🔰📌مایکل بوراوی درگذشت؛ صدای جامعهشناسی مردممدار خاموش شد؟✍🏻بهروز رضائی دانشجوی دکتری جامعه شناسی سیاسی
چند روز پیش خبر تلخی شنیدیم؛ مایکل بوراوی، یکی از برجستهترین جامعهشناسان معاصر، در یک حادثه رانندگی جان خود را از دست داد. او را بهعنوان مدافع جامعهشناسی مارکسیستی و مروج مفهوم "جامعهشناسی مردممدار" میشناسند. اما آیا میراث فکری او همچنان زنده خواهد ماند؟
در این نوشته، به بررسی یکی از مهمترین آثار او میپردازم.
جامعهشناسی مردممدار از نگاه بوراوی
مایکل بوراوی در سخنرانی ریاستی خود در American Sociological Review به مفهوم "Public Sociology" پرداخت. او بر این باور بود که جامعهشناسی نباید در چارچوب دانشگاه محصور بماند، بلکه باید به دل جامعه برود و در گفتمانهای عمومی نقش ایفا کند.
جامعهشناسی از نگاه بوراوی به چهار دسته تقسیم میشود:
1. جامعهشناسی حرفهای 📚 → پژوهشهای علمی و روششناسی دقیق.
2. جامعهشناسی سیاستگذاری 🏛 → حل مشکلات اجتماعی برای نهادهای دولتی و خصوصی.
3. جامعهشناسی انتقادی 🔍 → تحلیل و نقد خود جامعهشناسی و ساختارهای قدرت.
4. جامعهشناسی مردممدار 👥 → تعامل مستقیم جامعهشناسان با جامعه و تلاش برای تأثیرگذاری عمومی.
چرا جامعهشناسی مردممدار مهم است؟
✅ جامعهشناسان را به مباحث عمومی و تصمیمگیریهای اجتماعی متصل میکند.
✅ از طریق کتابها، رسانهها و مقالات عمومی مردم را درگیر مسائل اجتماعی میکند (سنتی).
✅ از طریق همکاری با جنبشهای اجتماعی و گروههای مدنی در تغییرات اجتماعی نقش ایفا میکند (ارگانیک).
چالشها و موانع پیش روی جامعهشناسی مردممدار:
⚠️ خطر تبدیلشدن به جامعهشناسی سطحی و عامهپسند.
⚠️ فشارهای اقتصادی و سیاسی که نقش انتقادی جامعهشناسی را محدود میکنند.
⚠️ نادیده گرفتهشدن از سوی جامعهشناسان حرفهای که آن را غیرعلمی میدانند.
تضاد میان جامعهشناسی و واقعیتهای اجتماعی
بوراوی اشاره میکند که در حالی که جامعهشناسی در قرن ۲۰ چپگرا شده است، جهان واقعی در جهت راست حرکت میکند. افزایش نابرابریها، سلطه بازارها و گسترش سیاستهای نئولیبرالی نشان میدهد که جامعهشناسی مردممدار بیش از همیشه به یک ضرورت تبدیل شده است.
نتیجهگیری:
بوراوی به ما یادآوری کرد که جامعهشناسان نباید تنها ناظران منفعل باشند. آنها باید در کنار مردم باشند، مسائل اجتماعی را روشن کنند و برای تغییر بجنگند. آیا این پیام را جدی میگیریم؟
نظر شما چیست؟ آیا جامعهشناسی امروز میتواند تأثیرگذار باشد، یا در دایره بسته دانشگاهی محدود شده است؟
ترجمه کامل مقاله در باب جامعهشناسی مردممدار اثر مایکل بوراوی، توسط بهرنگ صدیقی در کتاب جامعهشناسی مردممدار: جامعهشناسی در قرن بیست و یکم، منتشر شده توسط انتشارات نی، به چاپ رسیده است.
🌐جامعهشناسی اقتصادی و توسعه
@sociology_development_economic