🔴 منیره گرجی؛ استثنایی بر بستر تفکر سنتی که تکرار نشد!
🔷 فاطمه گوارایی
@iranfardamag
منیره علی [ گرجی (۱۳۰۸–۲۳ دی ۱۴۰۳) ] تنها نماینده زن در مجلس خبرگان قانون اساسی ایران درگذشت .
نقش منیره گرجی در تاریخ معاصر ایران، به‌ویژه در دوران انقلاب۵۷ و تدوین قانون اساسی ج.ا.ا، از چند جهت اهمیت ویژه‌ای دارد:
✅ تنها نماینده زن در مجلس خبرگان قانون اساسی
• گرجی به‌عنوان تنها زن حاضر در مجلس خبرگان قانون اساسی، نقش مهمی در بازنمایی صدای زنان در فرایند تدوین یکی از مهم‌ترین اسناد قانونی کشور ایفا کرد.
• حضور او در این جایگاه نشان‌دهنده پذیرش مشارکت زنان در عرصه‌های تصمیم‌گیری کلان در دوره‌ای بود که این موضوع همچنان چالش‌برانگیز محسوب می‌شود.پذیرشی که بعدا از ان در مجلس خبرگان رهبری عقب نشینی شد و دیگرتا به این لحظه تکرار نشده است .
✅ نماد حضور زنان در عرصه سیاست و دین
• منیره گرجی در میان نسل خود نماد توانایی زنان در ورود به عرصه‌های پیچیده سیاست، دین و حقوق بود. حضور او در مجلس خبرگان قانون اساسی، در شرایطی که فضا آنقدر شفاف نبود که بتوان با قطعیت از دورنمای دقیق تری از تحولات رویداده در ساختار حکومت سخن گفت ، بیانگر این بود که زنان از زمینه های بسیار برای برعهده گرفتن نقش‌های مؤثرتردر جامعه بر خوردارند و اساسا برخورداری ازاین نقشها از جمله مطالبات جدی ایی بود که انها ان را در دورنمای انقلاب ۵۷ دیده و به ان پیوسته و از آن حمایت کرده بودند .
✅ نمایندگی تغییرات اجتماعی و دینی
• گرجی نمایانگر تغییر نسبت به جایگاه زنان در انقلاب در نگاه بخشی از طیف هایی بود که به قدرت دست یافته بودند . جایی که زنان از نقش صرفا پشتیبان خارج شده و تلاش نموده تا در سایر عرصه ها نیز حضور یابند . حضوری که البته استمرار نیافت و اساسا در همان سالهای اول انقلاب با کنترل ، مدیریت و لذا محدودیت های بیشتر مواجه شد . اساسا ایجاد مانع در مسیر رشد زنان و مطالبات آنان در جامعه، خود یکی از نشانه های مهم خارج شدن روند انقلاب از سیر طبیعی خود و تسخیر تدریجی آن توسط نیروهای سنتی تر ، محافظه کارتر و به اصطلاح تندتر می باشد .
✅ تلاش برای تامین حقوق زنان در چارچوب شرع و قانون اساسی
• منیره گرجی در جلسات خبرگان از اصولی حمایت کرد که حقوق و نقش زنان را در جامعه اسلامی تعریف و تضمین کند.
• تأکید بر حضور زنان و ایفای نقش آنان در کنار مردان در ساختارهای اجتماعی و سیاسی از نظر گرجی مشروط به آن بود که این فعالیت‌ها باید در چارچوب ارزش‌های اسلامی باشد.او در کارگروه‌های بررسی پیش‌نویس قانون اساسی، عضو گروهی به نام گروه سوم بود که اصول مربوط به حقوق ملت و نظارت را بازبینی می‌کردند. به همین دلیل وقتی نوبت به اصل بیستم قانون اساسی رسید، گروه سوم که او عضوش بود، عباراتی را به متن پیش‌نویس اضافه کرد که برابری زنان و مردان در مقابل قانون را «خدشه‌دار» می‌کرد.
در پیش‌نویس اولیه قانون اساسی آمده بود «همه افراد ملت اعم از زن و مرد در مقابل قانون مساوی هستند.» اما در متنی که گروه سوم برای تصویب پیشنهاد کرد، عبارت «طبق مقررات شرع» اضافه شد. در نهایت بعد از تغییراتی اصل بیستم به این شکل به تصویب رسید:
«همه افراد ملت اعم از زن و مرد، یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند.»
• جلسه بررسی اصل بیستم قانون اساسی (اصل ۲۵ پیش‌نویس)، یکی از جنجالی‌ترین جلسه‌ها بود که مخالفان و موافقان بسیاری درباره آن صحبت کردند. مخالفان تاکید داشتند که در اسلام، زن و مرد از نظر ارث و دیه و … متفاوت هستند و نمی‌توان قانون یکسانی برای آنها در نظر گرفت. مشخص نیست در جلسات گروه سوم چه گذشته اما در جلسه علنی بررسی قانون اساسی، خانم گرجی مخالفتی با محدود کردن برابری نداشت. در همان جلسه در شهریور ۱۳۵۸ حسین موسوی تبریزی به عنوان مدافع طرح پشت تریبون رفته و می‌گوید «خانم گرجی خودش در جلسه اذعان کرده که از نظر شرع، منصب قضاوت و زعامت به زن داده نشده است.»و گرجی نیز اعتراضی به این سخنان نکرد.
• و البته باید اذعان داشت جز قضاوت و زعامت (رهبری)، در امور دیگر خانم گرجی اصرار داشت زنان و مردان با هم برابر هستند و چون زنان محروم بوده‌اند، باید از حقوق آنان حمایت شود. و این در زمانی که نخستین شاکله های حکومتی منبعث از تفکر سنتی - که با اصل برابری زن و مرد تضادی بنیادین داشت - در حال شکل گیری بود ، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است . گرجی نقش مهمی در تغییر اصل ۱۲ پیش‌نویس قانون اساسی که کارکرد زنان را به خانواده و تربیت فرزند در جامعه اسلامی تقلیل داده بود؛ داشت .پیشنهاد او به عنوان اصل ۲۱ قانون اساسی تصویب شد.....
🔻متن کامل :
https://cutt.ly/Ue39YkAU
@iranfardamag
@MostafaTajzadeh
🔷 فاطمه گوارایی
@iranfardamag
منیره علی [ گرجی (۱۳۰۸–۲۳ دی ۱۴۰۳) ] تنها نماینده زن در مجلس خبرگان قانون اساسی ایران درگذشت .
نقش منیره گرجی در تاریخ معاصر ایران، به‌ویژه در دوران انقلاب۵۷ و تدوین قانون اساسی ج.ا.ا، از چند جهت اهمیت ویژه‌ای دارد:
✅ تنها نماینده زن در مجلس خبرگان قانون اساسی
• گرجی به‌عنوان تنها زن حاضر در مجلس خبرگان قانون اساسی، نقش مهمی در بازنمایی صدای زنان در فرایند تدوین یکی از مهم‌ترین اسناد قانونی کشور ایفا کرد.
• حضور او در این جایگاه نشان‌دهنده پذیرش مشارکت زنان در عرصه‌های تصمیم‌گیری کلان در دوره‌ای بود که این موضوع همچنان چالش‌برانگیز محسوب می‌شود.پذیرشی که بعدا از ان در مجلس خبرگان رهبری عقب نشینی شد و دیگرتا به این لحظه تکرار نشده است .
✅ نماد حضور زنان در عرصه سیاست و دین
• منیره گرجی در میان نسل خود نماد توانایی زنان در ورود به عرصه‌های پیچیده سیاست، دین و حقوق بود. حضور او در مجلس خبرگان قانون اساسی، در شرایطی که فضا آنقدر شفاف نبود که بتوان با قطعیت از دورنمای دقیق تری از تحولات رویداده در ساختار حکومت سخن گفت ، بیانگر این بود که زنان از زمینه های بسیار برای برعهده گرفتن نقش‌های مؤثرتردر جامعه بر خوردارند و اساسا برخورداری ازاین نقشها از جمله مطالبات جدی ایی بود که انها ان را در دورنمای انقلاب ۵۷ دیده و به ان پیوسته و از آن حمایت کرده بودند .
✅ نمایندگی تغییرات اجتماعی و دینی
• گرجی نمایانگر تغییر نسبت به جایگاه زنان در انقلاب در نگاه بخشی از طیف هایی بود که به قدرت دست یافته بودند . جایی که زنان از نقش صرفا پشتیبان خارج شده و تلاش نموده تا در سایر عرصه ها نیز حضور یابند . حضوری که البته استمرار نیافت و اساسا در همان سالهای اول انقلاب با کنترل ، مدیریت و لذا محدودیت های بیشتر مواجه شد . اساسا ایجاد مانع در مسیر رشد زنان و مطالبات آنان در جامعه، خود یکی از نشانه های مهم خارج شدن روند انقلاب از سیر طبیعی خود و تسخیر تدریجی آن توسط نیروهای سنتی تر ، محافظه کارتر و به اصطلاح تندتر می باشد .
✅ تلاش برای تامین حقوق زنان در چارچوب شرع و قانون اساسی
• منیره گرجی در جلسات خبرگان از اصولی حمایت کرد که حقوق و نقش زنان را در جامعه اسلامی تعریف و تضمین کند.
• تأکید بر حضور زنان و ایفای نقش آنان در کنار مردان در ساختارهای اجتماعی و سیاسی از نظر گرجی مشروط به آن بود که این فعالیت‌ها باید در چارچوب ارزش‌های اسلامی باشد.او در کارگروه‌های بررسی پیش‌نویس قانون اساسی، عضو گروهی به نام گروه سوم بود که اصول مربوط به حقوق ملت و نظارت را بازبینی می‌کردند. به همین دلیل وقتی نوبت به اصل بیستم قانون اساسی رسید، گروه سوم که او عضوش بود، عباراتی را به متن پیش‌نویس اضافه کرد که برابری زنان و مردان در مقابل قانون را «خدشه‌دار» می‌کرد.
در پیش‌نویس اولیه قانون اساسی آمده بود «همه افراد ملت اعم از زن و مرد در مقابل قانون مساوی هستند.» اما در متنی که گروه سوم برای تصویب پیشنهاد کرد، عبارت «طبق مقررات شرع» اضافه شد. در نهایت بعد از تغییراتی اصل بیستم به این شکل به تصویب رسید:
«همه افراد ملت اعم از زن و مرد، یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند.»
• جلسه بررسی اصل بیستم قانون اساسی (اصل ۲۵ پیش‌نویس)، یکی از جنجالی‌ترین جلسه‌ها بود که مخالفان و موافقان بسیاری درباره آن صحبت کردند. مخالفان تاکید داشتند که در اسلام، زن و مرد از نظر ارث و دیه و … متفاوت هستند و نمی‌توان قانون یکسانی برای آنها در نظر گرفت. مشخص نیست در جلسات گروه سوم چه گذشته اما در جلسه علنی بررسی قانون اساسی، خانم گرجی مخالفتی با محدود کردن برابری نداشت. در همان جلسه در شهریور ۱۳۵۸ حسین موسوی تبریزی به عنوان مدافع طرح پشت تریبون رفته و می‌گوید «خانم گرجی خودش در جلسه اذعان کرده که از نظر شرع، منصب قضاوت و زعامت به زن داده نشده است.»و گرجی نیز اعتراضی به این سخنان نکرد.
• و البته باید اذعان داشت جز قضاوت و زعامت (رهبری)، در امور دیگر خانم گرجی اصرار داشت زنان و مردان با هم برابر هستند و چون زنان محروم بوده‌اند، باید از حقوق آنان حمایت شود. و این در زمانی که نخستین شاکله های حکومتی منبعث از تفکر سنتی - که با اصل برابری زن و مرد تضادی بنیادین داشت - در حال شکل گیری بود ، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است . گرجی نقش مهمی در تغییر اصل ۱۲ پیش‌نویس قانون اساسی که کارکرد زنان را به خانواده و تربیت فرزند در جامعه اسلامی تقلیل داده بود؛ داشت .پیشنهاد او به عنوان اصل ۲۱ قانون اساسی تصویب شد.....
🔻متن کامل :
https://cutt.ly/Ue39YkAU
@iranfardamag
@MostafaTajzadeh