معیدفر: رسیدن به وفاق اجتماعی امری خیالی است
پنل نخست همایش چیستی امکان و موانع وفاق ملی در ایران امروز با همکاری گروه صلح انجمن جامعهشناسی ایران، امروز چهارشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۳، با حضور، سعید معیدفر، صادق زیباکلام، علیمحمد حاضری، احمد بخارایی، زهرا نژادبهرام و همچنین حسن امیدوار در باشگاه اندیشه برگزار شد.
در این نشست، سعید معیدفر جامعهشناس به تحلیل مفاهیم اجتماعی و جامعهشناسی از دوران روشنگری تا چالشهای جامعه مدرن پرداخت و بر اهمیت بررسی "وفاق اجتماعی" در دوران تغییرات اجتماعی و انقلابها تأکید کرد.
معیدفر در سخنان خود به دوران روشنگری و تأثیرات آن بر تحول جوامع اشاره کرد و گفت: "پس از انقلابهای متعدد صنعتی و اجتماعی در اروپا، جوامع غربی به دنبال پیدا کردن راهحلهایی برای جبران تلاطمهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از این انقلابها بودند. این روند باعث شد که مفاهیم جدیدی در جامعهشناسی مطرح شود.
معیدفر به تحلیل دو مفهوم جامعه سنتی و جامعه مدرن پرداخت و افزود: "در دوران سنتی، وفاق اجتماعی و همبستگی میان اعضای جامعه بر پایه ارزشهای مشترک و مذهب بنا شده بود، اما با ورود به دوران مدرن و عصر روشنگری، این پیوندها سست شد."
وی همچنین اشاره کرد که برخی از جامعهشناسان فرانسوی با تقسیمبندی جامعه به دو نوع سنتی و مدرن، تلاش کردند تا درک جدیدی از انسجام اجتماعی ارائه دهند. به گفته وی، در گذشته تصور میشد که جامعه یکپارچه و منسجم بوده، اما در واقع جوامع مختلف از اقوام، محلهها و فرهنگهای متفاوت تشکیل شده بودند که هر کدام هنجارها و رسوم خاص خود را داشتند.
معیدفر افزود: "مفهوم اجماع و وفاق اجتماعی در دنیای مدرن به شکلی جدید تعریف شد و برخی از جامعهشناسان همچون امیل دورکیم تلاش کردند تا از طریق نظریات پارادایم نظم، به ایجاد یک انسجام اجتماعی بر اساس اصول علمی و عقلانیت کمک کنند."
وی همچنین با اشاره به نظریات کارل مارکس گفت: "اما مارکس و دیگران بر این باور بودند که جامعه از دو بخش متناقض تشکیل شده است: گروههای حاکم با ارزشهای خود و گروههای تحت سلطه که با ارزشهای متفاوتی مواجهاند. این تقسیمبندیها به چالشهای جدیدی در تعریف وفاق اجتماعی دامن زد."
معیدفر در ادامه به پیچیدگیهای جوامع مدرن اشاره کرد و بیان کرد: "در جوامع امروزی، با توجه به تخصصهای فراوان و فردیتهای روزافزون، بحث از انسجام اجتماعی و اجماع به شدت پیچیده شده است. در دنیای جدید، دیگر نمیتوان جامعه را به صورت یکپارچه در نظر گرفت، چرا که فردیت و تنوع در ارزشها و هنجارها به شدت افزایش یافته است."
این تحلیلها به بخشی از چالشهای اساسی جامعهشناسی در دنیای مدرن پرداخته و به پرسشهای اساسی در مورد چگونگی ایجاد وفاق اجتماعی در جوامع متکثر و پیچیده امروز اشاره دارد.
در ادامه سعید معیدفر به تحلیل چالشهای اجتماعی و سیاسی کشور پرداخت و تأکید کرد که در شرایط فعلی، رسیدن به وفاق ملی و اجماع اجتماعی بهطور واقعی امکانپذیر نیست.
او اظهار داشت: «کسانی که در گذشته نفوذ داشتند و هرکدام راهبردهای خاص خود را دنبال میکردند، در نهایت جامعهای را شکل دادند که نظم آن نه بر اساس ارزشها، بلکه بر مبنای ائتلافهای مختلف است. این ائتلافها و اشتباهات ناشی از آنها به تضادهایی در جامعه منجر شده است.»
وی در ادامه افزود: «در جامعهای که بهلحاظ جمعیتی و فرهنگی بهشدت متکثر است، رسیدن به وفاق اجتماعی به معنای واقعی کلمه یک امر خیالی است. ما نمیتوانیم در این شرایط از یک وفاق ملی حرف بزنیم، چرا که تنوع سبکهای زندگی، باورها و هنجارها به حدی است که ایجاد یک اجماع واقعی میان همه افراد جامعه بسیار دشوار است.»
معیدفر با اشاره به وضعیت کشورهایی مانند ایالات متحده، که پس از سالها کشمکش و جنگهای داخلی توانستند به یک اتحاد سیاسی دست یابند، توضیح داد: «در کشورهای بزرگ، قوانین و اصولی وجود دارد که به شهروندان این امکان را میدهد که با باورها و سبک زندگی متفاوت در کنار یکدیگر زندگی کنند. اما در ایران، بهدلیل وضعیت پیچیده و شکننده جامعه، رسیدن به چنین وفاقی نهتنها امکانپذیر نیست، بلکه ممکن است موجب تضعیف بیشتر نظم اجتماعی شود.»
بخش دوم را اینجا بخوانید.
#گزارش_مشروح #وفاق_ملی #سعید_معیدفر #باشگاه_اندیشه
🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ
پنل نخست همایش چیستی امکان و موانع وفاق ملی در ایران امروز با همکاری گروه صلح انجمن جامعهشناسی ایران، امروز چهارشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۳، با حضور، سعید معیدفر، صادق زیباکلام، علیمحمد حاضری، احمد بخارایی، زهرا نژادبهرام و همچنین حسن امیدوار در باشگاه اندیشه برگزار شد.
در این نشست، سعید معیدفر جامعهشناس به تحلیل مفاهیم اجتماعی و جامعهشناسی از دوران روشنگری تا چالشهای جامعه مدرن پرداخت و بر اهمیت بررسی "وفاق اجتماعی" در دوران تغییرات اجتماعی و انقلابها تأکید کرد.
معیدفر در سخنان خود به دوران روشنگری و تأثیرات آن بر تحول جوامع اشاره کرد و گفت: "پس از انقلابهای متعدد صنعتی و اجتماعی در اروپا، جوامع غربی به دنبال پیدا کردن راهحلهایی برای جبران تلاطمهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از این انقلابها بودند. این روند باعث شد که مفاهیم جدیدی در جامعهشناسی مطرح شود.
معیدفر به تحلیل دو مفهوم جامعه سنتی و جامعه مدرن پرداخت و افزود: "در دوران سنتی، وفاق اجتماعی و همبستگی میان اعضای جامعه بر پایه ارزشهای مشترک و مذهب بنا شده بود، اما با ورود به دوران مدرن و عصر روشنگری، این پیوندها سست شد."
وی همچنین اشاره کرد که برخی از جامعهشناسان فرانسوی با تقسیمبندی جامعه به دو نوع سنتی و مدرن، تلاش کردند تا درک جدیدی از انسجام اجتماعی ارائه دهند. به گفته وی، در گذشته تصور میشد که جامعه یکپارچه و منسجم بوده، اما در واقع جوامع مختلف از اقوام، محلهها و فرهنگهای متفاوت تشکیل شده بودند که هر کدام هنجارها و رسوم خاص خود را داشتند.
معیدفر افزود: "مفهوم اجماع و وفاق اجتماعی در دنیای مدرن به شکلی جدید تعریف شد و برخی از جامعهشناسان همچون امیل دورکیم تلاش کردند تا از طریق نظریات پارادایم نظم، به ایجاد یک انسجام اجتماعی بر اساس اصول علمی و عقلانیت کمک کنند."
وی همچنین با اشاره به نظریات کارل مارکس گفت: "اما مارکس و دیگران بر این باور بودند که جامعه از دو بخش متناقض تشکیل شده است: گروههای حاکم با ارزشهای خود و گروههای تحت سلطه که با ارزشهای متفاوتی مواجهاند. این تقسیمبندیها به چالشهای جدیدی در تعریف وفاق اجتماعی دامن زد."
معیدفر در ادامه به پیچیدگیهای جوامع مدرن اشاره کرد و بیان کرد: "در جوامع امروزی، با توجه به تخصصهای فراوان و فردیتهای روزافزون، بحث از انسجام اجتماعی و اجماع به شدت پیچیده شده است. در دنیای جدید، دیگر نمیتوان جامعه را به صورت یکپارچه در نظر گرفت، چرا که فردیت و تنوع در ارزشها و هنجارها به شدت افزایش یافته است."
این تحلیلها به بخشی از چالشهای اساسی جامعهشناسی در دنیای مدرن پرداخته و به پرسشهای اساسی در مورد چگونگی ایجاد وفاق اجتماعی در جوامع متکثر و پیچیده امروز اشاره دارد.
در ادامه سعید معیدفر به تحلیل چالشهای اجتماعی و سیاسی کشور پرداخت و تأکید کرد که در شرایط فعلی، رسیدن به وفاق ملی و اجماع اجتماعی بهطور واقعی امکانپذیر نیست.
او اظهار داشت: «کسانی که در گذشته نفوذ داشتند و هرکدام راهبردهای خاص خود را دنبال میکردند، در نهایت جامعهای را شکل دادند که نظم آن نه بر اساس ارزشها، بلکه بر مبنای ائتلافهای مختلف است. این ائتلافها و اشتباهات ناشی از آنها به تضادهایی در جامعه منجر شده است.»
وی در ادامه افزود: «در جامعهای که بهلحاظ جمعیتی و فرهنگی بهشدت متکثر است، رسیدن به وفاق اجتماعی به معنای واقعی کلمه یک امر خیالی است. ما نمیتوانیم در این شرایط از یک وفاق ملی حرف بزنیم، چرا که تنوع سبکهای زندگی، باورها و هنجارها به حدی است که ایجاد یک اجماع واقعی میان همه افراد جامعه بسیار دشوار است.»
معیدفر با اشاره به وضعیت کشورهایی مانند ایالات متحده، که پس از سالها کشمکش و جنگهای داخلی توانستند به یک اتحاد سیاسی دست یابند، توضیح داد: «در کشورهای بزرگ، قوانین و اصولی وجود دارد که به شهروندان این امکان را میدهد که با باورها و سبک زندگی متفاوت در کنار یکدیگر زندگی کنند. اما در ایران، بهدلیل وضعیت پیچیده و شکننده جامعه، رسیدن به چنین وفاقی نهتنها امکانپذیر نیست، بلکه ممکن است موجب تضعیف بیشتر نظم اجتماعی شود.»
بخش دوم را اینجا بخوانید.
#گزارش_مشروح #وفاق_ملی #سعید_معیدفر #باشگاه_اندیشه
🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ