به قرن نوزدهم خوش آمدید: امپریالیسم جدید آمریکایی

یادداشتی از فرانسیس فوکویاما با ترجمه یاسر میردامادی منتشر


گزیده‌ای از نوشتار پیش رو

♦پیش‌تر هشدارهای لازم به مردم آمریکا در مورد اقدامات غیرقانونی دونالد ترامپ در سیاست داخلی داده شده بود. ترامپ و متحدان‌اش از طریق حملات مکرر به «دولت پنهان» به‌وضوح نشان داده‌اند که چگونه قصد دارند ساختار دولت در ایالات متحده را تضعیف کنند.

♦اما در حوزه‌ی سیاست خارجی، مردم آمریکا با چیزی مواجه شده‌اند که اصلاً انتظارش را نداشتند. پیش از انتخابات می‌شد با اطمینان فرض کرد که ترامپ غرایز انزواطلبانه دارد. او از دخالت آمریکا در «جنگ‌های بی‌پایان» در افغانستان و عراق انتقاد کرد. اما از نخستین ‌سخنرانی‌اش پس از ادای سوگند در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ او به امپریالیستی عتیقه مبدل شد. او قصد خود را برای بازپس‌گیری کانال پاناما اعلام کرد و متعاقباً دانمارک را تهدید کرد که اگر کنترل گرینلند را به ایالات متحده واگذار نکند، با تعرفه‌های سنگین روبرو خواهد شد.

♦گرینلند با گرم شدن کره‌ی زمین و باز شدن مسیرهای جدید قطب شمال، از نظر راهبردی برای ایالات متحده مهم‌تر شده است و می‌تواند منبع مهم مواد معدنی باشد. اما اقدامات ترامپ انگاری از جنس تجاوز به نیت لذت از تجاوز است: دانمارکی‌ها قبلاً اعلام کرده بودند که مایل‌اند نقش امنیتی آمریکا در گرینلند را افزایش دهند و در مذاکره‌ا‌ی آرام امتیازات معدنی بیشتری را واگذار کنند. اما ترامپ بر تهدید نظامی اصرار داشت. با این حساب وضع بی‌سابقه‌ای شکل گرفته است. ماده‌ی پنج ناتو [بند دفاع جمعی در پیمان آتلانتیک شمالی] خواستار حمایت متقابل در صورت حمله به یکی از اعضای ناتو است؛ هیچ مقرراتی اما وجود ندارد برای زمانی که عضوی از ناتو به عضوی دیگر حمله کند.

♦با این حال، اوج عملکرد ترامپ در لباسِ نوامپریالیست، پیشنهاد اخیر او در کنترل نوار غزه از سوی آمریکا پس از تخلیه‌ی حدود ۲ میلیون ساکن فلسطینیِ آن بود. طبق گفته‌ی ترامپ در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل که به آمریکا سفر کرده بود:

♦«ایالات متحده کنترل نوار غزه را به‌ دست خواهد گرفت. با این منطقه خیلی کار داریم. ما مالک آن خواهیم شد و مسئولیت خنثی کردن تمام بمب‌های خطرناک منفجرنشده و سایر سلاح‌های موجود در محل، تسطیح منطقه و از بین بردن ساختمان‌های تخریب‌شده را به عهده خواهیم گرفت. توسعه‌ی اقتصادی ایجاد خواهیم کرد که بی‌شمار شغل و مسکن برای مردم منطقه فراهم می‌کند ... کاری واقعی انجام خواهیم دهیم، کاری متفاوت.»

♦این پیشنهاد آن‌قدر عجیب‌و‌غریب بود که بلافاصله از سوی تقریباً تمام قدرت‌های منطقه‌ رد شد، به استثنای اعضای راست افراطی ائتلاف بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل. این عده از این طرح خوشحال هستند زیرا مشکل بزرگی را از پیش پای اسرائیل برمی‌دارد: این‌که با نوار غزه‌ی ویران و متروک، که هنوز مملو از مبارزان حماس است، چه‌ باید بکنند.

♦لازم نیست درگیر جزئیات این موضوع شویم که طرح ترامپ چه‌مایه اجراناپذیر است. فلسطینی‌ها نمی‌خواهند غزه را ترک کنند، و مصر، اردن یا هیچ‌یک از کشورهای عرب همسایه نمی‌خواهند پناهنده بپذیرند. نکبت اصلی یا همان «فاجعه»، یعنی ایجاد اسرائیل در سال ۱۹۴۸، شرایط بی‌ثبات‌کننده‌ای در منطقه ایجاد کرده است که تا به امروز سایه‌ی سنگین آن حس می‌شود.

♦حماس علی‌رغم یک سال و نیم حملات بی‌امان اسرائیل، چهره‌ای مقاوم از خود نشان داده و جمعیت فلسطینی را فقط می‌توان با جنگی واقعاً نسل‌کشانه از کاشانه‌شان بیرون راند. طرح ترامپ مصداقی وحشتناک از پاکسازی قومی خواهد بود که در تاریخ در قاب شرّی اخلاقی باقی خواهد ماند./ مشق نو

📌متن کامل این نوشتار را در لینک زیر بخوانید یا روی Instant View کلیک کنید
mashghenow.com/?p=6175


melimazhabi.com
✅@mellimazzhabi