📝📝📝بازخوانی آبان ۹۸در گفت و گو با معیدفر، رئیس پیشین انجمن جامعهشناسی ایران: جامعه ایران بعد از وقایع سال ۸۸ از مرحله جنبشی بودن به سوی شورشی شدن حرکت کرده/ در وقایع آبان هیچ ردی از نقش گروههای بیرونی به چشم نمیخورد
✍🏻محمدجعفری:
✅حدود یک سال پیش بود که جامعه ایران با اعلام خبر ناگهانی افزایش سه برابری نرخ بنزین پس از دو سال بار دیگر، حوادث تلخی را به چشم دید و این کنشگری طبقه فرودست، جامعه را با دگرگونیهای جدی مواجه کرد.
✅سعید معیدفر، جامعهشناس برجسته، استاد دانشگاه و رئیس پیشین انجمن جامعهشناسی ایران در گفتگویی با امتداد، ضمن اشاره به این حوادث، عنوان داشت: درباره این حوادث، تحلیلهای متعددی بعد از فروکش کردن ماجرا ارائه شده و از سویی، دادههایی که تولید شده، شاید چندان در اختیار نباشد تا تحلیل جامعهشناسانه تا حدی واقعگرایانه از آن داشته باشیم.
✅درباره تعداد تلفات و آمارها و بررسی این موارد در مجموع، یا اطلاعاتی نداریم و اگر هم باشد، بسیار ضعیف خواهد بود. متاسفانه امکان اینکه بتوان مطالعات پس از وقوع انجام داد نیز فراهم نیست. چرا که این حوادث برای حاکمیت حساسیت بالایی داشت و آن را ناچار به شلیک مستقیم به تعداد زیادی از افراد کرد. بر همین اساس از آن جا که موضوع به شدت امنیتی شده، مطالعات پس از وقوع نیز میتواند، عواقبی داشته باشد.
✅بنابراین در یک فضایی بنای تحلیل مسئله را داریم که کاملا امنیتی بوده و اطلاعات آن کاملا غیرقابل دسترس است. اما خب! در مجموع باید گفت که این حادثه، یک حادثه واکنشی بود. مجموع دادههای موجود در این باره، حکایت از این دارد که این رخدادها، کاملا شورشی بوده است. در واقع، هیچ نوع، برنامه ریزی مدون و یا ردپایی از نقش و مداخله گروههای واسط یا بیرونی و همچنین نخبگان داخلی در این حوادث به چشم نمیخورد.
🔺تفاوت جنبش ۸۸ با شورشهای دیماه و آبانماه
✅این حوادث، اتفاقاتی کاملا بدون برنامه، واکنشی و توام با خشونت را با تعداد تلفات بالا برای ما نمایان میکند. همه اینها حکایت از واقعه شورشی داشته تا یک جنبش اجتماعی با ویژگیهای خاص آن.
✅یک جنبش اجتماعی به لحاظ پارامترهای جامعهشناختی از ویژگیهای خاصی برخوردار است. این جنبشها عموما دارای رهبری مشخص، برنامهریزی و کنشهای نسبتا سامان یافته است. به عنوان نمونه در وقایع سال 88 و پس از خردادماه این سال، شاهد هستیم که این جنبش اجتماعی از چندماه قبل از انتخابات شکل گرفته، رهبران خود را یافته و به شکلی هدفمند وارد عرصه میشود.
✅مضاف به اینکه، نوع کنشهای در این جنبش، کاملا مسالمتآمیز بوده و حتی به صورتی پیوسته تا چندین ماه استمرار پیدا کرد. حتی کنشهای کنار آن نیز با حرکات نمادینی نظیر شعار شبانه مردم بر روی پشتبامها و حتی حضور رهبران جنبش در کنار مردم و مجموعه این رخدادها نشانگر این است که یک جنبش اجتماعی دارای مولفههای اینچنینی خواهد بود. از آن مهمتر اینکه، قشری که بیشترین نقش را در جنبشهای اجتماعی، البته گاها با همآوایی سایر اقشار ایفا میکند، طبقه متوسط جامعه است.
✅در حالی که در حوادث آبان ماه، بیشتر شاهد کنش اقشار متوسط روبه پایین بودیم که در حاشیه کلانشهرها و بدون رهبری و بدون هیچ گونه برنامهریزی وارد عمل شدند که شاهد خشونتورزی در آن بودیم. خشونتی که در نهایت تعداد تلفات بسیار بالا را به دنبال داشته است.
✅بعد از وقایع سال ۸۸، تقریبا میتوان گفت که جامعه ایران از مرحله جنبشی بودن به سوی شورشی شدن حرکت کرده است. همانگونه که گفته شد از آنجا که طبقه متوسط احساس بیتاثیری یا کماثری داشته و نخبگان اجتماعی بر این احساسند که شرایط لازم برای استمرار جنبش اجتماعی نیست، به نظر میرسد که جامعه ایران از سال ۹۶ تقریبا به سمت شورشی شدن رفته است.
✅خصوصا بعد از ناکامی که پس از انتخابات سال ۹۶ برای طبقه متوسط برای فعال شدن این طبقه به وجود آمد، جامعه و رهبران اجتماعی با خلف وعدههای صورت گرفته با احساس مغموم شدن، فریبخوردگی و استیصال روبرو شدند و به نظر میرسد که تقریبا چندماه پس از دی ۹۶ به سمت یک جامعه شورشی پیش رفت.
✅برای خواندن متن کامل این گفت وگو روی "INSTANT" بزنید:
yun.ir/44jvof
@emtedadnet
@MostafaTajzadeh
✍🏻محمدجعفری:
✅حدود یک سال پیش بود که جامعه ایران با اعلام خبر ناگهانی افزایش سه برابری نرخ بنزین پس از دو سال بار دیگر، حوادث تلخی را به چشم دید و این کنشگری طبقه فرودست، جامعه را با دگرگونیهای جدی مواجه کرد.
✅سعید معیدفر، جامعهشناس برجسته، استاد دانشگاه و رئیس پیشین انجمن جامعهشناسی ایران در گفتگویی با امتداد، ضمن اشاره به این حوادث، عنوان داشت: درباره این حوادث، تحلیلهای متعددی بعد از فروکش کردن ماجرا ارائه شده و از سویی، دادههایی که تولید شده، شاید چندان در اختیار نباشد تا تحلیل جامعهشناسانه تا حدی واقعگرایانه از آن داشته باشیم.
✅درباره تعداد تلفات و آمارها و بررسی این موارد در مجموع، یا اطلاعاتی نداریم و اگر هم باشد، بسیار ضعیف خواهد بود. متاسفانه امکان اینکه بتوان مطالعات پس از وقوع انجام داد نیز فراهم نیست. چرا که این حوادث برای حاکمیت حساسیت بالایی داشت و آن را ناچار به شلیک مستقیم به تعداد زیادی از افراد کرد. بر همین اساس از آن جا که موضوع به شدت امنیتی شده، مطالعات پس از وقوع نیز میتواند، عواقبی داشته باشد.
✅بنابراین در یک فضایی بنای تحلیل مسئله را داریم که کاملا امنیتی بوده و اطلاعات آن کاملا غیرقابل دسترس است. اما خب! در مجموع باید گفت که این حادثه، یک حادثه واکنشی بود. مجموع دادههای موجود در این باره، حکایت از این دارد که این رخدادها، کاملا شورشی بوده است. در واقع، هیچ نوع، برنامه ریزی مدون و یا ردپایی از نقش و مداخله گروههای واسط یا بیرونی و همچنین نخبگان داخلی در این حوادث به چشم نمیخورد.
🔺تفاوت جنبش ۸۸ با شورشهای دیماه و آبانماه
✅این حوادث، اتفاقاتی کاملا بدون برنامه، واکنشی و توام با خشونت را با تعداد تلفات بالا برای ما نمایان میکند. همه اینها حکایت از واقعه شورشی داشته تا یک جنبش اجتماعی با ویژگیهای خاص آن.
✅یک جنبش اجتماعی به لحاظ پارامترهای جامعهشناختی از ویژگیهای خاصی برخوردار است. این جنبشها عموما دارای رهبری مشخص، برنامهریزی و کنشهای نسبتا سامان یافته است. به عنوان نمونه در وقایع سال 88 و پس از خردادماه این سال، شاهد هستیم که این جنبش اجتماعی از چندماه قبل از انتخابات شکل گرفته، رهبران خود را یافته و به شکلی هدفمند وارد عرصه میشود.
✅مضاف به اینکه، نوع کنشهای در این جنبش، کاملا مسالمتآمیز بوده و حتی به صورتی پیوسته تا چندین ماه استمرار پیدا کرد. حتی کنشهای کنار آن نیز با حرکات نمادینی نظیر شعار شبانه مردم بر روی پشتبامها و حتی حضور رهبران جنبش در کنار مردم و مجموعه این رخدادها نشانگر این است که یک جنبش اجتماعی دارای مولفههای اینچنینی خواهد بود. از آن مهمتر اینکه، قشری که بیشترین نقش را در جنبشهای اجتماعی، البته گاها با همآوایی سایر اقشار ایفا میکند، طبقه متوسط جامعه است.
✅در حالی که در حوادث آبان ماه، بیشتر شاهد کنش اقشار متوسط روبه پایین بودیم که در حاشیه کلانشهرها و بدون رهبری و بدون هیچ گونه برنامهریزی وارد عمل شدند که شاهد خشونتورزی در آن بودیم. خشونتی که در نهایت تعداد تلفات بسیار بالا را به دنبال داشته است.
✅بعد از وقایع سال ۸۸، تقریبا میتوان گفت که جامعه ایران از مرحله جنبشی بودن به سوی شورشی شدن حرکت کرده است. همانگونه که گفته شد از آنجا که طبقه متوسط احساس بیتاثیری یا کماثری داشته و نخبگان اجتماعی بر این احساسند که شرایط لازم برای استمرار جنبش اجتماعی نیست، به نظر میرسد که جامعه ایران از سال ۹۶ تقریبا به سمت شورشی شدن رفته است.
✅خصوصا بعد از ناکامی که پس از انتخابات سال ۹۶ برای طبقه متوسط برای فعال شدن این طبقه به وجود آمد، جامعه و رهبران اجتماعی با خلف وعدههای صورت گرفته با احساس مغموم شدن، فریبخوردگی و استیصال روبرو شدند و به نظر میرسد که تقریبا چندماه پس از دی ۹۶ به سمت یک جامعه شورشی پیش رفت.
✅برای خواندن متن کامل این گفت وگو روی "INSTANT" بزنید:
yun.ir/44jvof
@emtedadnet
@MostafaTajzadeh