدنۀ اجتماعیِ ایدئولوژیک و وفادار خویش را از دست بدهد و تصوّر کند که ارتش برای دفاع، کافی است، قافیه را خواهد باخت. در آغاز تصرّف سوریه از سوی تکفیری‌ها، شهید سلیمانی و شهید همدانی، کوشیدند از ظرفیّت نیروهای اجتماعی و مردمی برای دفاع استفاده کنند و خودِ «جامعه» را در روند مقاومت، به حرکت آورند. ازاین‌رو، مقاومت از متن و عمق جامعه جوشید و اجتماعی و گفتمانی و ریشه‌دار شد. اسد و ارتش وی، هیچ درکی از این نوع منطق مواجهۀ نظامی نداشتند؛ درحالی‌که ایران هم در تجربۀ دفاع مقدس و هم در تجربۀ فتنه‌های هفتادوهشت و هشتادوهشت، آن را به کار گرفته بود.

🔸هرگز نباید تصوّر کرد که مقاومت، مستلزم انباشت صددرصدی جامعه است؛ آری، هرچه که جامعه، هم‌سوتر و هم‌داستان‌تر با مقاومت باشد، پیشروی‌ها و فتوحات، فزون‌تر خواهد بود، اما اگر چنین نشد، دست‌کم باید یک «هستۀ سخت» که از عمق جامعه برآمده باشد، در میان باشد تا دوام و بقای حاکمیّت، میسّر گردد. این سخن به معنی رهاساختن توده‌ها نیست، بلکه به این معنی است که نباید از توده‌ها، توقع مقاومت عینی و میدانی داشت. عموم جامعه، حداکثر در صحنه‌ها و عرصه‌های بی‌هزینه یا کم‌هزینه، خودش را درگیر می‌کند، اما این حد از مشارکت، گره‌گشا نیست. ازاین‌رو، باید جامعه را لایه‌بندی کرد و از نیروهای تمام‌عیار و راسخ که غیررسمی و خودجوش هستند، شبکه‌سازی نمود و میدان‌های فراخ برای کنشگری آنها پدید آورد.

🔹همچنین می‌توان افزود که مقاومت باید از نظر فکری و معرفتی، در جامعه نهادینه و تثبیت شود؛ باید «باور» و «اعتقاد» و «ایمان» آفرید و جامعه را فراموش نکرد. اگر جامعه نتواند با مقاومت، نسبتِ معنوی و هویّتی بیابد و مقاومت به گفتمان اجتماعی تبدیل نشود، دشواری‌های معیشتی و روزمرّه، اراده‌ها را خواهد فرسود و جامعه را خسته و ناهمخوان و چندتکه خواهد کرد. مقاومت در عرصۀ نظامی و سیاسی، به یک پیوست فرهنگی نیاز دارد تا جامعه از میدان، بازنماند و ساختار ذهنیّت اجتماعی، غیرانقلابی و سازش‌جو و دلبسته به اغیار نشود. آنان که به جامعه اعتنا می‌کنند، از افول‌ها و گسست‌ها و شکاف‌ها سخن می‌گویند، اما راه علاج را در بازاندیشی ارزشی می‌بینند و نه بازاندیشی روشی.

🔸اینان در طلب زدودن مقاومت به بهانۀ تغییر ذهنیّت‌ها هستند، اما تلاشی را در راستای «بازسازی ذهنیّت‌ها»، صورت‌بندی نمی‌کنند. این تدبیر، کمک به پیشروی جریان تجدّد است، نه تولید انسجام اجتماعی در جهت استحکام ساخت درونی. نه رها‌سازی ذهنیّت اجتماعی، صحیح است و نه بت‌سازی از آن. معنیِ دریافتن عرصۀ عمومی، وانهادن مقاومت نیست. خواست جامعه، ساخته و بازساخته می‌شود؛ چراکه شکننده و شکل‌پذیر است. اگر روایت‌‌پردازان تجدّدی - یا همان خواص جلّال - می‌توانند، ما نیز می‌توانیم.

🔎#بازتاب_اندیشه

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام| تویتر

📌مدعیان دروغین و ناامیدی مردم
✍🏻محمد شهبازیان

🔸فارغ از اینکه سفیانی چه کسی است یا اینکه قصه شامات در نشانه‌های ظهور چه جایگاهی دارد؛ این روش که افراد مسائل سوریه و ربطش به آخرالزمان و یا ظهور را به صورت احتمالاتی مطرح می‌کنند تطبیق‌گرایی است که در تعارض با وظیفه‌گرایی است. این نوع نگاه را برخی از افراد و مسئولان سابق نیز داشتند و برخی نیز امروزه به این دیدگاه می‌دمند که آسیب‌های جدی دارد؛ مانند این حرف که همگی باید تسلیم باشیم و اجازه دهیم که این اتفاقات روی دهد؛ زیرا احتمالاً این افراد سفیانی هستند و باید شامات، عراق و... هم سقوط کند.

🔹باید توجه کرد که اگر گذشتگان مانند شهید سلیمانی عاقلانه نگاه نمی‌کردند و به این تفکرات عمل می‌کردند باید تا به حال صدبار اجازه می‌دادیم تا آمریکا، دنیای غرب و داعش کل کشورهای اسلامی را به با خاک یکسان کند! از آسیب‌های دیگر این دیدگاه ایجاد ناامیدی‌ است و سبب می‌شود تا نسخه‌های بدل و دروغین ایجاد شود؛ اگر به دنبال این باشیم که جریان تطبیق‌گرایی را دنبال کنیم افرادی پیدا می‌شوند که خود را از مرتبطان با حضرت ولیعصر(عج) جا می‌زنند و خود را یمانی، شعیب‌بن صالح، خراسانی و... معرفی می‌کنند.

🔸بسیاری نیز در این بستر که التهاب عمومی اتفاق افتاده؛ فکر می‌کنند نزدیک است که ظهور امام زمان(عج) رخ دهد؛ زیرا شام در حال سقوط است و بستر برای ادعاهای این افراد مهیا می‌شود. آنها مردم را به این سمت می‌برند که ظهور در حال رخ دادن است و اکنون باید به دنبال یمانی، خراسانی و... بگردیم و در این زمان مدعیان دروغین قارچ‌گونه و فراوان رشد می‌کنند و خود را به مردم عرضه می‌کنند.


🔹اکنون جریان احمد اسماعیل بصری مدعی یمانی، منصور هاشمی خراسانی، ناصر محمد الیمانی و... از مدعیان دروغینی هستند که با ترفند در این فضا شروع به یارگیری می‌کنند و از این بستر سوء استفاده می‌کنند. این اتفاق در دوره بابیت هم رخ داد؛ یعنی شرایطی اتفاق افتاد که بستر اجتماعی دچار سرخوردگی شده بود و به دنبال روزنه امید می‌گشت و علی‌محمد شیرازی در این بستر خود را معرفی کرد و فرقه بابیه را راه انداخت و امروز هم همینگونه است.

🔸افرادی که ذهن تطبیق‌گرایی دارند با شواهد و قرائنی که دیگران به آنها نشان می‌دهند به نسخه بدلی ایمان می‌آورند؛ خلاف این دیدگاه تکلیف‌گرایی است؛ بزرگانی مثل سیدحسن نصرالله در کتاب «الامام‌المهدی و اخبار‌الغیب» تصریح می‌کند که «من حزب‌الله لبنان را از آسیب تطبیق‌گرایی بر حذر می‌دارم که مبادا حزب‌الله و مردم لبنان در این دام نیافتند و نگویید که ابوبکر‌ البغدادی سفیانی است. ما امروز موظف هستیم که در مقابل داعش ایستادگی کنیم؛ چه داعش سفیانی باشد چه نباشد.» این دیدگاه درست و مبتنی بر قواعد و سنت است.

🔹قاعده اسلام این است که معیارها باید شناخته شوند؛ اگر امروز کسی معیار حق را داشت باید از او حمایت کرد و هرکس معیار باطل داشت و در جبهه باطل بود؛ باید جلو او ایستاد. حتی نشانه‌های ظهور را اگر بپذیریم؛ خبرهای اهل‌بیت(ع) از نشانه‌های آینده، مبتنی بر این نیست که امروز بخواهیم طبق آنها عمل کنیم. مهم معیارهای حق است؛ چه ترامپ یا جولانی، سفیانی باشند یا نباشند؛ وقتی می‌بینیم که تروریست هستند و مبنای غلطی دارند جلوی آنها می‌ایستیم.

🔸وقتی معیار می‌تواند قطعیت بیاورد عقل سلیم می‌گوید به دنبال معیار بروید و به دنبال نشانه‌هایی که بر فرض وجود آنها باز هم هیچ قطعیتی نمی‌آورند، نروید. نشانه‌ها هیچ قطعیتی نمی‌آورند و اگر این موضوع را از افرادی که اتفاقات را مطابقت می‌دهند بپرسیم، می‌گویند «احتمال دارد که ده سال دیگر هم طول بکشد» کما اینکه در جریان حمله آمریکا به عراق نیز بیان می‌‌کردند که شش ماه دیگر ظهور اتفاق می‌افتد و مشاهده کردیم که این اتفاق نیفتاد.

🔎#بازتاب_اندیشه

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام| تویتر

🔸او در این سخنرانی که بیش از یک ساعت به درازا کشیده است به سه دسته اشاره می‌کند و می‌گوید:

🔹«افراد را باید به سه قسمت تقسیم کرد، گروه اول افرادی که درگیر مسئله معیشت هستند. این افراد در ایران دارای منزلت نیز هستند اما زمانی که به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند، درگیر معیشت می‌شوند و تمام ساعت‌های روز را برای کار می‌گذارند. این افراد معمولا زبان یا دانش یا مهارت کافی را ندارند. گروه دوم کسانی که در مرحله منزلت هستند، این افراد وقتی مهاجرت می کنند عقب‌گرد پیدا می‌کنند و درگیر معیشت می‌شوند تا یک موقعیت استاندارد و پایدار پیدا کنند. گروه سوم افرادی هستند که در مرحله معنا و فضیلت هستند. این افراد معمولا مهاجرت نمی‌کنند، چون به یک بسط وجودی رسیدند که هرجایی مشکلات خاص خودش را دارد و نیازی به مهاجرت نیست.

🔸سخت‌تر از همه زمانی است که خانواده یا یک زوج با فرزندان خود مهاجرت کنند. کودک اگر در کودکی، یک رابطه امن با والد خود داشته باشد، این رابطه همه چیز او را کنترل خواهد کرد؛ وطن هم برای ما یک معنا دارد و به نحوی، والد فرد حساب می شود. وقتی خانواده‌ای با مهاجرت، کودک را از این والد خود جدا کنند برای فرد مشکلاتی پیش می‌آید. همه چیز برای فرد در این کشور معنا دار است، از تعریف یک لطیفه توسط فردی در تاکسی یا اتوبوس، یا پخش موسیقی از ماشینی که در خیابان در حال عبور است همه و همه برای فرد معنادار هستند ولی وقتی شما مهاجرت می‌کنید تمام اینها برای شما بی‌معنا می‌شوند؛ تازه اگر زبان بلد نباشید که کلا نظام معنایی شما قطع می‌شود.

🔹نکته دیگری که در اینجا مطرح است این است که جوامع غربی فرد گرا هستند و ولی جامعه ما جمع گرا هست؛ اگر فردی زمین بخورد، دوستان و آشنایان دست او را می‌گیرند و بلند می‌کنند، اگر فردی ورشکسته اقتصادی شود یا سرطان و بیماری مهلکی بگیرد، خانواده و دوستان به کمک او می‌آیند ولی در جوامع غربی اینطور نیست. عامل دیگری که اینجا هست به علت نبود قوانین آهنی انسان می‌تواند کسب و کاری برای خود راه بیاندازد و یک اتاق از خانه‌اش را تبدیل به فروشگاه کند، شما در اینجا دارای آزادی عمل هستید.»

🔸این سخنان رنانی انتقادات زیادی را به همراه داشت خصوصا از طرف کسانی که با او در یک گروه سیاسی صورت‌بندی می‌شوند؛ عبدالکریم سروش در یک سخنرانی به نقد سخنان رنانی پرداخت و گفت: «شما می‌توانید در اینجا به نماز جمعه بروید، گوشت حلال مصرف کنید، عزاداری کنید و قدر و منزلت شخصی خود را هم داشته باشید، وقتی در ایران از نخبگان استفاده نمی‌شود و تنها از پخمگان استفاده می‌شود، شما چه انتظاری از نخبگان دارید، با این حال خود من هم وقتی دانشجویان ایرانی را در لندن می‌بینم، به آنها می‌گویم اگر می‌توانید برگردید، برگردید، اما من در برابر صحبت‌های آنها جوابی نداشتم و حرف‌های آنها کاملا به حق بود.»

🔹طاهره شیخ‌الاسلام هم که سالهاست مهاجرت کرده است، در یک سخنرانی به نقد محسن رنانی پرداخت و گفت: «شما در اینجا یک حقوق خوب و یک زندگی آرام دارید و تعداد زیاد دانشمندان که هر سال به اروپا و آمریکا مهاجرت می‌کنند و در آنجا کتاب می نویسند، نشان از آرامش اینجا است. شما در اینجا بیمه شهروندی، بیمه بیکاری و ...همه چیز دارید، اما در ایران خیر»

📌 سخنرانی رنانی بازتاب زیادی در زمان خود داشت که هنوز هم خواندنی و شنیدنی است.

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام| تویتر

📌شطرنج در دالان بی‌بازگشت
✍🏻کمیل خجسته

🔸شکست سوریه جزئی از یک شطرنج بزرگ در یک دالان بی‌بازگشت است. آغاز این دالان را سید حسن نصرالله در روز بزرگداشت حاج قاسم بیان کرد: «شبانه‌گاه پنج‌شنبه، دوم ژانویه‌ی ۲۰۲۰، شب جمعه، حد فاصل دو مرحله در منطقه است. شروع یک مرحله و تاریخ جدید نه فقط برای ایران یا عراق، بلکه برای تمام منطقه. و آن ترور حاج قاسم بود.»

🔹از اینجا راهبرد مقاومت تغییر و سید اعلام کرد که این خون پاک و عظیم یک فرصت برای امت در جهت رهایی از سلطه و اشغال و استکبار است حتی اگر پیامدهای بزرگی داشته باشد؛ چون پیروزی‌های پیش رو ان‌شاءالله تعیین‌کننده و نهایی خواهند بود. سه ماه قبل از طوفان الاقصی در روز عید فطر رهبر انقلاب راهبرد مهمی را برای جبهه مقاومت در حسینیه امام خمینی (ره) بیان کردند: «راهبرد امروز دنیای اسلام درباره‌ی فلسطین باید کمک به آن نیروی داخلی فلسطین باشد. جبهه‌ی مقاومت هر جا هستند؛ این تلاش‌ها باید متمرکز بشود در تقویت عناصر مبارزی که در داخل فلسطین دارند مبارزه میکنند.»

🔸رهبری در آن دیدار تأکید کردند که هر وقت «قدرت بازدارندگی» رژیم از بین برود آن‌وقت اسرائیل مضمحل خواهد شد و «این اتفاق به برکت آن جوان فلسطینی است.» این سخنان در حالی بیان می‌شد که آن زمان رژیم چند خط عملیات را همزمان دنبال می‌کرد:

🔹1. خط زدن سر اختاپوس: آن زمان هنوز ایران در کشاکش اغتشاشات 1401ش بود. نتانیاهو با پهلوی جلسه می‌گذاشت. وزیر اطلاعات رژیم با اینترنشنال و بی‌بی‌سی می‌نشست. وزیر اطلاعات ایران اعلام کرد که باکسیل نیروهای انتحاری قرار بود بیش از ۴۰ بمب در هیأت‌های مذهبی در محرم منفجر شود و در طول این ایام ۴۰۰ عملیات بمب‌گذاری در کشور خنثی شد.

🔸۲. سخنان سید حسن نصرالله پیش از ماجرای طوفان الاقصی نشان می‌داد تحرکات و تهدیدات جدید رژیم بر روی لبنان در حال پیاده‌سازی است. هاآرتص، تایمز آو اسرائیل، الجزیره، به طور مکرر در همین زمان گزارش‌هایی منتشر کرده بودند مبنی بر آمادگی اسرائیل برای تهاجم به حزب‌الله و تشدید تنش‌ها در مرز لبنان و اسرائیل. هر چند ماجرای تروریستی بچرخا نشان داد که خط حمله به حزب‌الله در حال پی‌گیری بوده است و اگر طوفان هم پیش نمی‌آمد؛ حزب‌الله با یک غافلگیری بزرگ روبرو می‌شد و شرایط جنگی بعد از طوفان این ماجرا را قابل هضم برای سازمان حزب‌الله کرد.

🔹3. فلسطین و غزه زیر سه فشار بزرگ قرار داشتند: الف. محاصره غذایی و امنیتی غزه .ب تلاش برای تغییر چهره قدس از ساکنان فلسطینی با اشغال خانه‌ها ج. تعرض و تخریب مسجد الاقصی که با اقدامات بن گویر رسانه ای هم شده بود.

🔸 ۴.منطقه در شرایطی قرار گرفته بود که اسرائیل داشت آخرین گام های سیاسی عادی سازی را بر می‌داشت. عربستان سعودی مهمترین کشور باقیمانده بود که به پروژه عادی سازی رابطه با اسرائیل نپیوسته بود از طرف دیگر رژیم در حال ایجاد کوریدور # آی مک بود که تبدیل میشد به مرکز صادرات و واردات کالاها از غرب به آسیا منطقه در چنین شرایطی قرار داشت که ناگهان طوفان همه بندهای بالا را برگرداند.

🔹ایران به چنان مهاجمی تبدیل شد که نتانیاهو در سازمان ملل اعلام کرد که ایران از شش جهت به سمت او تهاجم میکند. پروژه انهدام حزب الله ناموفق شد چنان که اسرائیل تن به آتش بس داد کوریدور آی مک شکسته شد عربستان از عادی سازی امتناع کرد و حماس توانست بازدارندگی مهمترین ناموس اسرائیل را دوبار نابود کند یکبار با شروع موفقیت آمیز طوفان و بار دوم با مقاومتی که در طول عملیات طوفان شد که هیچ کدام از اهداف و وعده های نتانیاهو محقق نشد. حالا نتانیاهو است و بازدارندگی شکسته شده اسرای در دست، حماس آوارگان شمال و حماس به جا مانده؛ حالا در این میان معادله سوریه را باید بررسی کرد. اگر آی مک را از بین بردند؛ حالا کوریدور محور مقاومت دچار چالش و ضربه جدی شده است.

🔸سوال این است که راه کوریدور حفظ می‌شود؟ اینکه شرق لبنان و شرق فرات در سوریه چه اتفاقی می افتد؟ پاسخهای مهمی است که آینده چهره منطقه را معلوم خواهد کرد. دو طرف چه جبهه مقاومت و چه غرب و رژیم می دانند که وارد دالان بی بازگشت شده‌اند. شرایط اقتصادی و امنیتی دو طرف احتیاج دارد تا تکلیف آرایش منطقه روشن شود. ایران می‌داند تا وضعیت منطقه چنین باشد فروش نفتش با موانع زیاد و امنیتش در تهدید خواهد بود. در چنین وضعی احتمال موفقیت طرح های تحریمی علیه ایران زیاد خواهد بود.

🔹اسرائیل هم می‌داند تا محور مقاومت باشد خبری از کوریدور آی مک نخواهد بود کشتی هایش به صخره سخت یمن می‌خورند و آمریکا هم پیش بری طرح‌هایش با مشکل روبرو خواهد بود. منطقه وارد یک دالان بی بازگشت شده است که شطرنج باز بهتر، پیروز آن خواهد شد.

🔎#بازتاب_اندیشه


📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر

🔸با آغاز جنگ سرد و طرح کلانِ بلوک غرب برای کشورهای جهان سوم مبنی بر اجرای آمرانۀ برنامه‌های توسعۀ سرمایه‌داری (از جمله برنامه‌های عمرانی در ایران)، «توریسم» و انواع آن، از توریسم ورزشی تا توریسم طبیعی و توریسم جنسی و حتی توریسم مذهبی، تبدیل به یکی از مهمترین ابزارهای بسط سرمایه‌داری شد. توریسم، یکی از بهترین ابزارهای سرمایه‌داری مخصوصاً در نیمۀ دوم قرن بیستم برای بازگرداندنِ سرمایۀ در گردش نظام سرمایه‌داری بوده است.

🔹اساساً صنعت توریسم پیوندی ناگسستنی با تخیل انسانی دارد. گردشگر یا توریست، به‌دنبال پرسه‌زدن در محیطی است که ساخته‌ها و سازه‌های آن، محصول تخیلِ انسانی است. توریسم ورزشی، گردش در محیطی است که انسان، ساخته است؛ حتی توریسم طبیعت هم دیگر گردشگری در محیط طبیعی و فارغ از دخالت انسان نیست، بلکه محیطی است که انسان در آن، طبیعت دریا یا جنگل یا کویر را دستخوش تغییرات اساسی خود ساخته است. به همین جهت، توریسم اساساً محیطی فارغ از زندگیِ روزمره است.

🔸فرایند سکولاریزاسیون که ریشه در تحولات اواخر قرون وسطی و آغاز رنسانس در غرب دارد، همزمان با تبدیل زیارت به توریسم است. همانطور که جان تیلمان در مقالۀ زائران قرون وسطی و ریشه‌های توریسم نشان داده است، سرآغازِ توریسم در غرب، از خلالِ سکولارشدنِ زیارت کلیسا و کاهش مرجعیتِ آن در جهان مسیحی شکل گرفته است. از این منظر، در جهان قرون وسطی، برخلاف دورۀ معاصر، گردشگری یکی از اقسام زیارت محسوب می‌شده است، اما با سکولار شدنِ جهانِ مسیحی، این نسبت تغییر می‌کند و میان گردشگری و زیارت، تفاوت و تمایزی جدی ایجاد می‌شود.

🔹عربستان سعودی در یک دهۀ اخیر و مخصوصاً بعد از قدرت‌گرفتنِ بن‌سلمان، برای توسعۀ خویش، مسیری را در پیش گرفته که شاید ایران، در دورۀ پهلویِ دوم، بسیار جلوتر از عربستان فعلی درگیر آن بود. سوزاندان علقۀ رهایی‌بخشی است که باعث می‌شود عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی، همزمان و توأمان با درپیش گرفتن سیاست‌های توسعه‌گرایانۀ غربی و اجرای نمایش‌های این‌چنینی که اخیراً با حضور جنیفر لوپز و همکاران، به اوج خود رسید، نسبت به کرور کرور شهدای کودک و زن و مرد مظلوم لبنانی و فلسطینی، بی‌واکنش باقی بمانند و به عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی راغب باشند.

🔸در مقابل، در کشورهای محور مقاومت، بیش از یک دهه است که زیارت اربعین، همراه با پیاده‌روی چندملیتی، تبدیل به میعادی برای شیعیان، مسلمین و حتی پیروان دیگر ادیان گردیده است. فارغ از اینکه این زیارت، در طول تاریخ و حتی در نقطۀ آغاز و تکوینش، با مقاومت علیه ظلم گره خورده است، اما اما حداقل در دورۀ معاصر می‌توان به طور قاطع گفت که مخصوصاً در زمان قدرت‌داشتنِ حزب بعث عراق و دورۀ صدام‌حسین، تبدیل به محوری برای مقاومت شیعیان عراق شده بود.

➕برای مطالعه متن کامل یادداشت از اینجا اقدام کنید.

📮فکرت، رسانه اندیشه و آگاهی؛
📲وب | ایتا | تلگرام | اینستاگرام | تویتر