ناصر کرمی

🔴 یخ دریاها در ماه فوریه به پایین ترین حد خود رسید

علت این پدیده ، آلودگی جو زمین است که توسط آلاینده هایی که گرمایش زمین را نیز رقم می زنند ایجاد شده است

به گفته دانشمندان، یخ دریاها در جهان در فوریه به پایین‌ترین حد خود رسید. سرویس تغییرات آب و هوایی کوپرنیک اتحادیه اروپا (C3S) پنج‌شنبه ۱۶ اسفند / ۶ مارس اعلام کرد که سطح ترکیبی یخ در اطراف قطب شمال و جنوب در اوایل فوریه به حداقل روزانه جدید رسید و در روزهای بعدی این ماه، کمتر از رکورد قبلی باقی ماند. علت این پدیده، آلودگی جو زمین است که توسط آلاینده‌هایی که گرمایش زمین را نیز رقم می‌زنند ایجاد شده است. 

به گزارش گاردین، سامانتا برگس، معاون مدیر C3S گفت: 

یکی از پیامدهای جهان گرم‌تر، ذوب شدن یخ دریا است. رکورد یا نزدیک به رکورد کم پوشش یخ دریا در هر دو قطب، پوشش یخی دریاهای جهان را به حداقل زمان خود رسانده است.

آژانس گزارش داد که سطح یخ دریایی در قطب شمال در ماه فوریه به پایین‌ترین حد ماهانه خود رسید و ۸ درصد کمتر از میانگین بود. همچنین در قطب جنوب، سطح یخ دریایی در فوریه چهارمین حداقل ماهانه خود را ثبت کرد و ۲۶ درصد کمتر از میانگین بود. مشاهدات ماهواره‌ای این آژانس به اواخر دهه ۱۹۷۰ و مشاهدات تاریخی‌اش به اواسط قرن بیستم بازمی‌گردد.

دانشمندان پیش‌تر در اوایل فوریه، شاهد یک ناهنجاری حرارتی شدید در قطب شمال بودند که باعث شد دما بیش از ۲۰ درجه سانتی‌گراد بالاتر از میانگین افزایش یابد و به حدی برسد که یخ‌ها شروع به ذوب شدن کنند. آن‌ها این رکورد شکسته‌شده جدید را «به‌ویژه نگران‌کننده» توصیف کردند، زیرا یخ، نور خورشید را منعکس می‌کند و سیاره را خنک نگه می‌دارد.

اقلیم‌شناسان معتقدند زمانی که یخ دریاها کمتر شوند سطح اقیانوس تاریک‌تر می‌شود. به این ترتیب توانایی زمین برای جذب بیشتر نور خورشید افزایش می‌یابد و این امر به روند گرمایش زمین سرعت می‌بخشد. 

علت‌ها و خطرات ذوب شدن یخ‌ دریاها

گرمایش جهانی زمین، پدیده ال‌نینیو، بازخورد مثبت یخ ـ آب و تغییرات اقلیمی طبیعی از علت‌های ذوب شدن یخ‌های دریاها هستند. 

ذوب شدن یخ‌ها باعث افزایش سطح آب دریاها می‌شود که می‌تواند شهرهای ساحلی و جزایر را تهدید کند. یخ‌ها به‌عنوان آینه‌ای طبیعی عمل می‌کنند و نور خورشید را منعکس می‌کنند. با کاهش یخ‌ها، زمین بیشتر گرم می‌شود و تغییرات اقلیمی شدت می‌گیرد.

بسیاری از گونه‌های حیوانی مانند خرس‌های قطبی، پنگوئن‌ها و فوک‌ها به یخ‌های دریایی وابسته‌اند و با کاهش یخ‌ها زیستگاه‌هایشان را از دست می‌دهند. ذوب یخ‌ها می‌تواند ترکیب شوری و دمای آب اقیانوس‌ها را تغییر دهد و جریان‌های اقیانوسی مهمی را مختل کند که این امر بر الگوهای آب‌وهوایی جهانی تأثیر می‌گذارد. ذوب یخ‌ها می‌تواند اقتصادهای محلی را که به ماهیگیری و گردشگری وابسته‌اند تحت تأثیر قرار دهد و همچنین خطر بلایای طبیعی مانند سیل را افزایش دهد.

فوریه امسال، سومین فوریه گرم تاریخ 

سرویس تغییرات آب و هوایی کوپرنیک اتحادیه اروپا اعلام کرد که فوریه ۲۰۲۵ سومین فوریه گرم تاریخ بوده است. دمای جهانی ۱٬۵۹ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از سطح پیشاصنعتی بود و این ماه نوزدهمین ماه از ۲۰ ماه گذشته بود که دما بیش از ۱٬۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح پیشاصنعتی بود. 

پدیده ال‌نینیو در نیمه اول سال به اثر گرمایش زمینه‌ای آلودگی ناشی از سوخت‌های فسیلی که نور خورشید را به دام می‌اندازد، افزود.

پدیده ال‌نینیو از بین رفته و به شکل ضعیفی از همتای خنک‌تر خود، یعنی لا نینا، تبدیل شده است. سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرد که انتظار می‌رود لا نینایی که در دسامبر شکل گرفته بود، کوتاه‌مدت باشد. 

ریچارد آلن، دانشمند اقلیم‌شناس از دانشگاه ردینگ به گاردین گفت که چشم‌انداز بلندمدت برای یخ‌های دریای قطب شمال نگران‌کننده است.

او همچنین گفت که این منطقه همچنان به‌سرعت گرم می‌شود و تنها راه نجات آن، کاهش سریع و گسترده انتشار گازهای گلخانه‌ای است. به گفته آلن، این کار همچنین شدت روزافزون پدیده‌های آب‌وهوایی شدید و افزایش سطح آب دریاها در سراسر جهان را محدود خواهد کرد. 

https://www.theguardian.com/environment/2025/mar/06/global-sea-ice-hit-all-time-minimum-in-february-scientists-say

🆔 @Geographers_Iranian

زاگرس: روایت، تاریخ، و اسطوره در چرخهٔ زندهٔ زمان ــــــــ
بررسی رمان زاگرس، اثر ناصر کرمی، نشر آگه
ستاره قربانی
ـــــــــــــــــــ

این رمان نه‌تنها سفری به جغرافیای ناشناخته‌ی زاگرس است، بلکه کاوشی عمیق در هویت تاریخی و فرهنگی ایران نیز به شمار می‌رود. کرمی با تکیه بر دانش اقلیم‌شناسی و آگاهی از تاریخ و اسطوره‌های کهن، موفق می‌شود خواننده را به تماشای تصویری تازه از سرزمینی چندهزارساله دعوت کند. در این اثر، زاگرس صرفاً یک پس‌زمینه‌ی جغرافیایی نیست؛ بلکه خود به یک شخصیت تبدیل می‌شود ـــ شخصیتی زنده و پویا که تاریخ، روایت و اسطوره را در چرخه‌ی بی‌پایان زمان بازتولید می‌کند.

نویسنده با روایتی هوشمندانه و ساختاری پیچیده نشان می‌دهد که چگونه تاریخ هرگز یک حقیقت ثابت نیست، بلکه متنی سیال و زنده است که هر نسل آن را بازنویسی می‌کند. زاگرس از یک‌سو مخاطب را به بازاندیشی در مورد رابطه‌ی میان گذشته و حال و از سوی دیگر به جستجوی معنا در میان لایه‌های پنهان تاریخ دعوت می‌کند. این رمان در زمانه‌ای که هویت فرهنگی ایرانیان با چالش‌های جدی مواجه است، همچون آیینه‌ای عمل می‌کند که خواننده را به مواجهه‌ی صریح با گذشته‌ی تمدنی خود فرامی‌خواند. پرسشی که در سراسر اثر جریان دارد، به‌روشنی ذهن مخاطب را درگیر می‌کند: چگونه می‌توان با گذشته مواجه شد، بدون آن‌که در پیچیدگی‌های آن گم شد یا به اسارت آن درآمد؟

در زاگرس، این مواجهه از طریق شخصیت «رؤیا» ـــ تجسمی از روایت‌گری و خیال و بازآفرینی تاریخی ـــ امکان‌پذیر می‌شود. او پلی میان حقیقت و اسطوره، میان واقعیت و تخیل است. نویسنده از او به‌عنوان واسطه‌ای استفاده می‌کند که گذشته‌ی دور را به زمان حال پیوند دهد و تاریخ را، به‌نحوی، دوباره روایت کند. همان‌گونه که پل ریکور و میرچا الیاده توضیح می‌دهند، روایت و اسطوره نقشی کلیدی در زنده نگه‌داشتن تاریخ و حافظه‌ی جمعی دارند. زاگرس با تکیه بر این اصول، گذشته را نه صرفاً به‌عنوان رویدادهایی به‌وقوع‌پیوسته، بلکه به‌عنوان متنی زنده و قابل بازآفرینی ارائه می‌کند که می‌تواند الهام‌بخش نسل‌های آینده باشد.

زاگرس تنها به بازگویی وقایع گذشته اکتفا نمی‌کند؛ بلکه آن را بازمی‌سازد، تغییر می‌دهد و با روایت‌های معاصر درمی‌آمیزد. در دل این روایت، خواننده سفری مکانی–زمانی را آغاز می‌کند که از دوران پارینه‌سنگی زاگرس تا تمدن مفرغ لرستان امتداد دارد. این سفر، جستجوی هویتی است که در هر گام از آن، تاریخ، اسطوره و تخیل به هم می‌پیوندند و به خواننده امکان می‌دهند تا ازنو، خویشتن تاریخی و فرهنگی خویش را بازشناسد.

آنچه زاگرس را به یک اثر روایی برجسته تبدیل می‌کند، نحوه‌ی ترکیب روایت تاریخی با داستانی مدرن است. این بررسی، با استفاده از نظریه‌های پل ریکور، میرچا الیاده و ژرژ دومزیل، به ما نشان می‌دهد که چگونه این رمان در روایت خود میان تاریخ، اسطوره و ادبیات پل می‌زند. زاگرس نه‌‌فقط بازگویی گذشته، بلکه تلاشی است برای به‌چالش‌کشیدن بحران هویت فرهنگی ایران معاصر. به‌همین‌دلیل، داستان نه‌تنها درباره‌ی اسطوره‌های کهن زاگرس، بلکه درباره‌ی ضرورت نگاه کردن در آینه‌ی تاریخ برای خواننده‌ی ایرانی امروز است. این دعوت به بازخوانی گذشته، همان چیزی است که تاریخ‌نگاران مانند هایدن وایت و پل ریکور بارها بر آن تأکید کرده‌اند: بدون روایت، هیچ هویتی وجود ندارد.

◄ [برای خواندن متن کامل کلیک کنید]

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

■ به «بارو» بپیوندید.

■ Telegram | Instagram