ویرایش ذهن | شهاب‌الدین حائری شیرازی

✅امیرمبارزالدین و دوران پشمینه‌پوشان تندخو

✍️سهند ایرانمهر

🔸ابن بطوطه، جهانگرد معروف قرن ۸ هجری، در سفرنامه‌اش از شیراز  به عنوان شهری آرام و با فرهنگ و آزادی‌های اجتماعی یاد می‌کند.

‏ابن بطوطه اشاره می‌کند که زنان شیراز در آن زمان نسبت به سایر شهرهای اسلامی آزادی بیشتری داشتند و با حجاب متفاوتی در جامعه ظاهر می‌شدند. او‌ می‌افزاید که البته کرمان و‌ یزد وضعیت متفاوتی دارند.

‏🔸این وضع متفاوت کرمان‌و یزد به دلیل حکومت امیرمبارزالدین بود. آل اینجو تحت حمایت ایلخانان مغول بر فارس حکومت می‌کردند، اما پس از فروپاشی ایلخانان، موقعیتشان تضعیف شد.آل مظفر که در ابتدا تابع آل اینجو بود، کم‌کم قدرت گرفت و امیر مبارزالدین شروع به تهاجم به شهرهای تحت کنترل آل اینجو، از جمله شیراز، کرد.

🔸در سال ۷۵۴ هـ.ق، امیر مبارز الدین با شکست دادن ابواسحاق اینجو، شیراز را تصرف کرد.
‏از این به بعد دیگر نه از جمع اهل فرهنگ و شعر و شاعری خبری بود و نه از آزادی‌های اجتماعی پیش از این، در عوض جمع فقهای پشمینه‌پوش و‌تندخویی گرداگرد شاه جمع بود که اصرار به اجرای شریعت و حد و تعزیر در ملاعام داشتند و حافظ را به صرافت می‌انداختند که بسراید:

‏

پشمینه‌پوشِ تندخو
از عشق نشنیده‌ست بو
‏
از مَستیَش رمزی بگو
تا تَرکِ هشیاری کند

‏و یا

‏

اگر فقیه نصیحت کند که عشق مباز
‏پیاله‌ای بدهش گو دماغ را تر ک

ن

🔸در «تاریخ آل مظفر» آمده است:
‏«به امر امیر مبارزالدین شب‌ها محتسب‌ها در شهر می‌گشتند و هرکه را در حال شراب‌خواری، رقص یا فسق می‌دید، فوراً تعزیر می‌کردند». پیداست که در این میان چه بسا کسان که به تهمت فسق تعزیر شدند و چه بسا اعمال به حکم متشرعان گرداگرد شاه مصداق فسق و مستوجب تعزیر شد و نتیجه آنکه بازار ریا و‌ نفاق هم رونق گرفت

:

درِ میخانه ببستند خدایا مپسند
‏که درِ خانهٔ تزویر و ریا بگشا

یند

🔸روایت آن‌دوران پر از ریا و‌ نفاق فقط بر زبان حافظ جاری نبود. عبید هم چه با حکایت‌ها و چه با منظومه موش و گربه اش این‌ اوضاع را توصیف کرده است. گربه‌های کرمان بسیار معروفند و امیر کرمان، امیر مبارزالدین، برای اینکه کسی را خوار کند، از کلمه گربه بسیار استفاده می‌کرده است و همو که شرابخوار قهاری بود بسان گربه داستان توبه‌نامه‌ای تنظیم‌کرد و‌به دست خلیفه‌عباسی رساند( خلیفه عباسی تحت حاکمیت ممالیک قاهره که عنوانی تشریفاتی و‌ نمادین داشتند) و با همان مجوز و‌تظاهر به دینداری خم‌ها شکست و کار ابواسحق اینجو را هم یکسره کر

د:
‏
موشکی بود در پس منبر
‏زود برد این خبر بموشانا
‏مژدگانی که گربه تائب شد
‏زاهد و عابد و مسل

مانا
🔸حافظ در بسیاری از اشعار خود به ریاکاری، زهد خشک و ظلم مذهبی این دوره حمله کرده ا

ست:
‏
واعظان کین جلوه در محراب و‌ منبر می‌کنند
‏چون به خلوت می‌روند آن کار دیگر م

ی‌کنند
‏
🔸عاقبت کار به جایی رسید که میرخواند در «روضات‌الصفا» م

ی‌نویسد:
‏«چنان سخت گرفت که خاص و عام از او روی گردانیدند و فرزندانش در پی چاره

افتادند».

🔸چاره شاه شجاع و محمود پسران امیرمبارزالدین کودتا علیه پدر و تبعید او‌به یزد بود. حالا دوباره بساط ریا و سختگیری برچیده شده است و حافظ نیز شادمان می

‌سراید:

‏
سحر ز هاتف غیبم رسید مژده به گوش
‏که دور شاه شجاع است می دلیر بنوش
‏شد آن که اهل نظر بر کناره می‌رفتند
‏هزار گونه سخن در دهان و لب خاموش
‏به صوت چنگ بگوییم آن حکایت‌ها
‏که از نهفتن آن دیگ سینه می‌زد جوش
‏شراب خانگی ترس محتسب خورده
‏به روی یار بنوشیم و با

نگ نوشانوش
‏🔸امروز زادروز امیرمبارزالدین محمد نخستین امیر مظفری بود.
@sahandiranmehr
https://t.me/virayeshe_zehn

🔴 نشانه های فروپاشی

✍ یدالله کریمی پور

هنگامی که فروپاشی رژیم ها گریزناپذیر گردد، خواه متاثر از نارضایتی تام داخلی، کودتا و یا شکست نظامی، لاجرم چند نمود روشن بیرونی آشکار می شود:

۱- شکاف در دولت
کمتر رژیمی پیش از سقوط دچار شکاف از درون‌ نشده است. تقریبا نخستین نشانه های سقوط رژیم‌ها، با حدوث شکاف های درونی کلید می خورد؛

۲- تزلزل در اجرای قانون
دومین نشانه، تزلزل در اجرای نظم و قانون است. در این شرایط رژیم از اجرای قوانین خود ساخته، به هر دلیل سرباز می زند؛

۳- حذف آخرین مصلحان
سومین‌ نشانه سقوط رژیم ها، حذف و بازنشسته کردن اجباری آخرین مصلحان و کارامدان و دور کردنشان از حلقه تصمیم سازی است؛

۴- آرامش پیش از توفان
چهارمین نشانه، آرامش و سکوت و به ویژه بی اعتنایی و بی تفاوتی عملی مردم‌، پیش از انفجار بزرگ‌ مردمی درونی است؛

۵- عقده ماسادا
پنجم آن‌ که رهبران در پایان های عمر نظام های تمامیت خواه ایدئوکرات (مبتنی بر ایدئولوزی) بیش از پیش دچار ذهنیت های بسته، خود بزرگ‌بینی و اقتدارطلبی شده و دریک کلام‌ به عقده ماسادا مبتلا می شوند. یعنی خودبزرگ‌ بین شده و خویشتن را ناجی می پندارند. بنابراین مبلغ اقدامات انتحاری و خشونت آمیز می شوند؛

۶-عقده مسیح
در ایدئوکراسی ها، هواخواهان به رهبری بی‌رحم و تندرو نیازمندند. رهبری تمایل دارد که همه اتباع تسلیم‌ او باشند و اورا بپرستند. هنگامی که فروپاشی نزدیک و نزدیک تر می شود، او بر جنگ‌ تا آخر پافشاری می کند. والتر لانگر ثابت کرد که هیتلر عقده مسیح یا عقده منجی داشت. او خود را منجی آلمان می پنداشت.

گاه در رژیم های منتهی به سقوط(مانند موسولینی) رهبر، واجد شخصیتی سادیستی، دمدمی مزاج، مغرور، بی رحم و مملو از تفکرات نامعقول شده و از درک واقعیت ها به کلی غافل می شود.

به هر روی آغاز شکاف در دولت، تزلزل در اجرای قانون و اعاده نظم و امنیت، حذف آخرین مصلحان و تداوم‌ ترویج خشونت، نشانه های بارز آخرین روزهای حیات رژیم های ایدئوکرات اند.

@karimipour_k
https://t.me/virayeshe_zehn

🔴 سینه ها را گشاده و گوشها را باز کنیم برای شنیدن حرفهای خلاف مشهور

✍️شهاب الدین حائری شیرازی

مرحوم رضاقلی کتابی دارد به نام جامعه شناسی نخبه کشی و به بررسی مصادیق و علل این عارضه در ایران زمین پرداخته است.

اخیرا به مناسبت ایام ماه مبارک چند سخنرانی مذهبی با محتوا را در کانالم (ویرایش ذهن) باز نشر نمودم.

گفتگوی انتقادی بین بنده و یکی از همراهان کانال پیش آمد در خصوص اینکه این سخنران فلان رای و نظر خلاف را دارد و ضرورت اجازه طرح حرفهای نو در همه زمینه ها که اینجا می توانید ببینید.

این میراث تلخ نظامهای استبدادی است که هر حرفی برای منتشر شدن بایست اجازه بگیرد.
بایستی از ممیزی رد شود.
اینها مخالف سیره نبوی و علوی است و مخالف کتاب خدا که تشویق می کند به شنیدن حرفهای مختلف و انتخاب بهترین آنها.
تا حرفها آزادانه مطرح نشود که استماع وانتخاب از بین انها معنا ندارد.

الَّذِينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُولَٰئِكَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ

آنان که سخن را می شنوند و از بهترینش پیروی می کنند، اینانند کسانی که خدا هدایتشان کرده، و اینان همان خردمندانند.
18 زمر

https://t.me/virayeshe_zehn

🔴ادبیات ترس و ادبیات عشق

✍️محمد قمیشی
فرزند رحیم قمیشی

✅بازجو از پدرم پرسیده بود در کدام کشورها دوره دیده‌ای؟ از کدام دولت خارجی دستمزد می‌گیری؟
پدرم در پاسخ تنها گفته بود خجالت بکشید...

✅پرسیده بود چرا برای دخترت دیشب پول ریخته‌ای؟
پدرم گفته بود باید توضیح بدهم؟ خجالت نمی‌کشید؟ زندگی خصوصی برایتان اصلا تعریف شده؟

✅گفته بود به خانواده‌ات زنگ بزن و بگو چیزی نگویند، چیزی ننویسند
پدرم گفته بود حتما...

✅می‌گفت بازجوها حداقل چهار شبانه‌روز بازجویی کردند.
دنبال چه می‌گشتند؟ خدا می‌داند.
همه می‌دانند رحیم چیزی در دلش نمی‌ماند. قلمش مستقیم به قلبش وصل است.

✅به او گفته بودند خانواده‌ات همه شریک جرم‌اند. ادمین کانال بوده‌اند و این یعنی شراکت در جرمِ نوشتن.
پدرم گفته بود چه بهتر، اتفاقا دلم برایشان خیلی تنگ شده. آنها را نیز بیاورید اینجا تا با هم باشیم.

✅در دنیا فرق است میان آن که از روی ترس زندگی بگذراند و آنکه با عشق زندگی کند.
مدت‌ها در بازجویی چشمان پدرم را بسته نگاه داشته بودند که رویشان را نبیند. تا بپرسند آن عکس که با دخترانت گذاشتی برای چه بوده است؟

✅در گروه‌های خانوادگی هم سرک کشیده بودند. چرا در فلان عروسی شرکت کرده بودی؟ مختلط هم که بوده…
عاشقان می‌بخشند، خدا هم حتما خواهد بخشیدشان.

✅خبر‌های دروغ به او داده‌اند که دخترک جوانی بیست‌و‌پنج بهمن کشته شده!!
گفته بودند مگر مجوز داشتید؟
پدرم پاسخ داده بود که بله. به وزارت کشور و استانداری و فرمانداری اطلاع داده بودیم تا از تجمع ما محافظت کنند. مگر قوانین را نخوانده‌اید؟

✅گفته بودند مگر شما عددی هستید که وزیر کشور برایتان وقت بگذارد و ...
پدرم جواب داده بود راست می‌گویی ما هیچ چیز نیستیم. کاش به همین هیچ، اجازه حضور در خیابان را می‌دادید تا ناچیزی خود را درک کنیم.

✅زندگی در بندِ ترس بسیار متفاوت است با زندگی عاشقانه.
در قرنطینه اوین که توانستیم برای اولین بار به ملاقاتش برویم گفت اوضاع خیلی خوب است، اینجا مردم را می‌بینم، حداقل به خاطر من به بند سر می‌زنند و مشکلات بقیه را هم می‌بینند. می‌گفت اینجا بهتر می‌توانم وضع جامعه را ببینم. چقدر جوان به خاطر یک سکه در زندانند، چقدر استاد دانشگاه به خاطر یک ضمانت در بند افتاده‌اند و سرش را پایین انداخت.

✅گفتیم انشاالله زودتر به بند عمومی منتقل شوی. گفت آره برای اونجا خیلی برنامه دارم. می‌خوام برم و با تک تک کسانی که از بیست‌و‌پنجم مانده‌اند صحبت کنم و راضی‌شان کنم که با اینها راه بیایند. آزادی ارزشش از همه چیز بیشتر است. گفتیم بابا پس خودت؟

✅گفت من فعلا اینجا سرم شلوغه. راستی از آقای فلانی خبری دارید ...
این را گفت که حواس ما را پرت کند.
باز هم می‌خواست مثل اسارت برود در اتوبوس آخر بنشیند، خیالش که از بابت آزادی همه راحت شد بعد بیاید.

✅پدرم و دوستانش، یادگاران شهدا، ادبیات عشق را خوب بلدند.
و مردم ایران خوب عاشقان را می‌شناسند…

۱۴۰۳/۱۲/۸
https://t.me/virayeshe_zehn

🔴 ربع‌کیلو برنج هندی!

احمد زید آبادی در کانال تلگرامی خود نوشت:

🔹مردی از فروشگاه بزرگ شهر، ربع‌کیلو برنج هندی و سه عدد تخم مرغ خرید کرده بود و به اول و آخر بانیان آن، فحش‌های آبدار می‌داد. زنی که سه عدد تخم مرغ خریده بود، از خجالت، آنها را در کیفش گذاشت تا کسی متوجه خریدش نشود!

🔹بازار ملتهب، مردم ملتهب و آنگاه حکمرانان در چه فکری هستند؟بیچاره آقای پزشکیان که نزد عده‌ای مسئول این وضع شناخته می‌شود! انگار خودش هم از درک وضعیت دور مانده است. اگر قرار بود در بر این پاشنه بچرخد، ریاست‌جمهوری او هیچ لزومی نداشت. به نظرم لازم است در ته ماندۀ سال، یک کنفرانس مطبوعاتی بدونِ محدودیت‌های مرسوم برگزار کند تا مشخص شود اوضاع را چگونه می‌بیند و چه می‌خواهد بکند.

https://t.me/virayeshe_zehn

🔴 آقای پزشکیان در دین خدا، مأمور، معذور نیست

✍️شهاب الدین حائری شیرازی

امروز در جلسه استیضاح آقای همتی، رئیس جمهور گفت نظر من گفتگو با امریکا بود اما رهبری گفتند مذاکره نمی کنیم ما هم این بحث را گذاشتیم کنار.

بنده سوالی از رئیس جمهور دارم.
اگر رهبری امر به خلاف شرع کنند ایا شما اطاعت می کنید؟
اگر اطاعت می کنید که نشان می دهد از فرهنگ اسلام چیزی نمی دانید.
لابد مستحضرید که پیامبر شخصی را رئیس جماعتی کرد تا به ماموریتی بروند این شخض پس از فاصله گرفتن از مدینه به مسلمانانی که مامور به تبعیت از وی بودند گفت بروند و قدری چوب و خار جمع کنند، سپس آتشی افروخت و از مسلمانان پرسید ایا رسول خدا شما را به اطاعت از من فراخوانده؟
همه پاسخ دادند آری ما را چنین امر کرد.
وقتی اقرار گرفت، گفت به صف شوند و یک یک در آتش روند.
در اینجا عده ای بنا بر حکم و ادراک وجدان و عقل خود او را شماتت کرده و از اطاعت چنین امری سر باز زدند.

عده ای دیگر اما اماده رفتن به درون آتش شدند که البته آن فرمانده گفت: می خواستم شما را امتحان کنم و از ادامه مطالبه رفتن به درون آتش صرف نظر کرد.

پس از بازگشت به مدینه عده ای ماجرا را به پیامبر گفتند و پیامبر ضمن تقبیح عمل آن فرمانده، جمله ای برای همیشه تاریخ فرمودند: لا طاعه لمخلوق فی معصیه الخالق __ برای اطاعت مخلوقی نمی توان خالق را معصیت کرد.

آقای پزشکیان!
اگر شما باور دارید مثل بسیاری از نخبگان، مخاصمه ما با امریکا بی حاصل و پر ضرر است و بایست پایان یابد.
اگر می بینید این مخاصمه مسخره، جان انسانها و آسایش یک ملت را به آتش کشیده.
شما نمی توانید از رهبری که امر به ادامه این مخاصمه پر خسارت می کنند، اطاعت کنید.
لا طاعه لمخلوق فی معصیه الخالق.

برای آخرت جوابی برای خدا ندارید.
با رهبری بحث کنید اگر یکدیگر را مجاب نکردید استعفا دهید.

قبلا با تفصیل بیشتری این حکایت آموزنده اینجا مورد بحث قرار گرفته

@virayeshe_zehn

ظلم تا کجا

✍ معصومه حق‌بین
همسر آزاده سرافراز رحیم قمیشی

رحیم عزیزم

هنگامی که می‌خواستیم ازدواج کنیم یادم می‌آید مادرم (مادر شهید) گفت معصومه از تو راضی نیستم اگر رحیم را روزی اذیت کنی، می‌دانی آخر او اسیر بوده، اذیت شده نامهربانی دیده به خاطر ما به خاطر ایران‌مان.
رحیم عزیزم، یادت است که نیمه شب‌ها کابوس اسارت می‌دیدی و من بیدارت می‌کردم.

عزیزم دیشب خواب و بیداری بودم نگران حالت بودم، جاااانم نمی‌دانم چه شد که می‌خواستم همان موقع در خواب شروع کنم برایت به نوشتن.
نگران حالت بودم و تنها گزینه در خواب نوشتن برایت بود.
می‌خواستم بنویسم، می‌دانید چه کسی را گرفته‌اید؟ رحیم کسی است که با اعماق وجودش با تمام احساساتش زندگی می‌کند و می‌نویسد با تمام صداقتش.
دوازده روز بازجویی چه چیزی می‌خواستید پیدا کنید؟
مگر نمی‌دانستید از وزارت کشورتان تا فرمانداری و استانداری اطلاع داشتند؟ مگر اینان از دشمنان بودند که از روز قبل به خانه‌ها هجوم آورده و روز بعد مردم را به اسارت گرفتید!
مگر نمی‌دانید که رحیم اسیر بوده اسیر، چهار سال بی‌خبر بوده
ستم‌ها و جورها و آسیب‌ها دیده
دوستانش، بهترین‌هایش جلوی چشمانش، در بغلش به شهادت رسیده‌اند
مگر نمی‌دانید چه روحیه‌ی حساسی دارند این افراد؟
شما را چه شده که چون با شما هم عقیده نیست ابن‌ملجمش می‌خوانید؟
که چون با دیگرانی در خوردن ثروت مملکت هم پیمان نیست، بدترین فشار روحی را به او وارد کرده و همه‌ی افراد خانواده را مجرم و شریک جرم می‌دانید؟
شما از کدامین آیین پیروی می‌کنید؟ به فردی که جانش را برای مملکت‌اش گذاشته این چنین جسارت کرده و به خانه‌اش ریخته و در خصوصی‌ترین یادداشت‌ها و وسایل خانه کنکاش کرده!
دیشب حالم بسیار بد بود.
شما نمی‌دانید یا نمی‌خواهید بدانید کسی که این خصوصیات را دارد چه فشار روحی به او وارد می‌شود و من برای حال او نگرانم.
نگران فشاری هستم که دوازده روز به او وارد شده، و الان نوزده روز است که رحیم عزیزم را از خانه‌ی خودش جلوی چشم دختر و همسرش برده‌اید.

عزیزم دلتنگِ بودنت، دلتنگِ صدای خواندن نمازت هستم که می‌دانی چقدر آرامش‌بخش است همیشه برایم.

https://t.me/virayeshe_zehn

✅ مجلس به جای علت سراغ معلول رفت

✍ مجید مرادی

نمایندگانی که راه تعامل و وفاق با دنیا را بستند و راه بازگشت بایدن به برجام را با تصویب طرح راهبردی خود سد کردند و کمر اقتصاد ایران را شكستند و مسبب همه فلاکت اقتصادی ایرانند، اکنون دکتر همتی را که شش ماه پیش وزیر شده است استیضاح کرده‌اند.

مجلسی که عصاره فضائل شورای نگهبان است و عمده نمایندگانش با کمترین رای و نامرتبط ترین دانش و تخصص به پارلمان راه افتادند، به جای آن که سراغ علت بروند سراغ معلول رفته اند‌.

این نمایندگان اگر طبق ادعای خود دلشان برای ملت می سوزد چرا در مقابل فساد سه و نیم میلیارد دلاری دبش یک کلمه نگفتند.

قطعا همتی هم دلش نمی خواهد دلار به بالای ۹۰ هزار تومان برسد اما کار اقتصاد و بازار به دل نیست. تحریم ها تا نخاع نفوذ کرده است.
هر عوام فریبی که علت گرانی دلار را همتی می‌داند، بداند که نرخ ارز با برکناری همتی افت نمی‌کند.
نمایندگان استیضاح کننده با طوفان های در راه چه خواهند کرد؟!

@K_MjM
https://t.me/virayeshe_zehn

🔴 گنجینه هایی که بایست بهره برداری شود

"ضرورت بیان خاطرات تلخ از کیفیت حکمرانی"

✍شهاب الدین حائری شیرازی


اخیرا مسئول حفاظت* وزرات اطلاعات در زمان قتلهای زنجیره ای آقای مصطفی سنایی فر مطالب قابل تامل و توجهی در خصوص این پرونده مهم بیان داشته که اینجا و اینجا و اینجا در دسترس است.

طبعا نکته های تازه ای در ضمن اصل بحث گفته شده که اذعان به آن از یک مقام دارای شناسنامه ج ا ا  می تواند راهگشا باشد.

از مجموع مطالب مطرح شده توسط حجه الاسلام والمسلمین مصطفی سنایی فر که چند ماهی است در زمان بازنشستگی و اشتغال به حرفه وکالت به بیان خاطرات خود با انگیزه اصلاح پرداخته اند ( یک نمونه ) معلوم می شود وی فردی است صادق که به دنبال اصلاح خطاها و جبران مافات است برای بهبود عملکرد ج ا ا.

بسیار فرخنده و بجاست که بسیاری دیگر نیز که اطلاعات مفیدی را می توانند برای اصلاح وضعیت بغرنج کنونی به اشتراک بگذارند از بیان خاطرات، خودداری ننموده در حفظ و بهره برداری از این گنجینه ها با انتشار آن در فضای مجازی کوشا باشند.

بیان خاطرات و واقعیاتی که به مصلحت افرادی تاکنون مکتوم مانده، می تواند مصلحتی مهمتر را، که بهبود اوضاع مملکت است بدنبال داشته باشد.

مهم ان است که دیگران نیز برای ثبت در تاریخ و اثبات یک واقعه، مثل اقای سنایی فر، با شناسنامه و ذکر نام و نشان به بیان تجربیات ناگفته خود از کیفیت اداره جامعه در دهه های گذشته بپردازند.

مهم این است که شخص نه برای خوش آمد ارباب قدرت، که تنها برای بهبود کیفیت اداره جامعه به ذکر خاطرات تلخ و نه مجیزگویانه بپردازد.

چنین خاطره گویی هایی می تواند به شناخت علل دردهای امروز جامعه و طبعا دوای این دردها کمک نماید.

                                      ____

*حفاظت وزارت اطلاعات وظیفه مراقبت و نظارت بر اعضای این وزارت را دارد.

@virayeshe_zehn