انتشارات چارلز بوکُفسکی

مجموعه آثار کودک رولد دال همیشه از پرطرفدارترین کتاب‌ها بوده و ثروت بسیاری برای ناشر و بنیاد رولد دال به ارمغان آورده. به تازگی نتفلیکس حق اقتباس آثار او را خریده. در همین گیر و دار که خیلی‌ها داشتند در توییتر علیه سانسور سینه می‌دریدند، فروش ویراست قدیمی کتاب به طرز شگفت‌انگیزی بالا رفت و یکی دو هفته بین پنج کتاب اول آمازون بود. این هیاهوی رسانه‌ای نه تنها به فروش بیشتر نسخه‌های قدیمی کمک کرد بلکه موافقانِ اصلاحات را ترغیب کرد تا از روی حمایت و پافشاری بر عقید‌ه‌ی خود یا حتی لجباری با مخالفان، ویراست جدید را بخرند.
آثار رولد دال به ۶۳ زبان دنیا ترجمه شده و تا به حال بیش از ۳۰۰ میلیون نسخه از آثار او در جهان فروخته شده است. نتفلیکس ۳۷۰ میلیون پوند برای حق انحصاری اقتباس آثار او به بنیاد رولد دال پرداخته است.
واکنش ناشر در نهایت چه بود؟
وقتی موج اولیه‌ خوابید، ناشر اعلام کرد که ما برای رضایت خوانندگان عزیز، مجموعه آثار کلاسیک را همان‌طور که هست در کنار ویراست جدید که تغییرات دارند منتشر می‌کنیم تا خانواده‌ها خودشان برای کودکان تصمیم بگیرند. در نهایت، مخاطبان آثار او می‌توانند انتخاب کنند که نسخه‌ی سانسورشده را بخوانند یا نسخه‌ی اصلی و چندی بعد هم می‌توانند تصمیم بگیرند نسخه‌ی اقتباسی از این آثار را ببینند یا نبینند اما هر تصمیمی که بگیرند، سود مادی آن نه به موافقان می‌رسد، نه مخالفان. برنده‌ی این ماجرا از پیش مشخص است و این فرصت پیش‌آمده برای بحث و گفت‌وگو درباره‌ی آزادی بیان، برای طرف دیگر تبدیل به یک کارزار تبلیغاتی موفق شده است!
.
.
.
#هزارویک_قیچی
@nogaam

💠در چند هفته‌ی گذشته اسم رولد دال، نویسنده‌ی بریتانیایی که به خاطر کتاب‌های کودکش مشهور است، سر زبان‌ها افتاده. تقریبا تمام رسانه‌های بریتانیا درباره‌ی انتشار ویراست تازه‌ی کتاب‌های او حرف زدند و کار به بحث‌های داغ و پرشور نویسندگان، موضع‌گیری شخصیت‌ها از جمله نخست‌وزیر و «ملکه‌ی همسر» بریتانیا و همچنین بیانیه‌نویسی نهادهایی از جمله انجمن قلم آمریکا رسید. حتی سلمان رشدی که دوران نقاهت بعد از سوءقصد را می‌گذراند و به تازگی فعالیت در شبکه‌های اجتماعی را از سر گرفته، در توییتی نوشت «حالا رولد دال فرشته نبود اما این سانسور مضحک است و ناشر باید از خودش شرم کند».
اما موضوع چه بود؟
انتشارات کتاب‌ کودکِ پافین که زیرمجموعه‌ی پنگوئن رندوم‌هاوس است، ویراست تازه‌ای از مجموعه آثار رولد دال را منتشر کرده اما در این آثار دست برده و تغییراتی در آنها داده که صدای همه را بلند کرده. ناشر می‌گوید یک سری «خواننده‌ی حساسیت‌یاب» استخدام کرده که البته می‌توانیم بخوانیم «ممیز»، و هر جا فکر کرده‌اند کتاب توهین‌آمیز است یا برای کودکان بدآموزی دارد را تغییر داده. مثلا «چاق» را تبدیل کرده به «گنده» یا کلمه‌ی «زشت» را حذف کرده.
طبیعتا این اقدام ناشر مخالفت‌های گسترده‌ای را دامن زده اما در مقابلش افرادی هم از این «اصلاحات» که بنا به هنجارهای زمانه انجام شده دفاع کرده‌اند. موافقان استدلال می‌کنند که لحن یک سری از داستان‌ها برای کودکان امروز مناسب نیست و باید سعی کنیم ادبیات قلدرمآبانه و توهین‌آمیز و نفرت‌پراکن را از آثار کودکان پاک کنیم. مثلا یک نویسنده گفته رولد دال در کتابش نوشته «جادوگران همه کلاه‌گیس دارند. حالا اگر مادر یک بچه به خاطر سرطان موهایش را از دست داده باشد و کلاه‌گیس بگذارد و همکلاسی‌هایش به مادر او بگویند جادوگر چه کنیم؟» یا اینکه «تن‌شرمی»، تمسخر شکل و اندازه‌ی بدن افراد، کاری ناشایست است و جامعه باید به سمتی برود که افرادی که اضافه‌وزن دارند یا متفاوت از آنچه «طبیعی» تلقی می‌شود هستند، تحقیر نشوند. به همین دلیل، ایرادی ندارد که واژه‌های چاق یا زشت را حذف کنیم.
البته این اولین باری نیست که کتاب‌های این نویسنده - و دیگر نویسندگان کودک - بازبینی می‌شوند و تغییر می‌کنند. پیش از این در یکی از کتاب‌های او که نوشته بود میمون‌ها به یک زبان عجیب آفریقایی حرف می‌زدند، این بخش حذف شد تا نژادپرستانه نباشد. یا موردی دیگر که اصلاحاتش در زمان حیات خود نویسنده انجام شد، برمی‌گردد به کتاب «چارلی و کارخانه‌ی شکلات‌سازی» که در آن اومپا-لومپاها به عنوان پیگمی‌های آفریقا توصیف شده بودند و در نسخه‌‌های بعدی به موجودات کوتوله‌ی افسانه‌ای تغییر پیدا کردند.
توجیه اینکه زبان کتاب کودک نباید نژادپرستانه و نفرت‌پراکن باشد برای بسیاری قانع‌کننده است اما در همین سری تغییرات، می‌بینیم آن «خوانندگان حساسیت‌یاب» در کتاب «بی‌اف‌جی» یا غول بزرگ مهربان، کلمه‌ی «سفید» و «سیاه» را بدون هیچ توجیه منطقی حذف کرده‌اند که با عقل سلیم جور در نمی‌آید و حتی گروهی از موافقان این رویکرد را پس می‌زند. در این کتاب کلمه‌ی سیاه در جایی که «غول کت سیاه پوشیده» حذف شده و سفید هم در جایی که کسی از «ترس رنگش پریده و سفید شده»!
وقتی قیچی یا خودکار قرمز را برای قلع و قمع یا اعمال نظر یا اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر جامعه، به دست «ممیز»، «ویراستار»، «مصحح» یا «خواننده‌ی حساسیت‌یاب» دادیم، محدوده‌ی دست‌بردن و دخالت او را چطور و با چه معیاری می‌توان مشخص می‌کنیم؟ چطور می‌توان تصمیم گرفت که سانسور تا کدام نقطه مثبت است و از آن به بعد ویرانگر؟
به قول سلمان رشدی، اگر می‌گویید آزادی بیان خوب است، اما… این اما دیگر کار را خراب می‌کند و دیگر آزادی بیانی وجود ندارد. اما در مقابل، والدین می‌خواهند فرزندانشان با ارزش‌های انسانی امروز رشد کنند و کتاب و کتابخوانی که همیشه با فضیلتی بی‌رقیب در آموزش و پرورش کودکان از آن یاد می‌شود، نقشی غیرقابل انکار دارد.
یکی از راهکارهایی که در این میان مطرح شد تا بین موافقان و مخالفان میانجیگری کند، این بود که اگر این کتاب‌ها دیگر برای این زمانه جواب نمی‌دهد، از خیر انتشارشان بگذرید و بگذارید چاپشان تمام بشود. امروز نویسندگان کودک خوب بسیاری داریم و هر ساله کتاب‌های متنوعی با توجه به موضوع‌ها و حساسیت‌های روز اجتماعی برای کودکان و نوجوانان منتشر می‌شوند.
اما این وسط یک مشکل وجود دارد: پول!

غارت‌زده
خنجر از پشت خورده و
به حراج گذارده شده‌ایم
بال سیاه مرگ
دل آسمان را می‌درد
و درد درماندگی
به مغز استخوان‌مان رسیده است
پس چرا
تن به یأس نمی‌دهیم؟

روزهنگام
گیلاس‌های جنگل نزدیک
بوی تابستان را به شهر می‌آورند
و شب‌هنگام
خوشه‌خوشه ستاره‌های نو
در ژرفای آسمان زلال
می‌درخشند

و معجزه
بر فرزا آلونک‌های فرسوده و غبارگرفته
چندان پایین می‌آید
که می‌توانی دست دراز کنی و
بچینی...

معجزه‌ای که هیچ‌گاه
طعمش را نچشیده‌ایم
اما قرن‌هاست
آتشش
سینه‌هامان را شعله‌ور می‌سازد. 


آنا آخماتووا - ۱۹۲۱
ترجمهٔ حمیدرضا آتش‌برآب

══ @KetabPandora ══

.
"صحنه‌ای در سال ۱۹۴۰"
گفت: می‌دونستم آدم چغری هستی.
ته کلاس هنر می‌نشستی و لام‌تا‌کام حرفی نمی‌زدی.
بعد توی یه دعوای اساسی با اون مرده که موهای زرد کثیفی داشت دیدمت.
از آدمایی مثل تو خوشم میاد.
کمیابین. خالصین. قانون خودتون رو می‌سازین.
گفتم: گورتو گم کن.
گفت: دیدی، همینه.

حالمو به هم می‌زد.
راهمو کشیدم و رفتم.

اون از من زرنگ‌تر بود.
چون می‌دونست تحمل تعریف و تمجید رو ندارم.
#چارلز_بوکفسکی
برگردان #مهیار_مظلومی
از کتاب #لذتهای_نفرین_شده
#charles_bukowski
#mahyarmazloumi
#thepleasureofthedamned
@charles_bukowski_poetry
@mahyarmaz
https://www.instagram.com/p/ChYZl7cured/?igshid=MDJmNzVkMjY=