الحق AL-HAQQ dan repost
بسم الله الرحمن الرحيم
ምእመናንንም አበስር!
ክስተቶች በማነሳሻቸው ጥንካሬ ልክ ይጠነክራሉ። ለአንድ ሙእሚንም በአላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ከማመኑ እና በቃልኪዳኑ እርግጠኛ ከመሆኑ የበለጠ ምንም አነሳሽ ነገር የለም። ኢማን በሙእሚን ልብ ውስጥ የበላይ ከሆነ የሰው ልጅ መለኪያዎች ሊለኩት የማይችሏቸውን ነገራት ወደ መስራት ይገፋፋዋል።
ከነዚህ ታላላቅ አነሳሽ ነገሮች ውስጥ ምእመናንን ማበሰር ይገኛል። ይህ አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ነብያቶቹን እና ሙእሚን ወዳጆቹን ያበረታታበት ትልቅ ዒባዳህ ነው። ምእመናንን ማበሰር በብዙ ምሰሶዎች ላይ የቆመ ሲሆን በዋናነትም በሁለት ነገራቶች ላይ ይገነባል። የመጀመሪያው ምእመናንን ሁኔታቸው እንዴትም ይሁን በአላህ ሱብሃነሁ ወተአላ የተላቁ መሆናቸውን ማበሰር ነው። ያንን ከሚጠቁሙ አንቀጾች ውስጥም እንዲህ የሚለው የአላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ንግግር ይገኝበታል።
وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ
{እናንተም የበላዮች ስትኾኑ ምእመናን እንደኾናችሁ አትስነፉ፤ አትዘኑም፡፡} (አሊ ዒምራን 139)
ከልቅና ትርጉሞች ውስጥ "አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በርሱ ላመኑ እና ቃሉን የበላይ ለማድረግ በመንገዱ ለተጋደሉ ሰዎች ዋስትና የሰጠበት የከፍታ እና የአሸናፊነት ስሜት" የሚለው ይገኛል። ሙእሚን ሁሌም በልቅና ውስጥ ነው። ምክኒያቱም የሱ ከፍታ እና አሸናፊነት በአላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ልቅና የመጣነውና። አላህም የበላዩ አሸናፊው እርሱ ነው።
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ነቢዩ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም ዋሻ ውስጥ እያሉ ቁረይሾች ይፈልጓቸው በነበረበት ወቅት በነሱ ላይ እንደረዳቸው ሲናገር እንዲህ አለ።
وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَىٰ ۗ وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا
{የእነዚያንም የካዱትን ሰዎች ቃል ዝቅተኛ አደረገ፡፡ የአላህም ቃል ለእርሷ ከፍተኛ ናት፡፡} (አት ተውባህ 40)
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ የከሃድያንን ንግግር የበታች እንደሚያደርግ አወሳ። ምክኒያቱኡም እነሱ ምንም ያህል ድንበር ቢያልፉ እና ቢንጠራሩ አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በሃይሉ እና በብልሃቱ ዝቅ ያደርጋቸዋል። በዚህች አንቀጽ ውስጥ ከሊማህ ወይም ንግግር የሚለው ቃል ሁለት ጊዜ ተጠቅሷል። የመጀመሪያው በዐረብኛ ሰዋሰው ህግ መሰረት የመጨረሻው ምልክቱ ፈትሃ ነው። ይህም ጀዐለ ወይም አደረገ ወደሚለው ድርጊት የሚመለስ ሲሆን የድርጊቱ ባለቤትም አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ነው። ሁለተኛው ቃል ደግሞ የመጨረሻው ምልክቱ ዶማ ሲሆን ያም ዘልዐለማዊነትን የሚያሳይ ነው። ማለትም አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ንግግሩን የበላይ ያደረገው በዛ ቦታ ላይ ሳይሆን ከበፊትም ወደፊትም የበላይ እንደሆነች የሚገልጽ ነው። በዚህም ምእመናን ባንዲራቸው ለዘልዐለም ዝቅ የማትል የበላይበመሆኗ ይበሰሩ።
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በልቅና አጉዳይ እንዲህ ብሏል።
وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَلَٰكِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَا يَعْلَمُونَ
{አሸናፊነትም ለአላህ፣ ለመልክተኛውና ለምእምናን ነው፡፡ ግን መናፍቃን አያውቁም፡፡} (አል ሙናፊቁን 8)
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በሱ የተደበቁ እና ለሱ ሲሉ ሁሉንም ሙሽሪኮች የተለያዩ እና ጠላት ያደረጉ ህዝቦችን አዋርዶ አያውቅም።
ሁለተኛው ነገር ምእመናንን በሚኖራቸው የአላህ አብሮነት ማበሰር ነው። ያ ነው አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላን የሚያስወድድን ነገር ለማረጋገጥ ጽናት እንዲኖራቸው የሚያነሳሳቸው። ሰዎች ምእመናን ለማሳካት የሚጥሩትን ነገር እብደት እና ያልተለመደ አድርገው ቢያስቡትም እንኳ!
በዚህ ነው አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በቁርአን ሙጃሂዶችን ያረጋጋውም በዚሁ ብስራት ነው። አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ እንዲህ አለ።
وَقَاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ كَافَّةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
{አጋሪዎችንም በአንድ ላይ ኾነው እንደሚዋጉዋችሁ በአንድ ላይ ኾናችሁ ተጋደሉዋቸው፡፡ አላህም ከሚፈሩት ጋር መኾኑን ዕወቁ፡፡} (አት ተውባህ 36)
በሌላ ስፍራም
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
{እናንተ ያመናችሁ ሆይ! እነዚያን በአቅራቢያችሁ ያሉትን ከሓዲዎች ተዋጉ፡፡ ከእናንተም ብርታትን ያግኙ፡፡ አላህም ከሚጠነቀቁት ጋር መኾኑን ዕወቁ፡፡} (አት ተውባህ 123)
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ የልቅና ብስራት እና የአብሮነት ብስራትን በአንድ ቦታ በመሰብሰብ እንዲህ አለ።
فَلَا تَهِنُوا وَتَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَاللَّهُ مَعَكُمْ وَلَن يَتِرَكُمْ أَعْمَالَكُمْ
{እናንተም አሸናፊዎቹ ስትኾኑ አላህ ከእናንተ ጋር ሲሆን አትድከሙ፡፡ ወደ ዕርቅም አትጥሩ፡፡ ሥራዎቻችሁንም ፈጽሞ አያጎድልባችሁም፡፡} ሙሃመድ 35)
ምእመናንን ማበሰርም በሁሉም ሁኔታ ላይ ነው። በችግርም በድሎትም፣ በድል ወቅትም በሌላ ጊዜም፣ በዳዕዋ ጅማሮ ላይም ይሁን በተንሰራፋ ጊዜ፣ ተከታይ በበዛ ጊዜም ይሁን ጠላቶች በበረከቱበት ሰዐት ... ይህም የምእመናን ወኔ ከፍ እንዲል እና እንዲጸኑ፣ የከሃድያን ልብም እንድትቃጠል እና እንዲቆጩ ያደርጋል። አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ለሙሳ ዐለይሂ ሰላም በፊርዐውን የድንበር አላፊነት ዘመን ምእመናንን እንዲያበስሩ አዟል። አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ እንዲህ አለ።
وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِيهِ أَن تَبَوَّآ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ
{ወደ ሙሳና ወደ ወንድሙ፡- «ለሕዝቦቻችሁ በምስር ቤቶችን ሥሩ፡፡ ቤቶቻችሁንም መስገጃ አድርጉ፡፡ ሶላትንም በደንቡ ስገዱ፡፡ (ለሙሳ) ምእምናኖቹንም አብስር» ስንል ላክን፡፡} (ዩኑስ 87)
ይኸው ነብያችን ሙሃመድ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም በአህዛብ ቀን ምሽግ እየቆፈሩ በነበረበት ወቅት አንድን ያስቸገረ ቋጥኝ እየመቱ፣ ሙእሚኖችን ዒራቅን ፣ ሻምን እና የመንን በመክፈት ያበስሩ ነበር። እንዲህም ይሉ ነበር "ቢስሚላህ" ፣ አንድ ጊዜም ቋጥኙን ሲመቱት አንድ ሶስተኛው ተሰበረ። እሳቸውም "አላሁ አክበር! የሻምን ቁልፎች ተሰጠሁ። ወላሂ እኔ ከዚህ ቦታዬ ላይ ሆኜ ቀያይ ቤተ መንግስቶቿን እያየሁ ነው" አሉ። በድጋሜም "ቢስሚላህ" ብለው መቱት። ሌላ 1/3ኛው ተሰበረ። እሳቸውም "አላሁ አክበር! የፋርስን ቁልፎች ተሰጠሁ። ወላሂ እኔ ከዚሁ ቦታዬ ሆኜ ከተማዎቹን እና ነጩን ቤተ መንግስቷን እያየሁ ነው" አሉ። ከዚያም "ቢስሚላህ" ብለው መቱት። የቀረው የቋጥኝ ክፍልም ተፈነቀለ። እሳቸውም "አላሁ አክበር! የየመንን ቁልፎች ተሰጠሁ። ወላሂ እኔ የሰንዐ እንበሮች ከዚሁ ቦታዬ ሆኜ እየተመለከትኩ ነው።"
ምእመናንንም አበስር!
ክስተቶች በማነሳሻቸው ጥንካሬ ልክ ይጠነክራሉ። ለአንድ ሙእሚንም በአላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ከማመኑ እና በቃልኪዳኑ እርግጠኛ ከመሆኑ የበለጠ ምንም አነሳሽ ነገር የለም። ኢማን በሙእሚን ልብ ውስጥ የበላይ ከሆነ የሰው ልጅ መለኪያዎች ሊለኩት የማይችሏቸውን ነገራት ወደ መስራት ይገፋፋዋል።
ከነዚህ ታላላቅ አነሳሽ ነገሮች ውስጥ ምእመናንን ማበሰር ይገኛል። ይህ አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ነብያቶቹን እና ሙእሚን ወዳጆቹን ያበረታታበት ትልቅ ዒባዳህ ነው። ምእመናንን ማበሰር በብዙ ምሰሶዎች ላይ የቆመ ሲሆን በዋናነትም በሁለት ነገራቶች ላይ ይገነባል። የመጀመሪያው ምእመናንን ሁኔታቸው እንዴትም ይሁን በአላህ ሱብሃነሁ ወተአላ የተላቁ መሆናቸውን ማበሰር ነው። ያንን ከሚጠቁሙ አንቀጾች ውስጥም እንዲህ የሚለው የአላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ንግግር ይገኝበታል።
وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ
{እናንተም የበላዮች ስትኾኑ ምእመናን እንደኾናችሁ አትስነፉ፤ አትዘኑም፡፡} (አሊ ዒምራን 139)
ከልቅና ትርጉሞች ውስጥ "አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በርሱ ላመኑ እና ቃሉን የበላይ ለማድረግ በመንገዱ ለተጋደሉ ሰዎች ዋስትና የሰጠበት የከፍታ እና የአሸናፊነት ስሜት" የሚለው ይገኛል። ሙእሚን ሁሌም በልቅና ውስጥ ነው። ምክኒያቱም የሱ ከፍታ እና አሸናፊነት በአላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ልቅና የመጣነውና። አላህም የበላዩ አሸናፊው እርሱ ነው።
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ነቢዩ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም ዋሻ ውስጥ እያሉ ቁረይሾች ይፈልጓቸው በነበረበት ወቅት በነሱ ላይ እንደረዳቸው ሲናገር እንዲህ አለ።
وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَىٰ ۗ وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا
{የእነዚያንም የካዱትን ሰዎች ቃል ዝቅተኛ አደረገ፡፡ የአላህም ቃል ለእርሷ ከፍተኛ ናት፡፡} (አት ተውባህ 40)
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ የከሃድያንን ንግግር የበታች እንደሚያደርግ አወሳ። ምክኒያቱኡም እነሱ ምንም ያህል ድንበር ቢያልፉ እና ቢንጠራሩ አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በሃይሉ እና በብልሃቱ ዝቅ ያደርጋቸዋል። በዚህች አንቀጽ ውስጥ ከሊማህ ወይም ንግግር የሚለው ቃል ሁለት ጊዜ ተጠቅሷል። የመጀመሪያው በዐረብኛ ሰዋሰው ህግ መሰረት የመጨረሻው ምልክቱ ፈትሃ ነው። ይህም ጀዐለ ወይም አደረገ ወደሚለው ድርጊት የሚመለስ ሲሆን የድርጊቱ ባለቤትም አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ነው። ሁለተኛው ቃል ደግሞ የመጨረሻው ምልክቱ ዶማ ሲሆን ያም ዘልዐለማዊነትን የሚያሳይ ነው። ማለትም አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ንግግሩን የበላይ ያደረገው በዛ ቦታ ላይ ሳይሆን ከበፊትም ወደፊትም የበላይ እንደሆነች የሚገልጽ ነው። በዚህም ምእመናን ባንዲራቸው ለዘልዐለም ዝቅ የማትል የበላይበመሆኗ ይበሰሩ።
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በልቅና አጉዳይ እንዲህ ብሏል።
وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَلَٰكِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَا يَعْلَمُونَ
{አሸናፊነትም ለአላህ፣ ለመልክተኛውና ለምእምናን ነው፡፡ ግን መናፍቃን አያውቁም፡፡} (አል ሙናፊቁን 8)
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በሱ የተደበቁ እና ለሱ ሲሉ ሁሉንም ሙሽሪኮች የተለያዩ እና ጠላት ያደረጉ ህዝቦችን አዋርዶ አያውቅም።
ሁለተኛው ነገር ምእመናንን በሚኖራቸው የአላህ አብሮነት ማበሰር ነው። ያ ነው አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላን የሚያስወድድን ነገር ለማረጋገጥ ጽናት እንዲኖራቸው የሚያነሳሳቸው። ሰዎች ምእመናን ለማሳካት የሚጥሩትን ነገር እብደት እና ያልተለመደ አድርገው ቢያስቡትም እንኳ!
በዚህ ነው አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ በቁርአን ሙጃሂዶችን ያረጋጋውም በዚሁ ብስራት ነው። አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ እንዲህ አለ።
وَقَاتِلُوا الْمُشْرِكِينَ كَافَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ كَافَّةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
{አጋሪዎችንም በአንድ ላይ ኾነው እንደሚዋጉዋችሁ በአንድ ላይ ኾናችሁ ተጋደሉዋቸው፡፡ አላህም ከሚፈሩት ጋር መኾኑን ዕወቁ፡፡} (አት ተውባህ 36)
በሌላ ስፍራም
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ الْكُفَّارِ وَلْيَجِدُوا فِيكُمْ غِلْظَةً ۚ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
{እናንተ ያመናችሁ ሆይ! እነዚያን በአቅራቢያችሁ ያሉትን ከሓዲዎች ተዋጉ፡፡ ከእናንተም ብርታትን ያግኙ፡፡ አላህም ከሚጠነቀቁት ጋር መኾኑን ዕወቁ፡፡} (አት ተውባህ 123)
አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ የልቅና ብስራት እና የአብሮነት ብስራትን በአንድ ቦታ በመሰብሰብ እንዲህ አለ።
فَلَا تَهِنُوا وَتَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَأَنتُمُ الْأَعْلَوْنَ وَاللَّهُ مَعَكُمْ وَلَن يَتِرَكُمْ أَعْمَالَكُمْ
{እናንተም አሸናፊዎቹ ስትኾኑ አላህ ከእናንተ ጋር ሲሆን አትድከሙ፡፡ ወደ ዕርቅም አትጥሩ፡፡ ሥራዎቻችሁንም ፈጽሞ አያጎድልባችሁም፡፡} ሙሃመድ 35)
ምእመናንን ማበሰርም በሁሉም ሁኔታ ላይ ነው። በችግርም በድሎትም፣ በድል ወቅትም በሌላ ጊዜም፣ በዳዕዋ ጅማሮ ላይም ይሁን በተንሰራፋ ጊዜ፣ ተከታይ በበዛ ጊዜም ይሁን ጠላቶች በበረከቱበት ሰዐት ... ይህም የምእመናን ወኔ ከፍ እንዲል እና እንዲጸኑ፣ የከሃድያን ልብም እንድትቃጠል እና እንዲቆጩ ያደርጋል። አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ ለሙሳ ዐለይሂ ሰላም በፊርዐውን የድንበር አላፊነት ዘመን ምእመናንን እንዲያበስሩ አዟል። አላህ ሱብሃነሁ ወተዐላ እንዲህ አለ።
وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِيهِ أَن تَبَوَّآ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ
{ወደ ሙሳና ወደ ወንድሙ፡- «ለሕዝቦቻችሁ በምስር ቤቶችን ሥሩ፡፡ ቤቶቻችሁንም መስገጃ አድርጉ፡፡ ሶላትንም በደንቡ ስገዱ፡፡ (ለሙሳ) ምእምናኖቹንም አብስር» ስንል ላክን፡፡} (ዩኑስ 87)
ይኸው ነብያችን ሙሃመድ ሰለላሁ ዐለይሂ ወሰለም በአህዛብ ቀን ምሽግ እየቆፈሩ በነበረበት ወቅት አንድን ያስቸገረ ቋጥኝ እየመቱ፣ ሙእሚኖችን ዒራቅን ፣ ሻምን እና የመንን በመክፈት ያበስሩ ነበር። እንዲህም ይሉ ነበር "ቢስሚላህ" ፣ አንድ ጊዜም ቋጥኙን ሲመቱት አንድ ሶስተኛው ተሰበረ። እሳቸውም "አላሁ አክበር! የሻምን ቁልፎች ተሰጠሁ። ወላሂ እኔ ከዚህ ቦታዬ ላይ ሆኜ ቀያይ ቤተ መንግስቶቿን እያየሁ ነው" አሉ። በድጋሜም "ቢስሚላህ" ብለው መቱት። ሌላ 1/3ኛው ተሰበረ። እሳቸውም "አላሁ አክበር! የፋርስን ቁልፎች ተሰጠሁ። ወላሂ እኔ ከዚሁ ቦታዬ ሆኜ ከተማዎቹን እና ነጩን ቤተ መንግስቷን እያየሁ ነው" አሉ። ከዚያም "ቢስሚላህ" ብለው መቱት። የቀረው የቋጥኝ ክፍልም ተፈነቀለ። እሳቸውም "አላሁ አክበር! የየመንን ቁልፎች ተሰጠሁ። ወላሂ እኔ የሰንዐ እንበሮች ከዚሁ ቦታዬ ሆኜ እየተመለከትኩ ነው።"