کانال گروه مهندسین راه و ساختمان

✳️ معرفی کانال آپارات : اگر در مشاهده یا دانلود #فیلم های قرار داده شده در این کانال تلگرام دچار مشکل هستید، میتوانید این فیلم ها را از این کانال در آپارات هم مشاهده و دانلود نمایید. فیلمهای کانال تلگرام به تدریج در حال آپلود در کانال آپارات می باشند.
🔻 آدرس کانال آپارات : https://www.aparat.com/arjafari2004
🆔 @jafariar

✳️ #پرسش_و_پاسخ
✅ پرسش : در مورد استفاده از #کوپلر ( #وصله_مکانیکی ) برای #وصله #آرماتور در سازه بتنی چه نکاتی را باید مهندسین #ناظر و #مجری_ذیصلاح مد نظر داشته باشند؟
✅ پاسخ : استفاده از کوپلر یا وصله مکانیکی یکی از چند روشی است که در #مبحث_نهم مقررات ملی ساختمان ویرایش 99 به رسمیت شناخته شده است. ضوابط مربوط به این نوع وصله در بندهای 9-21-4-7 ، 9-20-6-2-2-6 و 9-20-6-2-2-7 ( برای سیستم #قاب_خمشی_بتنی_ویژه ) مبحث نهم ذکر شده است. از جمله مواردی که باید مد نظر داشت اینکه مطابق بند 9-21-4-7-5 « برای تامین پوشش بتنی کافی روی #میلگرد ، اثر افزایش ابعاد میلگرد ناشی از وصله مکانیکی باید در نظر گرفته شود.» و مطابق بند 9-21-4-7-6 « وصله مکانیکی یا جوشی باید قادر به انتقال تنشی حداقل برابر با 1.25 برابر تنش تسلیم میلگرد در کششی یا فشار باشد». علاوه بر اینها ، کوپلر ها باید ضوابط ذکر شده در #استاندارد 12723-1 و استاندارد 12723-2 ( فولادها برای آرماتوربندی بتن - کوپلرهای آرماتوربندی برای متصل کننده های مکانیکی میله ها - 'https://t.me/jafariar/3221?comment=11342' rel='nofollow'>قسمت 1 : الزامات و 'https://t.me/jafariar/3221?comment=11343' rel='nofollow'>قسمت 2 : روش های آزمون ) را ارضاء نمایند. کوپلرها مطابق بند 5-1 از استاندارد 12723-1 الزاماً باید تحت دو آزمایش استحکام و #چقرمگی تحت نیروهای استاتیکی و همچنین لغزش تحت نیروهای استاتیکی مطابق شرایط ذکر شده در این دو استاندارد قرار گیرند. ارزیابی انطباق کوپلرها با استانداردهای فوق باید بر اساس شرایط ذکر شده در بند 6 از استاندارد 12723-1 انجام گیرد. انطباق با الزامات قابل اجرای استاندارد میتواند توسط گواهی سیستم ( System certification ) و مطابق شرایط ذکر شده در پیوست الف استاندارد 12723-1 انجام گیرد که در این صورت با ارائه مدارک و مستندات مربوطه توسط فروشنده به خریدار ، به نظر میرسد که آزمایش اضافه دیگری برای پذیرش کوپلرها ضروری نباشد. در غیر این صورت لازم است مطابق شرایط ذکر شده در پیوست ب از استاندارد فوق ، اقدام به نمونه گیری و انجام آزمایش گردد و پذیرش کوپلرها منوط به نتیجه قابل قبول از این آزمایشات خواهد بود.
🆔 @jafariar

5️⃣ در نرم افزار ETABS در طراحی اسکلت سازه های فولادی و بتنی و تیر و ستون با مقطع #مختلط بتن و فولاد ( #کامپوزیت ) ، در تنظیمات طراحی ، گزینه ای تحت عنوان 'https://t.me/jafariar/3216?comment=11313' rel='nofollow'>Pattern Live Load Factor با مقدار پیش فرض 0.75 وجود دارد. این گزینه تا حد زیادی میتواند شرایط مورد نظر مبحث ششم برای اعمال نامناسب ترین حالت بارگذاری بار زنده را برآورد نماید. در این حالت ، نرم افزار علاوه بر حالت قرارگیری بار زنده در تمامی دهانه ها ، در یک حالت دیگر فرض را بر آن میگذارد که تیرها دارای شرایط تکیه گاهی دوسرمفصل ( اتصال ساده به تکیه گاه) هستند و لنگر خمشی ماکسیمم ناشی از بارهای زنده را با رابطه Mmax=q*L^2/8 محاسبه میکند ( q بار گسترده یکنواخت ناشی از بار زنده و L طول دهانه تیر) و مقدار به دست آمده را در ضریب ارائه شده توسط کاربر در قسمت Pattern Live Load Factor ضرب میکند و نهایتاً مقدار به دست آمده برای لنگر ماکسمم بار زنده با این شرایط را با مقدار به دست آمده از تحلیل سازه با فرض قرارگیری بار زنده در تمامی دهانه ها ، مقایسه میکند و ماکسیمم این دو حالت را مبنای طراحی قرار میدهد. در صورتی که بخواهیم به حالت محافظه کارانه در طرح سازه برای بارهای زنده برسیم ، میتوان مقدار ضریب مورد نظر را در قسمت Pattern Live Load Factor برابر عدد 1 وارد کرد؛ اما با توجه به اینکه این روش نسبت به شرایط مورد اشاره مبحث ششم ، محافظه کارانه است ، میتوان با #قضاوت_مهندسی از همان ضریب پیش فرض 0.75 استفاده کرد. در صورتی که سازه مشمول شرایط بند 6-5-2-3 مبحث ششم برای نامناسب ترین حالت بارگذاری نباشد، میتوان این ضریب را عددی کوچک وارد کرد تا عملاً همان شرایط بار زنده در تمامی دهانه ها حاکم گردد. استفاده از این روش میتواند جایگزین استفاده از حالات بار pattern live و pattern live auto گردد.
🔻 نکته : در نرم افزار ETABS جهت طراحی دیوارهای برشی ( Shear Wall Design ) و دالهای بتنی سقف ( Concrete Slab Design ) ، فعلاً در تنظیمات طراحی گزینه Pattern Live Load Factor وجود ندارد و امکان استفاده از این روش برای طراحی در این حالات نیست.
🔻 نکته : در نرم افزار SAFE در ورژن های جدیدتر ( ورژن های پس از 2016 ) در تنظیمات طراحی دالهای بتنی ، گزینه Pattern Live Load Factor اضافه شده است و امکان استفاده از این روش برای طراحی مشابه نرم افزار ETABS وجود دارد.
✅ نتیجه گیری : حالات بار pattern live و pattern live auto برای سازه هایی می باشند که مشمول ضابطه مبحث ششم مقررات ملی ساختمان برای نامناسب ترین وضع بارگذاری زنده هستند. سازه های با اتصال مفصلی تیر به ستون ، سازه های با بار زنده کوچکتر یا مساوی 400 کیلوگرم بر متر مربع ( با فرض اینکه بار زنده بیشتر از یک و نیم برابر بار مرده نباشد) ، مشمول این موضوع نیستند. در صورتی که در طرح سازه در نرم افزارهای ETABS و SAFE گزینه Pattern Live Load Factor فعال باشد، میتوان استفاده از این گزینه را جایگزین حالات بار pattern live و pattern live auto نمود.
🔻 جهت آشنایی بیشتر با حالات بار pattern live و pattern live auto این ویدئو مربوط به سایت CSI تحت عنوان SAFE Pattern Live Loading را مشاهده فرمایید.
🆔 @jafariar

✳️ #پرسش_و_پاسخ
✅ پرسش : در نرم افزار های #safe و #etabs در load pattern 'https://t.me/jafariar/3215?comment=11311' rel='nofollow'> الگوی بارهای pattern live و pattern live auto برای کجا استفاده میشوند؟
✅ پاسخ : در این مورد به نکات زیر توجه گردد:
1️⃣ در حالت عادی در مورد تحلیل سازه برای #بار_زنده ، فرض بر این است که بار زنده در تمامی دهانه ها همراه با بقیه بارها حضور دارد و اثر آن به این شکل در تحلیل سازه دیده میشود. اما همیشه این حالت منجر به وضعیت بحرانی برای سازه نمیشود. در مواردی که با دهانه های پیوسته مواجه هستیم ( مثل حالتی که تیرهای با #اتصال_گیردار به ستون داریم و یا حالت استفاده از #تیر_خورجینی در سازه فولادی ) ممکن است حالاتی پیش آید که علیرغم وجود بار زنده در تمامی دهانه ها ، اما حالت بحرانی رخ ندهد. در این حالات باید دنبال شرایطی از چیدمان بارهای زنده بود که منجر به حالت بحرانی گردد.
2️⃣ استفاده از حالات بار pattern live و pattern live auto برای حالاتی است که ممکن است شرایط بحرانی برای چیدمان بارهای زنده در حالتی غیر از وجود بارهای زنده در تمام دهانه ها ایجاد گردد. بر این اساس نرم افزار با بررسی چیدمان های مختلف بارهای زنده در دهانه های مختلف ، حالت بحرانی را استخراج می نماید و آن حالت بحرانی مبنای طراحی سازه میگردد.
3️⃣ استفاده از حالات بار pattern live و pattern live auto در همه سازه ها ضروری نیست. به طور خاص در قاب های ساده با اتصالات مفصلی تیر به ستون ، وجود بار زنده در هر دهانه ، تاثیری در تلاشهای ایجاد شده در تیرهای دهانه های مجاور ندارد و طبعاً ضرورتی هم به استفاده از این حالات بار برای تحلیل این سازه ها نیست؛ مگر آنکه در آنها #دال سقف به صورت پیوسته باشد و بخواهیم طراحی دال سقف را در نرم افزار انجام بدهیم که در این حالت، چیدمان بارهای زنده در دهانه های مختلف میتواند روی نتایج تلاشهای ایجاد شده در دال سقف موثر باشد.
4️⃣ مطابق 'https://t.me/jafariar/3215?comment=11312' rel='nofollow'>بند 6-5-2-3 از #مبحث_ششم مقررات ملی ساختمان ویرایش 98 تحت عنوان نامناسب ترین وضع #بارگذاری ، « در تیرهای یکسره و در قاب های #نامعین در مواردی که مقدار بار زنده بیشتر از 4 کیلونیوتن بر متر مربع یا بیشتر از یک و نیم برابر #بار_مرده است، موقعیت قرارگیری بار زنده در دهانه های مختلف باید طوری انتخاب شود که بیشترین اثر مورد نظر را در عضو سازه ای ایجاد نماید. برای این منظور کافی است علاوه بر حالت قرار دادن بار زنده در تمام دهانه ها ، حالت های بارگذاری زیر نیز در نظر گرفته شوند :
الف- قرار دادن بار زنده در دو دهانه مجاور هم
ب- قرار دادن بار زنده در دهانه های یک در میان »
🔻با توجه به بند فوق در مبحث ششم مقررات ملی ساختمان ، علاوه بر شرایط بیان شده در بند 3️⃣ در حالاتی که بار زنده سقف کوچکتر یا مساوی 4 کیلونیوتن بر متر مربع ( حدود 400 کیلوگرم بر متر مربع) باشد و همچنین بار زنده کوچکتر یا مساوی یک و نیم برابر بار مرده باشد، عملاً نیازی به در نظر گرفتن حالات بار pattern live و pattern live auto نخواهیم داشت. این موضوع میتواند شامل عمده ساختمان های با کاربری اداری و مسکونی با بار زنده حداکثر 400 کیلوگرم بر متر مربع گردد.

✳️ #پرسش_و_پاسخ
✅ پرسش : در شرایط #بتن_ریزی_در_هوای_سرد ( دمای زیر 5 درجه سانتیگراد ) پس از پایان بتن ریزی ، تا چه زمانی باید به گرم نگهداشتن بتن تازه ادامه داد؟
✅ پاسخ :
1️⃣ مطابق آیین نامه #بتن ایران ( #آبا جلد دوم ویرایش 1402 ) 'https://t.me/jafariar/3212?comment=11281' rel='nofollow'>بند 7-10-6-1 « پس از بتن ریزی لازم است دمای بتن برای مدت لازم ، با دمای حداقل برابر با ردیف یک در 'https://t.me/jafariar/3212?comment=11284' rel='nofollow'>جدول 7-7 نگهداری شود. این عمل را میتوان توسط پوشش مناسب و در صورت لزوم ایجاد محفظه بسته و اعمال گرمایش ، تامین کرد. در صورتی که با استفاده از آزمونه های آگاهی یا بلوغ سنجی و یا روش های غیرمخرب ، بتوان نشان داد که بتن به مقاومت 5 مگاپاسکال رسیده است، میتوان حفاظت را پایان داد.»
2️⃣مطابق 'https://t.me/jafariar/3212?comment=11282' rel='nofollow'>بند 7-10-6-2 نیز «برای کاهش مدت حفاظت و دستیابی به حداقل مقاومت لازم ، میتوان از #سیمان های با مقاومت اولیه زیاد یا #مواد_افزودنی زود سخت شونده، افزایش مقدار سیمان ، کاهش نسبت آب به سیمان یا افزایش دمای بتن در دوره حفاظت استفاده کرد.»
3️⃣ مطابق بند 7-10-6-3 نیز « چنانچه بعد از دوره حفاظت ، دمای محیط کمتر از +5 درجه سلسیوس باشد ، لازم است حفاظت بتن تا رسیدن به مقاومت تا رسیدن به مقاومت مورد نظر در اتمام #عمل_آوری ( طبق 'https://t.me/jafariar/3212?comment=11291' rel='nofollow'>بند 7-7-4) تداوم یابد.»
🔻با توجه به موارد مذکور ، گرم نگهداشتن بتن پس از بتن ریزی در شرایط هوای سرد ( دمای کمتر از 5 درجه سانتیگراد ) باید تا رسیدن به مقاومت فشاری 5 مگاپاسکال ادامه یابد. مدت رسیدن به این مقاومت بسته به عوامل مختلف نظیر نوع سیمان ، نسبت آب به سیمان ، دمای بتن در دوره حفاظت و .... متفاوت است و مقدار ثابتی نیست. برای اطمینان از رسیدن به مقاومت مورد نظر نیز میتوان از روشهای مختلف نظیر آزمونه های آگاهی و #چکش_اشمیت استفاده نمود. به هر حال تنها در صورتی میتوان فرآیند گرم نگهداشتن بتن را متوقف کرد که از رسیدن به مقاومت 5 مگاپاسکال اطمینان حاصل شود. در صورتی که در پایان مدت حفاظت از بتن ، دمای هوا هنوز کمتر از 5 درجه سلسیوس باشد ، باید #حفاظت_بتن تا رسیدن به مقاومت مورد نظر در اتمام عمل آوری ادامه یابد.
🆔 @jafariar

✳️ #پرسش_و_پاسخ
✅ پرسش : در نرم‌افزار #SAP وقتی طبقه وجود دارد و #دیافراگم_صلب را با استفاده از Constraint Point به گره ها در تراز طبقه اعمال می کنم ، نیروی محوری در تیرها صفر نمیشود و مقدار چشم گیری به دست می آید. ترکیب باری که نیروی محوری ایجاد می کند مربوط به #بارهای_حرارتی هست. لطفا راهنمایی بفرمایید.
✅ پاسخ : در زمانی که در نرم افزار ( #ETABS ، SAP و .... ) به عناصر طبقه دیافراگم صلب اختصاص داده میشود، انتظار میرود که جابه جایی نقاط مختلف طبقه در آن صفحه بر اساس صلبیت سقف در نظر گرفته بشود. به بیان دیگر در این حالت تغییر شکلهای داخلی عناصر مختلف طبقه صفر خواهد شد. صفر شدن تغییر شکلهای داخل صفحه در این عناصر میتواند متناظر با صفر شدن نیروی محوری در آنها گردد؛ ولی در حالتی که به عناصر طبقه #بار_حرارتی اعمال میشود، این موضوع صادق نیست. حرارت اعمال شده به عناصر سقف تمایل دارد که در این عناصر تغییر شکل داخل صفحه ایجاد کند؛ ولی چون به سقف دیافراگم صلب اختصاص داده شده است، عملاً نرم افزار اجازه تغییر شکل به این عناصر نمیدهد. در نتیجه حرارت اعمال شده به عناصر سقف خود را به صورت نیروی محوری نشان میدهد. مقدار این نیروی محوری ، مقداری است که بتواند تغییر شکلی متناظر با تغییر شکل ناشی از حرارت در آن عضو در حالت عدم صلبیت سقف و به طور معکوس ایجاد نماید. در حالتی که حرارت به صورت مثبت (افزایش دما ) اعمال شده است نیروی محوری به صورت فشاری و در حالتی که منفی ( کاهش دما ) است به صورت نیروی محوری کششی در تیرها ایجاد میشود. قابل ذکر است که در صورت اعمال تغییر دما به عناصر سازه، لازم است که دیافراگم سقف به صورت نیمه صلب در نظر گرفته شود تا اثر این تغییر دما به درستی در تحلیل سازه دیده شود.
🆔 @jafariar

✳️ #پرسش_و_پاسخ
✅ پرسش : برای طراحی #فونداسیون یک #تلویزیون_شهری راهنمایی میخواستم. چه نکاتی در طرح #شالوده اینگونه سازه ها باید مد نظر قرار گیرد؟
✅ پاسخ : سازه های تک ستونه مثل #بیلبورد های تبلیغاتی و یا تلویزیون شهری که اشاره کردید، به دلیل سطوح بادگیر نسبتاً زیاد در مقایسه با وزن آنها و همچنین سطح اتکا اندک بر روی زمین ، معمولاً در طراحی سازه ، موضوع #واژگونی در برابر بار جانبی #باد دارای اهمیت ویژه ای می باشد و معمولاً تعیین کننده نهایی در طرح فونداسیون آنها می باشد. در اینگونه سازه ها معمولاً وزن سازه و ملحقات آنها به غیر از فونداسیون ، برای تامین #پایداری سازه در برابر واژگونی ناشی از بار جانبی باد کافی نیست و در نتیجه باید به جهت تامین این پایداری ، از فونداسیون با ابعاد و وزن مناسب استفاده کرد. در این مورد لازم است به 'https://t.me/jafariar/3210?comment=11259' rel='nofollow'>بند 6-10-14-2 از #مبحث_ششم ویرایش 98 توجه نمود که بر اساس آن لازم است سازه از نظر واژگونی دارای پایداری لازم با ضریب اطمینان 1.75 باشد. غیر از آن باید توجه گردد که تحت بارهای جانبی ، توزیع تنش در زیر فونداسیون به صورت یکنواخت نخواهد بود و در یکی از لبه های فونداسیون ، تنش حداکثر رخ میدهد که باید کنترل گردد که این تنش ماکسیمم ، از حداکثر ظرفیت مجاز #خاک بیشتر نگردد . ضمن اینکه ممکن است تحت بارهای جانبی ، بخشی از فونداسیون فاقد تنش فشاری گردد و از روی زمین جدا شود . در این حالت باید توجه گردد که مطابق 'https://t.me/jafariar/3210?comment=11260' rel='nofollow'>بند 8-1-5-4-7 از #مبحث_هفتم ویرایش 1400 ، حداکثر یک چهارم از عرض پی میتواند تحت کشش ( فاقد تنش فشاری ) باشد. اگر مقدار بلندشدگی فونداسیون از این مقدار بیشتر باشد ، لازم است ابعاد فونداسیون در پلان افزایش یابد تا این مقدار به حد مجاز آن کاهش یابد. در اینگونه سازه ها به دلیل نیاز به ابعاد بزرگ برای فونداسیون به جهت تامین پایداری ، معمولاً برای #آرماتور فونداسیون ، تامین حداقل آرماتور خمشی ( یا آرماتور حداقل افت و حرارت) کفایت میکند و نیازی به #آرماتور بیشتر از مقدار حداقل نیست.
🆔 @jafariar