گاهگفت، آموزش درست‌خوانی شعر و نثر کهن

🌳به فرهنگ باشد روان تندرست

🌳ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.

🌳فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
                     
   🌳پـــــــایــنده ایــــــــــران🌳


🌲کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).

🌲زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).

🌲دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن

🌲مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)

🌲رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).

🌲رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه

🌲بهترین داستان‌های کوتاه جهان

🌲انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).

🌲رمانهای صوتی بهار

🌲حافظ // خیام ( صوتی )

🌲خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).

🌲بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس‏).

🌲سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).

🌲شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری

🌲چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)

🌲حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی

🌲کتابخانه متون و مطالعات زردشتی

🌲بوستان سعدی با امیر اثنی عشری

🌲شاهنامه کودک هما

🌲مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).

🌲ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)

🌲تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین

🌲شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).

🌲گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).

🌲کتاب گویای ژیگ

🌲سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )

🌲ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی

🌲تاریخ نگار (روایتی متفاوت از تاریخ ایران)

🌲کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).

🌲انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)

🌲فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری

🌲رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).

🌲آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).

🌲تاریخ روایی ایران

🌲سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).

🌲کتاب و حکمت

🌲تاریخ میانه

🌲زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).

🌲خواندن و شرح تاریخ عالم‌آرای عبّاسی (میلاد نورمحمدزاده).

🌲شرح کلیات سعدی
(تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی).



🌳کانال میهمان:


🌲کانال دکتر اصغر دادبه



🌳فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.🌳


🌳هماهنگی جهت شرکت در تبادل



🌳@Arash_Kamangiiir

#پیغام_آشنا

#زهرا_ذوالقدر

برای #آکسان_گذاری روی واژه‌ی «شُد»
و فهم بهتر و دقیقتر، و همچنین برای #درست_خوانی این بیت، اشکال داشتم:

«آن شد که بارِ منتِ مَلّاح بردمی
گوهر چو دست داد، به دریا چه حاجت است»
#حافظ
غزل_۳۳، بیت_۷ از چاپ #قزوینی و #غنی

استاد، برای تفهیم بیشتر، از شاهد مثال استفاده کردند (از ابیات  و شعرای مختلف).

«برای نمونه»👇👇

دل دیوانه از آن شد که نصیحت شنود
مگرش هم ز سر زلف تو زنجیر کنم
حافظ

ما عیب کس به مستی و رندی نمی‌کنیم
لعل بتان خوش است و می خوشگوار هم

آن شد که چشم بد نگران بودی از کمین
خصم از میان برفت و سرشک از کنار هم
حافظ

وقت است به دندان لب مقصود گزیدن
آن شد که به حسرت سر انگشت گزیدیم
#سعدی

آن شد که غمگسار غم ما تو بوده‌ای
امروز نیست جز غم تو غمگسار ما
#انوری

و با تمرین، به فهم درست این بخش از اکسان گذاری رسیدم.

و همین بیت زیبا:

«وقت است به دندان لب مقصود گزیدن
آن شد که به حسرت سر انگشت گزیدیم»

، بهانه‌ای شد برای خوانش و تمرین قصیده‌ی زیبای ۳۹ از  مواعظ و قصاید #سعدی :

https://ganjoor.net/AudioClip/?a=27960

https://ganjoor.net/saadi/mavaez/ghasides/sh39

آدینه، ۱۶ شهریور ۱۴۰۳


#آوای_هنرجو 👆👆

@Gaahgoft

#باد_استغنا  (بخش دوم)

⚡️به هوش باش که هنگام «باد استغنا»
       هزار خرمن طاعت به نیم‌‌جو ننهند
#حافظ

شاهد‌مثال‌های دیگر:

🔅ببین چندین هزاران سال کِـابلیس،
     نبودش کار جز تسبیح و تقدیس،

     همه «طاعاتِ» او «بر هم نهادند» (خرمن کردند)
     ز «استغنا»ی خود، بر «باد» دادند

     به «استغنا» اگر فرمان درآید،
     همه امّیدِ معصومان* سرآید

     تو می‌خواهی به تسبیح و نمازی
     که خشنود آید* از تو بی‌نیازی؟!

     نماز‌اَت توشه‌ی راهِ دراز است
     ولی او از نماز‌اَت بی‌نیاز است
اَسرارنامه، #عطار

#واژگان
*معصومان: بازداشته‌شدگان از گناه، بی‌گناهان؛ (این‌جا) فرشتگان، کرّوبیان

*خشنود آید: خشنود شود


🔹 شبی شمعی پیش او نهاده بودند. بادی درآمد و شمع را بنشاند*.
      یحیی در گریستن آمد.
      گفتند: چرا می‌گریی؟ هم این ساعت* باز گیریم*.
      گفت: از این نمی‌گریَم.
      از آن می‌گریَم که شمع‌های ایمان و چراغ‌های توحید در سینه‌های ما افروخته‌اند.

می‌ترسم که «نباید* که از مَهَبِّ* بی‌نیازی، بادی درآید» هم‌چون‌این و آن‌همه را فرونشاند.

تذکرة الاولیاء، ذکر یحیی معاذِ رازی، عطار

*نشاندن: خاموش کردن، فرونشاندن
*ساعت: دم، لحظه

*گرفتن: مشتعل ساختن
*نباید که: مبادا که
*مَهَبّ: جای هُبوب یعنی وزیدن باد، وزشگاه

🔅سوخت «برقِ بی‌نیازی» «خرمن» افلاک را
     زیر پای خویش، آن معشوقِ بی‌پروا ندید
#صائب تبریزی

🔹... فریشتگان را فرمودند که آدم را سجود کنید!
      سِرّ‌اَش آن است که فریشتگان، به چشمِ تعظیم* در آن عبادتِ بی‌فَترتِ* خود می‌نِگَرِستند؛ و تسبیح و تقدیسِ خویش را وزنی تمام می‌نهادند. و لِِهذا، قالوا: «وَ نَحنُ نُسَبِّحُ بِحَمدِک وَ نُقَدِّسُ لَک».

جلالِ احدیّت و جنابِ جبروتِ عزّت، «استغناءِ» لَم یَزَل با ایشان نمود از «طاعتِ» همه مطیعان و عبادتِ همه آسمانیان.
      گفت: «رَوید و آدم را سجود کنید و آن سجودِ خود را به حضرتِ عزّتِ ما «وزنی منهید!»....

تفسیر کشف الاسرار، رشیدالدین #میبدی
متن، به نقل از:
عرفان و رندی در شعر حافظ، #داریوش_آشوری

*تعظیم: بزرگ‌ داشتن
به‌چشمِ تعظیم نگریستن، کنایه از احترام گذاشتن و بزرگ داشتن است.
*بی‌فَترت: بی‌سستی، بدونِ ضعف و کاستی


⚡️به هوش باش که هنگام «باد استغنا»
       هزار «خرمن طاعت» به نیم‌جو ننهند

#استغنا

مرداد ۹۷
#یادداشت_های_حافظ
#سایه_اش
@Gaahgoft

#استغنا
#باد_استغنا   (بخش یکم)

⚡️به هوش باش که هنگامِ «باد استغنا»
      هزار خرمنِ طاعت به نیم‌جو ننهند
#حافظ

در دیوان حافظ، هر واژه، هویّتی دارد.

در این میان، «استغنا» همه جا از صفات معشوق و بلندمرتبگانِ درگاه عشق است؛ و «باد استغنا» و برق استغنا که خرمنِ «بود» را به دمی نابود می‌کند، و پیشتر در آثار عطار، در اشاره به جلال و جبروت و بی‌نیازیِ مطلق و خوف‌انگیزِ حضرت سیمرغ به‌کار رفته بود، عیناً در این بیتِ خواجه تکرار می‌شود.

🔅خواستم تا پیشِ جانان، پیشکش، جان آوَرَم
      پیشدستی کرد عشق و جان‌اَم اندر بر بسوخت

      نیست از خشک و تر‌اَم در دست جز خاکستری
      کـآتشِ غیرت درآمد خشک‌و‌تر یکسر بسوخت

      دادم آن خاکستر آخر بر سر کوی‌اَش به باد
      «برقِ استغنا» بجَست از غیب و خاکستر بسوخت
#عطار

بیت حافظ، اشاره به ابیاتی از «منطق‌الطّیرِ» عطار و  تفسیر عرفانیِ «کشف الاسرار» از رشیدالدین مِیبُدی است:

🔅راه می‌دیدند پایان ناپدید
      درد می‌دیدند درمان ناپدید

     «باد استغنا» چنان جَستی درو
      کـآسمان را پشت بشکستی درو

در این مقامِ دهشتناک، مرغان از هدهد شکوه می‌کنند که:

چون تو جویایی و ما، جویانِ راست*،
در میانِ ما، تفاوت از چه خاست؟!

چه گنه آمد ز جسم و جانِ ما؟! (که)
قِسمِ* تو صافیّ* و دُردی آنِ ما (ست)

#واژگان
*جویانِ راست: جویندگانِ راستین
*قِسم: بهره، نصیب
*صافی: (این‌جا) میِ صاف و بدونِ دُرد

و هدهد، «نظر و عنایتِ» سلیمان را سببِ بَر شدن خود می‌داند؛ و مرغانِ سالک را اِنذار می‌دهد که اگر چه طاعت، بایِست است، اما

عنایتِ حضرت، به طاعت نیست؛ پس طاعتِ خود را بها منهید؛ که او از بندگی شما، مستغنی و بی‌نیاز است.

🔅 ...گفت: ای سائل! سلیمان را همی
      چشم افتاده‌ست بر ما یک دمی

      کِی به «طاعت» این به دست ‌آرد کسی؟!
      زانک کرد ابلیس این «طاعت» بسی

      تو مکن در یک نفس «طاعت» رها
      پس، منه «طاعت» چو کردی، بر بها

( اما بهایی و ارزشی به طاعت و عبادتِ خود مگذار).

عطار در بیانِ وادیِ استغنا هم از تصویرِ سخت‌بادِ صَرصَر بهره می‌گیرد:

🔅بعد از این، وادیِّ «استغنا» بوَد
     نه درو دعویّ و نه معنا بوَد

     می‌جهد از «بی‌نیازی»، «صرصری»
     می‌زند بر هم به یک دم کشوری

     هست موری را هم، این‌جا ای عجب،
     هر نفس، صد پیل، اجری بی‌سبب

بیت آخر، یادآور این بیت حافظ است که:

🔅بیار باده که در بارگاه استغنا،
     چه پاسبان و چه سلطان؛ چه هوشیار و چه مست

و  مَخلَصِ کلام در بخش اول، از تفسیر «کشف الاسرار #میبدی» باشد.
( در اهمیت این کتاب، نگاه کنید به: عرفان و رندی در شعر حافظ، داریوش آشوری).

همه‌ی اَعِزّه‌ی* طریقت را، از خوفِ این مقام، دل و جگر بسوخت.
      بسا «خرمن‌هاى طاعت» که به «باد» بر داده.
       بسا جگرهاى صدّیقان که در گردشِ آسیاى قضا ذرّه ذرّه گردانیده...

#واژگان
*اَعِزّه: (ج عزیز) بزرگان، ارجمندان، گرانمایگان


⚡️به هوش باش که هنگام «باد استغنا»
      هزار «خرمن طاعت» به نیم جو ننهند


۳۰ تیر ۹۷
#سایه_اش
#یادداشت_های_حافظ  👇👇👇

@Gaahgoft

Dear Gaahgoft Member,
Your reactions here matter for the post sender.🌹

Emojis, comments & shares are more than welcome.🙏
They help us to reach the best possible outcome.

Thanks in Advance!🌺

Your Sincere Host
Saaye'ash

#interaction
#هم_کنش
@Gaahgoft

#خرافات

🔸خرافات، در روزگار ما، بیشتر، به موهوم‌پرستی، و اعتقاداتِ ناشی از نادانی، ترس از ناشناخته‌ها، اعتقاد به جادو و مانندِ آن گفته می‌شود.

👈 ولی در متون کهن، بیشتر به معنیِ «پریشان‌گویی» یا «سخنانِ پریشان و نامربوط، و بعضا خوشایند» به کار رفته است.

🔅دل، در غـمِ عشق‌اَش به خرافات درافتاد
      جـان، بـا لـبِ لـعـل‌اَش بـه‌ مُراعـات درآمـد
#خواجوی_کرمانی

👈 به همین سبب، در ابیات، متناظراتِ واژگانیِ واژه‌ی خرافات، بیشتر، از دایره‌ی واژگانِ مربوط به سخن‌اند.

🔅زبــان دربــنــد دیــگــر زیــن خــرافــات!
      بـجـنـب از جـا! کـه فِـی‌الـتّاخیرِ آفــات
یوسف و زلیخا، #جامی

🔅بـه مـستی، جـمـلـه رنـدان، در خرابـات،
      هـمـی گـویـنــد بـیـهـوده خـــرافـــات
منسوب به #عطار

🔅خـیـز تـا خـرقـه‌ی صـوفـی به خرابات بریم
      شـطـح* و طـامـات* به بازارِ خرافات بریم
#حافظ

*شطح: سخن‌های به‌ظاهر کفرآمیزی که عارف، از شدّتِ وجد و حال بر زبان می‌رانَد.
*طامات: کفرگویی؛ اقوال پراکنده؛ اوراد و کرامات سالکان

🔹و #هنر بزرگتر، امیر ابوالعباس را، آن بود که زبانِ او بسته بود از دشنام و فحش و خرافات.
تاریخ #بیهقی

#واژگان
#یادداشت_های_حافظ
#یادداشتک

آبان ۱۳۹۹
@Gaahgoft