د ګلبڼ زمزمې

غزل: پیر محمد کاروان

رایشه په زړه کې مې یو کیف و سرُور کېنوه
مسته جزیره په کې د مینې د نُور کېنوه

تکې شنې د ژوند اوبه لښتي لښتي ورتېرې کړه
روغ چې شي تر څنګ یې د نرګسو رنځور کېنوه

چیغه یې چې شنه لمبه د دار په کړۍ پورې کړي
بیا یې تماشې ته د مستانو منصور کېنوه

پرېږده د شپېلۍ په سوي غږ یې نړۍ ویښه شي
دا پښتون شپونکی هم پاس په سر کې د طور کېنوه

دوې ترلې چې خویندې او تربور هم شي په ورور بدل
زړه په زړه کې مینه د ترلې او تربور کېنوه

څاڅکي د رڼا له زرغونټاله پرې ور وشینده
ومینځه ارواوې ترې غبار د غرور کېنوه

هر څو که راغلی د کاروان پر شاعرۍ خزان
خوند یې په غزل کې د میزان د انګور کېنوه

د ګلبڼ زمزمې. (280)

غزل: رفیق څارګر

ملامتي خو زما نه ده د هغې بې وسي
ما د هوا په وخت لیدلې د ډیوې بې وسي

ما دې د ټولو بې باکیو سره خدای ووهي
که به ګنا رامعلومیږي د توبې بې وسي

چا يې که خوب لیدلی هم و سر ته نه رسیده
دنیا د جبر په تبۍ شوه د ننې بې وسي

زمونږ د ژوند غوند ې کوتا یې خلک نه سنجوي
اوژده یې مه کړې لکه څه د آینې بې وسي

څارګره بیا به د چا وار ته سړی غاړه ورکړي
نه وه د عمر پاچاهي د یوې شیبې بې وسي

د ګلبڼ زمزمې. (279)

غزل: جانان خدرخېل

داسې په مات زړه، داسې په نیم زړه
خدایه څه وکړم، په دې يتيم زړه

په امتحان دې، څومره محکم کړ
هغه حلیم زړه، د ابراهیم زړه

در جاروو مې او درلېږه مې
خو تللی نه شي؛ لکه نسیم زړه

نه چا پسې شو او نه چا واخیست
نه مستقیم شو او نه تقسیم زړه

نور نو څه وکړي، ستا غلامۍ کې
ته خو يې وینې، زما تسلیم زړه

له دې بې مینې، خلکو "جانانه"
چېرته به وړمه، زه دا صمیم زړه

د ګلبڼ زمزمې. (278)

غزل: عبدالمنان اورښت

څنگه ناراضاوې مې د زړه په رضا وکړې
ستا په بورجلونو کې مې شپې په بيديا وکړې

فکر دې دی؟ څومره ډېر مخونه مو بدل کړل
څومره يارانې مو د يارۍ په ريا وکړې

ودې تخنول د ټول محفل لويدلي زړونه
گله دا څه چارې دې په نيمه موسکا وکړې

نه وای که نړۍ د ماديت خواره غريبه
ولې يې زما له کنډرونو نه غلا وکړې

خلکو زنده‌گي له سوداييو پټوله
موږه لېونو پکې يوازې سودا وکړې

وخت به مسخره د نن سبا په خلکو وکړي
خېر که نن سبا يې مسخرې په وفا وکړې

ما درته له نازه وې چې کوکې به دې باسم
تا د لېونو غوندې اورښته رښتيا وکړې

د ګلبڼ زمزمې. (277)

غزل: قاري عبدالستار سعید

له ډېرو سرابونو نه سېرابه څنګه يې
د سوي د ستومانه زړګي تابه څنګه یې

د ښار له ټيټو ټيټو دیوالونو نه پناه
د هسکو اسمانڅکو غرو عقابه څنګه یې

سپېره ښکارې کوم چا لکه چې کم درته کتلي
د کلي د خټين جومات محرابه څنګه یې

د اوښکو، د خولو او د سرو وينو په قيمت
چې پاته شوې، زموږ په تندي آبه څنګه يې

نه ته شولې ستومانه نه دې مونږه کړلو مات
د عمر همسفره انقلابه څنګه یې

سعيده د نجات له ساحل یو آواز لا غواړي
توپانه څه دې حال دی او ګردابه څنګه يې

د ګلبڼ زمزمې. (276)

غزل: هاشم ذاکر

موږ په لمر پسې روان وو موږ سپېدې پیدا کولې.
موږ د تورې شپې په زړه کې آیینې پیداکولې.

خلګو ځکه ملامت کړم زه چې ستا سترګو ته ځیر وم.
یاره ما په کې د مینې علامې پیدا کولې.

د ماښام په سیاهي کې د دې پورې غره لمن کې.
چې شپېلۍ مې غږوله ما نغمې پیدا کولې.

لیونی وم په لټون د شاپېریو پسې تلمه.
هغوی وې په کوه قاف کې ما دلې پیدا کولې.

اوس ذاکره په یوه جام او پیاله کې نه ځایېږي.
ما چې اوښکو ته د لپو پیمانې پیدا کولې.

د ګلبڼ زمزمې. (275)

غزل: محمد نور قانع

چې ستا په شتون یې په محفل کې لګولی څراغ
څه سادګان دي راڼه لمر ته یې نیولی څراغ

تڼاکې پښې به قافلې وي تيرې شوي دلته
کنه په وړاندې د توپان چا دی ليدلی څراغ

ښه! رڼاګانو به پر کومه خوا وای مخ نيولی
که د تورتم له وحشتو وای وېرېدلی څراغ

کوم پر ورغوي، کوم تاخچه کې، کوم په لاره بل و
سپيدو هر هر يو ځانته ځانته پېژندلی څراغ

هیڅ خبر نه دي چې لمنې به یې لولپه کړي
د زمانې له توپانو چې چا ساتلی څراغ

ورو ورو کورونه لرې کېږي او ورکېږي يو يو
لکه چې يو هم نه لري دغه ټول کلی څراغ

له دغو درو پرته نور هر څه افسانه وګڼه
توره تياره، د جانان ياد او بل سپېڅلی څراغ

د زړه په وينو بلومه نورقانع! په لاره
د هغه تلليو پر هر پله د وفا څلی څراغ

د ګلبڼ زمزمې. (274)

وطن ته: راشد کامران

نظر دې په یتیم اولس شه تېر لکه د پلار
لاسونه دې رنځور ته شه شاخونه د انار

وطنه د بزګر د لاس تڼاکې شه غمي
یوه دانه یې زر شه که غنم دي،که جوار

کټ مټ لکه د ستا د عنبري زلفو خوشبو
په ټکنده غرمه کې ساړه سیوري د چنار

خوږه د فطرت ژبه او نغمې د کائنات
ډبرو غوږ نیولی زمزمو ته د ابشار

توبه توبه توبه له نفرتونو نه توبه
ګنډه زړونه د مینې محبت په ستن او تار

کوو به د پکتیا د غرو نښترو ته دمه
راوړي مې راشده سره انار له کندهار

د ګلبڼ زمزمې. (273)

غزل: شفاعت ریحان

په لپه کي را ټوله کړم ژړا لکه دعا
شیندم يې ګام په ګام درپسي بیا لکه دعا

جانان لکه تسبیح، لکه درود لکه سلام
مستوره او مقبوله وي لیلا لکه دعا

را اوري دي پر مخ باندي انوار لکه باران
څڅېږي دي له سترګو نه حیا لکه دعا

په زلفو کي دي وږم دی د چا د قدرتونو
پر شونډو دي لاسونه ږدي ثنا لکه دعا

خبري دي لالیه لکه توري د کتاب
پر زړونو دي اثر کوي خندا لکه دعا

هغه لکه جمله بس د قدقامت الصلاة
او دا لکه سجده، جانانه! دا لکه دعا

ښکاره دي شفاعته نوم په خوله اخیستی نه سم
بس پټ دي زړه کي یاد کړمه په غلا لکه دعا

د ګلبڼ زمزمې. (272)

غزل: محمودي انصار

چې سم لکه د ستورو کمندونه ماتېدل
په وړانګو يې د حسن نظرونه ماتېدل

ښکلاوو چې ويده کړه د بشر نړۍ په غېږ کې
یو، یو د بدرنګیو رواجونه ماتېدل

ساتونکي د عظمت وو، د امت د ارزښتونو
غمي وو، که ګلونه، که مخونه ماتېدل

اخ دا مي څه درانه مسؤلیت ته اوږې ور کړې
له زوره چې يې غرونه اسمانونه ماتېدل

څپو د کوم وسواس و ستا رنګین یاد ورنه وړی
د خیال مازديګرونه، چنارونه ماتېدل

له سوځنده آهو سره دوعاوې عرش ته تللې
نو ځکه ولچکونه، ځنځیرونه ماتېدل

چې غر اوبه کوای شي او اوبه لمبه کوای شي
و داسي عشق ته هر راز عادتونه ماتېدل

چې ته وې پرې رنګ کړی محمودي د وخت پوچ مغزو
یو، یو دغه تورونه، الزامونه ماتېدل

د ګلبڼ زمزمې. (271)

غزل: ملا محمد علیم بسمل

بيا مې تکرار کړې ده خطا، کیسه خرابه ده
بيا مې زړه بايللی دی او بيا کيسه خرابه ده

شېخه وخت اخر دی، ته په خپل ځان باندې پام کوه
ما پسې به نه ګرځې، زما کيسه خرابه ده

شپه شوه، د يو چا د مسينجر غمی لا شين نه دی
بيا به انتظار وي تر سبا، کيسه خرابه ده

عشقه چې ته نه یې، ژوند په يوه روپۍ هم نه ارزي
ښکليه چې ته نه یې، د دنيا کيسه خرابه ده

ما خو وېل بسمله! چې په خوله هسې نارې وهې
زړۀ دې چې بايللی دی، نو بيا کيسه خرابه ده

د ګلبڼ زمزمې. (270)

غزل: عبدالمجید پل

معلومېږي ستا له سستې رابطې هم
زړه دې موړ شو له خبرو له کیسې هم

ته چې تللی یې له هغې ورځې وروسته
زه ډارېږم د مېلمه له مخه ښې هم

دا دې کومې بې رخۍ ته غاړه ورکړه
مخ دې پټ وي که خوبونو کې راځې هم

ته دا هم غواړې چې زه در ملامت شم
او په خپلې ګناه سترګې پټوې هم

چې په کوم شدت دې وویستم له زړه نه
داسې ووځه زما له حافظې هم

پل به ستا د زړه په ځمکه بیا کېنږدم
که منت راته بیا وکړې که زارې هم

د ګلبڼ زمزمې. (269)

غزل: محمدصادق طارق

هوس مې بغاوت کوي له ځانه سره ځم
د تـورو تـرږمـيـو لـه کـاروانـه سـره ځـم

قسـمته ګـېله منه راپخلا شه رب لپـاره!
د ساندو په اميل کې له ګريوانه سره ځم

د اوښکو په تقليد به د بريا منزل ته رسم
هـمدغې کربلاء ته له جـانانه سره ځم

زګېروى به مې ملګرى وي پرهار به مې پر زړه وي
په مات وجود بې سېکه له توپانه سره ځم

بهاره شپه دې لنډه ده د کيف انځور دې نشته
په ورو ورو قدم اخلم له خزانـه سره ځـم

ساقي خانه خرابه رقيبان دې راخبر کړل
طارق ويل چې ځمه له آرمانه سـره ځـم

د ګلبڼ زمزمې. (268)

‏د حال په ژبه، د ډرون او قومندان مکالمه
قاري عبدالستار سعید


قومندان په دوړو پټ په سوفه ناست دی
له راسته لاسه یې سرې وينې بهیږي
درد هم شته، خو دی په دې فکر کې ډوب دی
بې تورزن لاسه به څنګه نور جنګيږي؟

قومندان دوه شپېته کاله راتېر کړي
په هجرت، په هتکړو کې په جګړو کې
د ایمان په زور یې هر آزمون مات کړی
د سندان غوندې پوخ شوی ګوزارو کې

نن ټپي دی، نن ترې ګرمه وینه څاڅي
بې وسلې دی، تنهایي ده، کلابند دی
مګر بیا هم څوک نږدې نه شي ورتللای
که هر څو لکه زمری په جال کې بند دی

صهيوني لښکريان لور په لور خزه دي
فولادي ټانګونه هره خوا غوریږي
جرأت نشته په هیچا کې چې ورمخ شي
له ناکامه، کوچنی ډرون ورلېږل کیږي

درد نيولی قومندان چې ډرون ته ګوري
ورته وایي: ته لا څه یې؟ دلته څه کړې
ها اصلی بدي داران دې شي رامخکې
تښته! ځان به په پردي جنګ کې لمبه کړې

ډرون بُنګيږي ورته وایي زه جاسوس يم
رالېږلی یمه، ستا بدي دارانو
مګر ته راته شناخته غوندې معلوم شوې
راته ښکاري له ټولۍ د مسلمانو

زه هم تاسو نه پردی نه یم، خو های چې!
اوس مې واک د بل لاسو ته دی لوېدلی
زه د علم د حکمت وروستی مولود یم
زما زړی ستا اسلافو دی کرلی

زه د هغه علم جوړ یم، مؤسس چې ــ
ــ یې جابر بن حیان، ابن هیثم دی
خوارزمي، البيروني چې دی پاللی
د کِندي او ادريسي په نُسخو تم دی

د عربو د رېګزارو فارِسان چې
د نړۍ په لر او بر باندې خپاره شول
ورسره شوه هم په دين نړۍ روښانه
هم هر ځای د تمدن زړي راشنه شول

ها غازيان چې د طارق له ابنا تېر شول
اروپا ته ښکلی دين یې و راوړی
تمدن، ساینس او حکمت هم ورسره و
له علومو ډک خورجين یې و راوړی

د علومو څراغ بل شو اندلس کې
راز او رمز د طبيعت په لوڅېدو شو
د حکمت، د عناصرو علوم دود شول
یو عجيب نوی جهان په کشفېدو شو

لکه شرق چې د علومو خزانه وه
په ديني او دنيوي حساب رهبر و
د یورپ په منځنو تیاره پېړیو
اندلس نه په ختو د علم لمر و

ها نهال چې تاسو کېښود اندلس کې
درنه پاتې شو همالته، بيا مو هېر کړ
ها چې تاسو وې د زړه وينې ورکړې
دښمن خپل کړلو او لاس یې پرې راتېر کړ

غرب هماغو فارمولو ته وده ورکړه
ګاليله و، که جيمز واټ و، که نيوټن و
د طوسي، د زهراوي په پلونو تلل، خو
دغه وخت تاسو پرې ایښی دغه فن و

نن چې غرب په ټول جهان باندې خاني کړي
ستا له لاس لویدلې توره یې ده لاس کې
دا سورسترګی ما ته ډېر ښه رامعلوم دی
بې له دې يې نشه نشته په ګیلاس کې

قومندان لرګي ته لاس کړل ډرون ته وایي
ځغله! ته اوس دلته چا ته لارې ښایې؟
ورشه! مړ امت له خوبه رابيدار کړه
دلته څه کړې چې دردمنو ته لګيا یې

څه چې وايې واړه سم دي مګر واوره!
تنها توره هم کافي نه ده په جنګ کې
ايمان غواړي، عزم غواړي، احساس غواړي
توره بې عزمه ده اوسپنه په څنګ کې

د الوت لپاره دوه وزر په کار دي
هم ايمان او هم کمان به درسره وي
د دنيا کار د دنيا په تدبير کیږي
خو رڼا د پاک قرآن به درسره وي

حيف، چې نن چا په ايمان منګولې ایښي
ځينو ځينو یې کمان دی غورځولی
ځينو نورو په کمان ايمان راوړی
له سينو یې حق ايمان دی غورځولی

قومندان کرار کرار له جوشه لويږي
غږ يې ټيټ خو د زړګي دربی یې لوړ دی
اراده يې د صخرې غوندې پړکا، کا
که هر څو يې ځان په خاورو باندې خړ دی

د ګلبڼ زمزمې. (267)

غزل: صفت الله احساس

دښتې په گل باندې بدلې غواړو
لارې تیارې دي ډېوې بلې غواړو

څه چې زمونږ لپو له نه رسېږي
هغه څه ولې؟ غواړو ولې؟ غواړو

خلک یې رخسار ته رسیدل غواړي او
مونږ د جانان د پښو تلې غواړو

کلي نه شور د موټرونو غواړو
ښار نه گورگورې او سونځلې غواړو

خلک ساده،ساده خبرې غواړي
مونږ یې لفظونو کې پېیلې غواړو

کومو څهرو چې مونږ له درد را کړې
مونږ یې له خدایه دردېدلې غواړو

د ګلبڼ زمزمې. (266)