FactNameh | فکت‌نامه


Kanal geosi va tili: Eron, Forscha


فکت‌نامه اولین سایت درستی‌سنجی (فکت‌چکینگ) سیاسی درباره‌ی ایران است.
وبسایت: factnameh.com
بات تلگرامی فکت‌نامه:‌ @FactnamehBot
ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin
twitter.com/factnameh
fb.com/factnameh
instagram.com/factnameh

Связанные каналы  |  Похожие каналы

Kanal geosi va tili
Eron, Forscha
Statistika
Postlar filtri


آیا کم بودن بدهی خارجی یک فرصت برای رشد اقتصادی است؟

🔹محمدحسن ابوترابی‌فرد می‌گوید: ما در بین ۱۰ کشوری که کمترین بدهی خارجی را دارند، از کمترین سطح بدهی خارجی برخورداریم.

🔹او این مساله را یک فرصت برای تحقق رشد ۸ درصدی پایدار اقتصاد ایران می‌داند. این در حالی است که پایین بودن بدهی خارجی یکی از نشانگرهای بحران و یکی از موانع رشد اقتصادی است.

🔹بله، ایران یکی از پایین‌ترین ارقام و نسبت‌های بدهی خارجی در سراسر جهان را دارد، اما این نشان‌دهنده انزوا بی‌اعتباری و ناتوانی ایران از جذب منابع مالی است.

🔹بعد از شروع تحریم‌ها در ابتدای دهه ۱۳۹۰ میزان بدهی خارجی ایران کاهش چشمگیری پیدا کرده است.

🔹طبق آمار رسمی میزان بدهی خارجی ایران از بالای ۲۰ میلیارد دلار در ابتدای دهه ۹۰ به کمتر از ۶ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۳ رسیده است.

🔹این رقم کمتر از یک و نیم درصد تولید ناخالص داخلی ایران است، در حالی که در بسیاری از اقتصادهای پیشرفته این نسبت حتی بیش از ۱۰۰ درصد است.

🔹در حال حاضر ایران در کنار ترکمنستان، الجزایر، برونئی، کیریباتی، گینه، بوتسوانا، جمهوری دموکراتیک کنگو، لیبی و چند جزیره کوچک، کمترین نسبت بدهی خارجی را در سراسر جهان دارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای ابوترابی‌فرد نشان «گمراه‌کننده» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


خبر نادرست ضربه سکه هفت یورویی کریستیانو رونالدو

🔹در هفته گذشته خبری در شبکه‌های اجتماعی و و برخی وبسایت‌های خبری منتشر شد که ادعا می‌کرد «پرتغال یک سکه ۷ یورویی را به افتخار کریستیانو رونالدو ضرب کرده است.»

🔹بانک مرکزی پرتغال در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرده هیچ سکه کلکسیونی یا یادبودی به افتخار این شخصیت منتشر نکرده و هیچ برنامه‌ای برای انتشار آن ندارد.

🔹رونالدو هم تاکنون در هیچ گفت‌وگو یا صفحه‌های اجتماعی خود به چنین تصمیمی از سوی پرتغال یا کشورهای دیگر اشاره نکرده است.

🔹با این توضیحات، فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


ادعای نادرست سوختن تابلوی نمادین هالیوود در آتش‌سوزی لس‌آنجلس

🔹در شبکه‌های اجتماعی فارسی عکسی به همراه این ادعا منتشر شده که تابلوی معروف و نمادین هالیوود در آتش سوخته است.

🔹گزارش‌های مختلف نشان می‌دهد آتش‌سوزی‌های منطقه لس‌آنجلس، تا ۱۰ ژانویه و زمان انتشار این فکت‌چک، به محل استقرار تابلو نرسیده است.

🔹سازمان «هالیوود ساین تراست» که مسئولیت نگهداری و مراقبت از این نشان را بر عهده دارد اعلام کرده که نشان هالیوود سالم است.

🔹تصویر جعلی آتش‌سوزی، با هوش مصنوعی یا با سایر ابزارهای دیجیتال ویرایش تصاویر، ساخته شده است.

🔹از این رو فکت‌نامه به ادعای آتش گرفتن تابلوی هالیوود در جریان آتش‌سوزی‌های لس‌انجلس آمریکا، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


🔹 ویدیوی بازی کودک با خرس ربطی به بلوچستان ایران ندارد

🔹در شبکه‌های اجتماعی فارسی ویدیویی با عنوان «بازی کودک بلوچی با خرس سیاه بلوچی» منتشر شده که در آن کودکی ظاهرا در حال بازی کردن با یک خرس است.

🔹در شرح این ویدیو نوشته شده که خرس سیاه بلوچی دومین گونه جانوری ارزشمند در معرض انقراض و بومی استان سیستان و بلوچستان در ایران است.

🔹این ویدیو قدیمی است و ربطی به ایران و بازی کودکان بلوچستان ایران با خرس ندارد.

🔹یک کاربر پاکستانی نسخه کامل این ویدیو را سه سال پیش در یوتیوب منتشر کرد. این کاربر در توضیحات ویدیو نوشته که با صاحب خرس گفت‌وگو کرده است.

🔹ویدیو در پنجاب پاکستان ضبط شده است.

🔹خرسی که در تصویر دیده می‌شود خرس‌ سیاه بلوچی، یکی از زیرگونه‌های خرس سیاه آسیایی است که در مناطقی از ایران، افغانستان و پاکستان زندگی می‌کند و بومی استان سیستان و بلوچستان نیست.

🔹خرس سیاه در فهرست بین المللی حیوانات حفاظت‌شده در رده آسیب‌پذیر طبقه‌بندی شده ولی زیرگونه این خرس در ایران در وضعیت بحرانی قرار دارد.

🔹«خرس رقصانی» به عنوان یک سنت قدیمی در مناطقی از هند و پاکستان رواج دارد.

🔹در این سنت، توله‌های خرس از دوران نوزادی از مادر جدا می‌شوند و با استفاده از حلقه‌ای فلزی در بینی که از پشت به پاهای حیوان وصل شده، پوزه‌بند و نیز ضرب و شتم بر روی سطوح فلزی داغ، به ایستادن روی دو پا و انجام حرکاتی شبیه رقص عادت می‌کنند.

🔹از این رو فکت‌نامه به این ادعا که این ویدیو «بازی کودک بلوچی با خرس سیاه بلوچی» در ایران را نشان می‌دهد، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


ادعای نادرست درباره نتایج آزمایش دی‌ان‌ای اهالی ترکیه که نشان می‌دهد ایرانی‌اند

🔹در روزهای گذشته خبری در شبکه‌های اجتماعی و وبسایت‌های فارسی منتشر شد که در آن با استناد به ویدئوهایی از آزمایش دی‌ان‌ای تبارسنجی چند بلاگر ترکیه‌ای و آذربایجانی، ادعا شده بود «نتایج آزمایش دی‌ان‌ای اهالی ترکیه نشان می‌دهد که آنها ایرانی‌اند».

🔹همچنین گفته شده نتایج ۲۵۳ هزار تست دی‌ان‌ای انجام‌شده در کشور ترکیه این ادعا را تایید می‌کند.

🔹استناد به چنین آزمایش‌هایی، پایه و اساس علمی ندارد.

🔹آزمایش‌های تبارشناسی معمول می‌توانند اطلاعات جالب و مفیدی درباره نیاکان افراد ارائه دهند، اما برای استفاده علمی یا شواهد قطعی، منبع معتبر و علمی به حساب نمی‌آیند.

🔹آزمایش‌های «دی‌ان‌ای تبارشناسی» نژاد یا قومیت خاصی را مشخص نمی‌کنند، بلکه تنها مناطق جغرافیایی و واحدهای سیاسی (فعلی) را که دی‌ان‌ای فرد بیشترین شباهت را با جمعیت ساکن در آنها دارد، نشان می‌دهند.

🔹شرکت‌های ارائه‌دهنده «آزمایش دی‌ان‌ای تبارشناسی» معمولاً تأکید زیادی روی جذابیت نتایج می‌کنند و تلاش دارند حس کنجکاوی افراد را تحریک کنند.

🔹نتایجی که هر شرکت اعلام می‌کند به دو عامل «تعداد افراد شرکت‌کننده در تست و پراکندگی جغرافیایی مناسب آنها در جهان» و «الگوریتم هر تست» بستگی دارد؛ برای همین نتایج معمولا اندکی متفاوت است.

🔹نتایج، قابل تعمیم به همه افرادی که با مشتری آن شرکت در یک واحد سیاسی یا جغرافیایی زندگی می‌کنند، نیست.

🔹یافته‌های علوم زیست‌شناسی تکاملی و ژنتیک مولکولی نشان می‌دهد مفهوم «نژاد» بیش از آنکه یک واقعیت زیستی باشد، مفهومی مبتنی بر ساختارهای اجتماعی است.

🔹از نظر ژنتیک مولکولی، شباهت میان تک‌تک انسان‌ها بیش از ۹۹/۹ درصد است. تفاوت‌های ظاهری مانند رنگ پوست و مو و … ناشی از تطبیق با محیط است.

🔹بنابراین، فکت‌نامه به این ادعا که «نتایج آزمایش دی‌ان‌ای اهالی ترکیه نشان می‌دهد ایرانی‌اند» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


🎙 تتر و دلار، دایناسور و مار

🔹در قسمت ۱۹۷ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا چند فکت‌چک به‌جا مانده از دو هفته قبل را مرور کردیم که موضوعات متنوعی، از حوزه پزشکی و سلامت گرفته تا سوریه و دو ادعای سیاسی را شامل می‌شد.

🔹در ادامه، دو مقاله مرتبط با موضوع فیلترینگ در ایران را مرور کرده‌ایم؛ ابتدا توضیحاتی درباره اینکه از مصوبه شورای عالی فضای مجازی در اوایل دی‌ماه چه می‌دانیم و سپس فکت‌چک اظهارات گمراه‌کننده یکی از اعضای همین شورا درباره گوگل‌پلی.

🔹خبر نادرست اخراج سفرای جمهوری اسلامی ایران از چندین کشور، موضوع دیگری است که در این قسمت به آن اشاره کردیم.

🔹آماری از کودکان بازمانده از تحصیل در ایران، طی روزهای اخیر بازتاب زیادی در رسانه‌ها داشت که درستی‌سنجی آن را در این اپیزود مرور کرده‌ایم.

🔹ویروسی که به نام HMPV شناخته می‌شود، این روزها برای برخی نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. در مقاله‌ای درباره این ویروس توضیح دادیم.

🔹اخیرا یاسر جبرائیلی ادعایی را درباره قیمت واقعی دلار مطرح کرد، اما معیارش برای این ادعا به شدت گمراه‌کننده بود. در این پادکست درباره این مساله نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹دو ادعای نادرست تحریم رمزارز تتر در اروپا و ابتلای نتانیاهو به سرطان نیز از دیگر فکت‌چک‌های این هفته هستند.

🔹آخرین فکت‌چک‌های این قسمت، تکرار شایعه قدیمی کشف دایناسور در کوه سبلان و ادعای وجود سمی‌ترین مار جهان در فلفل دلمه‌ای است که هر دو شاخ‌دار بودند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh


ادعای نادرست درباره پرچم ایران بر فراز آسمان آمریکا به افتخار سرهنگ ایرانی ناسا

🔹طی روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی فارسی این ادعا مطرح شده که «پرچم ایران به افتخار یاسمین مقبلی سرهنگ فضانورد ناسا در آمریکا به نمایش درآمده است».

🔹بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد این مراسم ارتباطی با گرامیداشت یاسمین مقبلی ندارد و پرچمی که در ابتدای آن دیده می‌شود، پرچم ایتالیاست.

🔹مراسمی که در این ویدیو نشان داده شده مربوط به جشن صد سالگی نیروی هوایی ایتالیا در فرودگاه نظامی ماریو دی برناردی در این کشور است.

🔹این ویدیو پیش‌تر با ادعای دیگری به مراسم جشن سالگرد استقلال هند نیز منتسب شده بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای تقدیر از یاسمین مقبلی و نمایش پرچم ایران به افتخار ایشان در آمریکا، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
🔹 چرا ایران با رشد متوسط ۸ درصدی فاصله زیادی دارد؟

🔹رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌گوید تحقق رشد هشت درصد بدون احتیاج به خارج، امکان‌پذیر است.

🔹چنین چیزی نه نظر تئوری و نه از نظر سابقه و تجربه‌های عملی، ممکن نیست.

🔹به گفته مقام‌های حکومت، از جمله رئیس‌جمهوری ایران تحقق این رشد اقتصادی نیازمند دست‌کم ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی است.

🔹این در حالی است که کل سرمایه‌گذاری خارجی انجام شده در ایران طی ۱۰ سال گذشته در مجموع حدود ۲۵ میلیارد دلار است.

🔹مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش مفصلی با بررسی تجربه تاریخی ۱۳ کشور، پیش‌شرط‌های رشد اقتصادی پایدار را در پنج ویژگی خلاصه کرده که ایران در حال حاضر هیچ کدام را ندارد: «ارتباط با جهان»، «ثبات اقتصاد کلان»، «ميزان بالای پس‌انداز و سرمايه‌گذاری»، «حاکم بودنم مکانیسم بازار» و «داشتن دولت معتبر نزد مردم».

🔹متوسط رشد اقتصادی ایران در ۱۵ سال گذشته کمتر از یک و نیم درصد است. با تداوم وضعیت موجود، چشم‌اندازی برای افزایش رشد اقتصادی قابل تصور نیست.

🔹در سال‌های اخیر، تشدید بحران انرژی، قطعی برق و کمبود گاز و تعطیلی صنایع نیز به عوامل تهدیدکننده رشد اقتصادی در ایران اضافه شده است.

🔹بنابراین ادعای سیدعلی خامنه‌ای در روز ۱۹ دی ۱۴۰۳ در دیدار با مردم قم که گفت «تحقق رشد هشت درصد بدون احتیاج به خارج، امکان‌پذیر است»، نشان «شاخ‌دار» می‌گیرد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
ادعای نادرست در مورد اینترنت استارلینک رایگان و بدون فیلتر در ایران

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده با این ادعا که اکنون افراد می‌توانند با استفاده از تلفن‌های همراه بدون پرداخت هزینه یا نصب تجهیزات و برنامه خاصی از خدمات اینترنت ماهواره‌ای استارلینک استفاده کند.

🔹«مستقیم به گوشی» (Direct-to-Cell) نام پروژه مشترک اپراتور آمریکایی تی-‌موبایل و شرکت استارلینک است که در سال میلادی جدید قرار است نقاط کور ارتباطات موبایلی را تحت پوشش خود درآورد و به مشترکان اپراتور آمریکایی تی‌-موبایل سرویس‌ دهد.

🔹بر اساس تفاهم میان دو شرکت، در سال اول، انحصار بهره‌برداری از این پروژه در آمریکا در اختیار شرکت مخابراتی تی‌-موبایل است و پس از آن دیگر اپراتورهای آمریکایی می‌توانند برای ارائه این خدمات درخواست کنند.

🔹تاکنون شرکت‌های تی-‌موبایل و استارلینک توانسته‌اند با اپراتورهایی بین‌المللی دیگری مانند Rogers در کانادا، KDDI در ژاپن، Optus در استرالیا، One NZ در نیوزیلند، Salt در سوئیس، Entel در شیلی و پرو برای توسعه این سرویس به تفاهم برسند.

🔹در حال حاضر تنها تعداد محدودی از کاربران اپراتور آمریکایی تی-‌موبایل که برای استفاده از نسخه آزمایشی این خدمات ثبت‌نام کرده‌اند می‌توانند به صورت رایگان از شبکه مستقیم به گوشی استفاده کنند.

🔹هزینه استفاده از این سرویس هنوز اعلام نشده اما پیش‌بینی می‌شود اپراتورهای موبایل این سرویس را در ازای دریافت مبلغی اضافی (بین ۱۰ تا ۲۰ دلار در ماه) برای مشتریان خود فعال کنند.

🔹کاربران در ایران زمانی می‌توانند از این سرویس استفاده کنند که اپراتورهای موبایل در داخل ایران مانند شرکت مخابرات، ایرانسل، همراه اول و … با شرکت‌های تی‌موبایل و استارلینک قرارداد همکاری امضا کنند؛ اتفاقی که در حال حاضر بعید به نظر می‌رسد.

🔹این احتمال وجود دارد که کاربران در ایران در آینده بتوانند با استفاده از سیم‌کارت‌ اپراتورهای بین‌المللی که خدمات مستقیم به گوشی را به مشتریان خود ارائه می‌دهند، از این سرویس استفاده کنند. این روش مطمئنا رایگان نخواهد بود و علاوه بر هزینه آبونمان سرویس‌های بین‌المللی، باید هزینه رومینگ داده‌ها و استفاده از سرویس «مستقیم به گوشی» را هم به آن اضافه کرد.

🔹بنابراین فکت‌نامه با توجه به اطلاعات موجود به این ادعا که الان با موبایل و بدون هزینه می‌شود به اینترنت استارلینک وصل شد، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


🎙 هزارداستان بودجه؛ قسمت شانزدهم - «هوای پاک»

🔹بعد از ابلاغ و تصویب قانون هوای پاک در سال ۹۶، این امیدواری ایجاد شد که مشکل آلودگی هوا در تهران و سایر شهرهای ایران بهتر شود، اما راهکارهای پیش‌بینی شده در این قانون در عمل به جایی نرسیدند و وضعیت آلودگی هوا روز به روز بدتر شد.

🔹در شانزدهمین قسمت پادکست هزارداستان بودجه به سراغ این سوال رفتیم که آیا آلودگی هوا، اولویت دولت جمهوری اسلامی است؟

🔹هزارداستان بودجه، کار مشترک فکت‌نامه و رادیو فردا را در سایت رادیو فردا و پادگیرها دنبال کنید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در سایت رادیو فردا بشنوید

🌐 @Factnameh


ادعای گمراه‌کننده جبرائیلی درباره قیمت دلار و قدرت خرید دلار

🔹یاسر جبرائیلی می‌گوید صندوق پول نرخ دلار در برابر ریال را بر اساس شاخص برابری قدرت خرید ۱۴۷۰۰ تومان اعلام کرده است.

🔹آنچه گفته شده معادل قدرت خرید «یک دلار بین‌المللی» است و ارتباطی با ارزش پول ملی یا نرخ برابری ارزها ندارد.

🔹یک دلار بین‌المللی در هر کشور، مقدار قابل مقایسه‌ای از کالاها و خدمات است که با یک دلار آمریکا در ایالات متحده می‌توان خرید.

🔹برابری قدرت خرید، با یکسان کردن قدرت خرید ارزهای متفاوت و حذف اختلافات سطوح قیمتی در کشورهای مختلف، شاخص‌های قابل مقایسه‌ای را برای کشورها ارائه می‌دهد.

🔹هرچه میزان پرداخت یارانه به کالاها در کشورهای مختلف بیشتر باشد و هزینه خدمات محلی در آن کشورها ارزان‌تر باشد، ارزش برابری قدرت خرید آن ارز بالاتر خواهد بود.

🔹به عنوان نمونه قدرت خرید یورو (ارز واحد اروپایی) در کشورهای عضو اتحادیه اروپا متفاوت است، اما ارزش یورو ثابت است و ارتباطی با قدرت خرید در کشورهای اروپایی ندارد.

🔹با این اوصاف فکت‌نامه این اظهارات یاسر جبرائیلی را به شدت «گمراه‌کننده» می‌داند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


🎙 واژه‌نامه دروغ‌پراکنی: در «همه دنیا» پوششِ اجباری وجود دارد

🔹پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود.

🔹این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند.

🔹در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.

🔹در یازدهمین قسمت این پادکست به کلیدواژه «همه دنیا» پرداخته شده است.

🔹یکی از آشناترین پاسخ‌های مسئولان ایرانی به انتقاد از سیاست‌های حکومتی، این است که آن سیاست‌ها، مختص جمهوری اسلامی نیستند. آنها در تبلیغات خود، بارها عملکرد نظام را به روش‌هایی تشبیه می‌کنند که مدعی‌اند در تمام کشورها، به ویژه در غرب، رواج دارند.

🔹توجیه معروف رهبر جمهوری اسلامی برای برگزار نکردن رفراندوم در ایران، نمونه‌ای مثال‌زدنی از این رویه تبلیغاتی است.

🔹دفاع از نظارت استصوابی، فیلترینگ، سرکوب مطبوعات و پوشش اجباری، از جمله معروف‌ترین نمونه‌های کاربرد این ادعاست.

🔹پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد.

👈 «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


📝 درباره خطرناک‌بودن ویروس HMPV چه می‌دانیم؟

🔹نگرانی‌ها در شبکه‌های اجتماعی درباره همه‌گیری بیماری تنفسی ویروسی در چین در اثر متاپنوموویروس انسانی (HMPV) نادرست و اغراق‌شده هستند.

🔹ویدیوهایی درباره ازدحام در بیمارستان‌ها برای افراد مبتلا به این بیماری ویروسی منتشر شده است اما این ویروس مرموز نیست و سال‌هاست شناخته شده و درباره آن تحقیق می‌شود و‌ معمولا برای اکثر مبتلایان آثار بسیار خفیفی دارد.

🔹هم‌اکنون در شمال چین فصل شیوع HMPV است و سازمان جهانی بهداشت نیز هیچ اخطاری درباره همه‌گیری بدتر از کرونا یا هیچ اطلاعیه جدیدی درباره اپیدمی متاپنوموویروس انسانی صادر نکرده‌است.

🔹همچنین تا ۱۷ دی ۱۴۰۳، موردی از ابتلای حاد به این ویروس در ایران گزارش نشده‌است.

🔹راه انتقال HMPV تماس مستقیم با فرد (عطسه، سرفه، بوسیدن، دست دادن و …) یا برخی اشیاء مانند تلفن، دستگیره در، صفحه کلید یا اسباب بازی است.

🔹راه پیشگیری از ابتلا به آن، «شستن دست‌ها» بعد از هر تماس، به مدت ۲۰ ثانیه است.

🔹بیشتر انسان‌ها قبل از پنج سالگی یک‌بار HMPV می‌گیرند و دیگر تقریبا به آن ایمن می‌شوند. کسانی که بار اول مبتلا می‌شوند، ممکن است به‌طور جدی درگیر شوند؛ برای همین کودکان بیشتر در معرض ابتلا هستند.

🔹البته افراد می‌توانند دوباره به HMPV مبتلا شوند، اما معمولاً علائم پس از بار اول ابتلا، بسیار خفیف هستند.

🔹این بیماری سال‌هاست در همه‌جای دنیا وجود دارد و تقریبا همه کسانی که این پست را می‌خوانند احتمالا به آن دچار شده‌اند. با این حال برای افراد بالای ۶۵ سال و سایر افراد با بیماری‌های مزمن ریوی ریسک بالاتری دارد.

🔹اطلاعات بیشتر درباره متاپنوموویروس انسانی و بیماری‌های حاد تنفسی ناشی از آن و روش‌های پیشگیری، درمان و تعدادی از سوالات متداول را در گزارش فکت‌نامه بخوانید.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
🔹 اروپا «تتر» را تحریم نکرده است

🔹در روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی فارسی، این ادعا مطرح شده است که «اروپا تتر را تحریم کرده و از بروکرهای اروپایی حذف خواهد شد».

🔹بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد که اگرچه مقررات بازار دارایی‌های رمزنگاری شده یا MiCA،‌ در سال جدید میلادی نظارت بیشتری بر استیبل‌کوین‌هایی مانند تتر اعمال می‌کند اما تتر هنوز صرافی‌های معتبر جهان در اروپا از تتر استفاده می‌کنند.

🔹تنها صرافی‌ای که استفاده از تتر را متوقف کرده کوین‌بیس است و سایر صرافی‌ها از جمله بایننس و کریپتو دات کام، کماکان از تتر پشتیبانی می‌کنند.

🔹یک عضو کمیته فنی «مقررات بازار دارایی‌های دیجیتال» اتحادیه اروپا در مصاحبه‌ای گفته است هیچ مقام نظارتی رسماً اعلام نکرده که تتر با MiCA تطابق ندارد.

🔹تتر در کشورهای مختلف اروپا بین شش تا ۱۸ ماه فرصت دارد تا انتظارات کامل MiCA را برآورده کند.

🔹از این رو فکت‌نامه به ادعای تحریم یا ممنوعیت تتر در اروپا، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


✈️ گاهشمار سرنگونی هواپیمای اوکراینی؛ از سقوط تا قبول مسئولیت

🔹ساعت ۶:۱۸ صبح چهارشنبه ۱۸ دی ۱۳۹۸ جمهوری اسلامی ایران هواپیمای پرواز #ps752 خطوط هوایی اوکراین را سرنگون کرد و ۱۷۶ نفر بر اثر #شلیک به این هواپیما جان باختند، اما حکومت بیش از سه روز کامل درباره آن پنهان‌کاری کرد.

🔹در این مدت چه گذشت و مقام‌های حکومت ایران سعی کردند چه روایت‌هایی را به افکار عمومی قالب کنند؟

🔹فکت‌نامه پیش‌تر تلاش کرد در قالب‌های مختلفی، گاهشمار وقایع بعد از سرنگون کردن #هواپیمای_اوکراینی را مرور کند.

👈 گزارش گاهشمار را در وبسایت فکت‌نامه بخوانید.

👈 نسخه ویدیویی را در یوتیوب ببینید.

👈 پادکست مرتبط را در کست‌باکس بشنوید.

👈 گزارش را در تلگرام بخوانید.

🌐 @Factnameh


📊 مروری بر نتایج نظرسنجی سال ۱۴۰۳

🔹چندی قبل از مخاطبان خواستیم تا در نظرخواهی آنلاین فکت‌نامه شرکت کنند و در نهایت ۱۱۴۸ نفر به پرسش‌های ما پاسخ دادند.

🔹آمارهای مربوط به سن شرکت‌کنندگان و جنسیت آنها نشان می‌دهد که اغلب آنها در جوان و مرد هستند؛ نتایجی کم‌وبیش مشابه نظرخواهی فکت‌نامه در سال ۱۳۹۸.

🔹حدود ۸۹ درصد پاسخ‌دهندگان، در داخل ایران سکونت دارند و حدود ۱۱ درصد نیز دنبال‌کننده فکت‌نامه در خارج از ایران هستند.

🔹بیش از ۸۰ درصد از شرکت‌کنندگان گفته‌اند که «تلگرام» دست‌کم یکی از پلتفرم‌هایی است که فکت‌نامه را در آن دنبال می‌کنند. دومین پلتفرم مورد علاقه مخاطبان فکت‌نامه، «پادکست‌های هفتگی» است و حدود ۲۳ درصد این گزینه را انتخاب کرده‌اند. رتبه‌های سوم و چهارم پلتفرم‌های مورد استفاده مخاطبان فکت‌نامه، به «اینستاگرام» و «ایکس» (توییتر) تعلق دارد.

🔹در مورد سوژه‌ها و موضوعات، اغلب گفته‌اند که دوست دارند فکت‌نامه بر «بررسی اظهارات مسئولان و شخصیت‌ها» و «شایعات آنلاین» تمرکز کند. «دیس‌اینفورمیشن‌ها»، «علم و شبه‌علم»، «مطالب رسانه‌های رسمی» و «اقتصاد و فساد» نیز از دیگر موضوعاتی بودند که مخاطبان توصیه کردند به آن‌ها توجه کنیم.

🔹حدود ۹۶ درصد گفته‌اند که دنبال کردن فکت‌نامه تأثیر مثبتی در نوع برخوردشان با اخبار و اطلاعات نادرست داشته و برای پاسخ خود، گزینه‌های متوسط تا «خیلی زیاد» را انتخاب کرده‌اند.

🔹بی‌طرفی یک اصل حیاتی در کار درستی‌سنجی است و در یکی از مهمترین پرسش‌ها، نظر شما را درباره گرایش فکت‌نامه پرسیدیم. به نظر بیش از ۷۱ درصد شرکت‌کنندگان، فکت‌نامه «بی‌طرف» است.

🔹مشروح نتایج، آمارها و نمودارهای مربوط به نتایج این نظرخواهی را در وبسایت فکت‌نامه دنبال کنید.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


🎙 فکت‌نامه از نگاه مخاطب

🔹اواسط مرداد امسال طی چند روز از مخاطبان خواستیم تا در نظرخواهی آنلاین فکت‌نامه شرکت کنند و در نهایت ۱۱۴۸ نفر به پرسش‌های ما پاسخ دادند.

🔹نتایج این نظرسنجی، تصویری کلی از مخاطبان و نظرات آنها درباره محتوای فکت‌نامه از جمله درستی‌سنجی‌ها و مستندها را برای ما ترسیم می‌کند و نقاط قوت و ضعف بیشتری را برای ما آشکار می‌سازد.

🔹این جمعه، قسمت ۱۹۶ پادکست فکت‌نامه به بررسی آمارهای استخراج‌شده از نتایج این نظرخواهی و مرور پاسخ‌های مخاطبان به پرسش‌های آن اختصاص دارد.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
🔹 ادعای گمراه‌کننده رسول جلیلی درباره حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از گوگل‌پلی

🔹رسول جلیلی، عضو شورای عالی فضای مجازی، در انتقاد به رفع «مسدودسازی» گوگل پلی‌استور گفت: «سال ۹۸ یک فرمان در نیمه شب روی گوشی میلیون‌ها ایرانی یک برنامه را حذف کرد».

🔹او می‌گوید: «این تصمیم، نه تصمیم دولت ایران بود، نه تصمیم وزارت ارتباطات بود، نه تصمیم صاحب گوشی بود و نه هیچ نهادی و نه هیچ شخصی در ایران. این تصمیم یک شرکت آمریکایی بود. حالا یا خودش رأسا تصمیم گرفته‌بود یا اینکه مسئولین آن کشور گفته بودند این اتفاق باید بیفتد.»

🔹اپلیکیشن گوگل پلی در تاریخ ۷ آبان ۱۴۰۱ و اندکی بعد از شعله‌ور شدن اعتراضات مردمی پس از کشته‌شدن مهسا امینی، به بهانه حذف روبیکا از گوشی‌های اندروید، با دستور کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (کمیته فیلترینگ) مسدود شد.

🔹این مسدودسازی گوگل پلی مانع به‌روزرسانی اپلیکیشن‌های اندروید شد و مشکلات امنیتی دیگری را ایجاد می‌کرد. سرانجام در جلسه ۱۰۴ شورای عالی فضای مجازی در تاریخ ۴ دی ۱۴۰۳، دستور حذف فیلترینگ این اپلیکیشن صادر شد.

🔹گوگل پلی سابقه حذف اپلیکیشن‌های اسنپ، تپسی (چند بار)، سروش، بله، آی‌گپ، آپارات، فیلیمو، بلد، طاقچه، شیپور، دیوار، دیجی‌کالا و … را به‌خاطر عدم پایبندی به ماده ۱۶.۵ «توافقنامه توسعه‌دهندگان» گوگل (تحریم‌های قانون CAATSA و وزارت خزانه‌داری آمریکا) دارد.

🔹اما در روز ۶ آبان ۱۴۰۱، نرم‌افزار «پلی پروتکت» سپر ایمنی گوگل پلی استور که بخشی از امنیت سایبری گوشی‌های اندروید را برعهده دارد، اپلیکیشن روبیکا را جاسوس‌افزار معرفی کرده و پیغام اخطار را روی همه گوشی‌های اندروید پخش کرده و آن را حذف کرد.

🔹گزارش‌های مستقل و قابل راستی‌آزمایی نشان می‌دهد این پیام‌رسان‌ها، همان‌طور که قبلا گوگل پلی هم اعلام کرده‌بود، ناامن هستند. در تحقیقات صندوق فناوری باز (OTF) مشخص شد که امنیت کاربران در این پیام‌رسان‌ها به‌ویژه روبیکا، ایتا و بله در معرض خطرات جدی است.

🔹با این وجود رسول جلیلی مدعیست «یک فرمان در نیمه شب روی گوشی میلیون‌ها ایرانی، یک برنامه را حذف کرد»؛ گویی صرفا ایرانی بودن اپلیکیشن‌ها یا آمریکایی بودن گوگل منجر به این اتفاق شده‌است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «گمراه‌کننده» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
ویدیوی نادرست پیداشدن زندانیان تازه در سوریه

🔹در شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام ویدیویی دست به دست می‌شود که در آن، چند نفر افرادی بدون لباس و با سر و بدنی پوشیده از خاک را در آمبولانس می‌گذارند. ادعا شده که این ویدیو، زندانیانی را نشان می‌دهد که به‌تازگی در زندان‌های سوریه پیدا شده‌اند.

🔹هیچ رسانه و منبع معتبری، خبری از پیدا شدن زندانیان جدید در سوریه منتشر نکرده و این تصاویر، تنها در شبکه‌های اجتماعی فارسی‌زبان با این توضیح همرسانی شده است.

🔹این ویدیوها ارتباطی با سوریه ندارند و افراد حاضر، زندانیان سوری نیستند.

🔹تصاویر، مربوط به فعالیت گروهی خاص از پیروان ماهاکالی از خدایان هندو است که ویدیوهای مشابه بسیاری را در یوتیوب و اینستاگرام منتشر کرده‌اند.

🔹موجوداتی که در این ویدیوها دیده می‌شود، تصویرسازی کامپیوتری CGI است.

🔹از همین رو، فکت‌نامه به توضیحات منتسب به ویدیوی روزهای اخیر مبنی بر انتقال زندانیانی که تازه در زندان‌های سوریه پیدا شده‌اند، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh


Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas
Telegram'da ko‘rish
ادعای نادرست اخراج و دیپورت سفرای ایران از ۱۶ کشور

🔹این روزها در شبکه‌های اجتماعی فارسی ادعا شده که «۱۶ کشور اروپایی و آسیایی سفرای ایران را اخراج و دیپورت کرده‌اند».

🔹بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد این روزها هیچ گزارش موثقی در رابطه با اخراج یا دیپورت سفرای ایران از کشورهای اروپایی یا آسیایی منتشر نشده است.

🔹برای ادعای مطرح شده مبنی بر اخراج این سفرا نیز هیچ منبعی ذکر نشده است.

🔹حدود ۱۰ روز پیش روزنامه اعتماد گزارش مستندی منتشر کرد و خبر داد که «طی ۹ ماه ۱۶ کشور به اتباع خود گفته‌اند به ایران سفر نکنند».

🔹به نظر می‌رسد خبر نادرست اخراج ۱۶ سفیر ایران از کشورهای مختلف، خبری ساختگی با تغییر محتوای همین گزارش باشد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای مطرح‌شده در شبکه‌های اجتماعی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.