‌‌● ایران | همایش ایران‌شناسی

👁‍🗨 هخامنشیان اساسِ فرهنگ ایرانی را در قلمرو گسترده خود بنا نهادند

🔘 دکتر سیروس نصراله‌زاده رییس پژوهشکده زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در همایش ملی جهانِ ایرانی: سلوکی و اشکانی گفت: با تاسیس شاهنشاهی هخامنشی بنیادی تازه در شیوه حکمرانی و اندیشه حکومتی جهانی شکل گرفت که در آن زمان امری تازه و بی‌سابقه بود؛ و از همه مهم‌تر شیوه اداره این قلمرو وسیع که هرگز پس از آن تکرار نشد. این‌که چگونه و بر اساس چه مبانی اندیشه‌ورزی‌ سیاسی، کوروش و جانشینانش به اندیشه و فهم حکومتی جهانی رسیدند که برای همه بیگانه بود شایسته تعمق بیشتر و شناخت مبانی اندیشه ایرانی در اوستا و تجربیات سیاسی آنها است؛ این اندیشه حکومت جهانی را بعدها اسکندر و رومیان هم تلاش داشتند پی بگیرند که ناموفق بودند. در هر حال، هخامنشیان اساسِ فرهنگ ایرانی در قلمرو گسترده خود را بنا نهادند که تاثیر آن تا به امروز باقی است؛ که گاه در منابع بیرونی تعبیر به Persianiziation یا «فرهنگ ایرانی یا ایرانی بودن» می‌کنند. هخامنشیان نخستین امپراتوری جهانی‌ای تاسیس کردند که بر تاریخ آسیا، اروپا و آفریقا تسط داشت و شیوه فرمانروایی و تاسیس نهادهایی را پی افکندند که امپراتوری‌های بعدی در همان منطقه بر پایه آن ایجاد شد.

وی افزود: همچنین آنها رسم تازه‌ای برای ارتباط شرق و غرب فراهم آوردند که تا دوره معاصر شریان اصلی مبادلات فرهنگی و اقتصاد جهانی باقی ماند که متاسفانه ما این اهمیت را در این روزگار خودمان به خوبی درک نکرده‌ایم. پس ازهخامنشیان نیز این اندیشه «ایرانگرایی یا ایرانی بودن» چنان نیرومند بود که در جاهای مختلف خود را نشان داد. با برآمدن اسکندر و سپس سلوکیان در ایران این مبانی اندیشگی هم در همراهی با حکومت تازه، یعنی اسکندر و سلوکیان، و هم در سلسله‌های محلی خود را نشان داد؛ به تعبیر یکی از پژوهشگران، دوران پساهخامنشی را «زندگی در سایه کوروش» نامیده است. این سلسله‌های محلی در پارس فرترکاها، در…