دلارِ گردن‌کش! چرا با وجود کم کردن بهره، هنوزم بالاست؟
ببینید، تو دنیای اقتصاد یه چیزایی پیش میاد که آدمو حسابی غافلگیر می‌کنه. یکی از همین چیزا، وضعیت دلاره تو سال ۲۰۲۴. قاعدتاً وقتی بانک مرکزی (فدرال رزرو) میاد نرخ بهره رو کم می‌کنه، باید ارزش پولِ اون کشور بیاد پایین. ولی دلارِ انگار نه انگار! هنوزم خیلی جاها، حرف اول رو می‌زنه. این قضیه، خیلی‌ها رو، از اقتصاددان‌ها بگیر تا مردم عادی، به فکر انداخته. حالا ما اینجا می‌خوایم یه کم این موضوع رو باز کنیم و ببینیم چی به چیه و این وضعیت، چه تاثیری رو اقتصاد آمریکا، بقیه کشورها و بازارهای مالی داره.
فرض کنین دولت می‌خواد اقتصاد رو یه تکونی بده و برای همین، وام گرفتن رو آسون‌تر می‌کنه (همون کم کردن نرخ بهره). خب، طبق چیزایی که تو کتابا خوندیم، این کار باید باعث بشه ارزش پولِ اون کشور کم بشه. ولی انگار دلار از یه جنس دیگه است! چرا؟
از دید اقتصاد کلان، چند تا دلیل می‌تونه این وضعیت عجیب رو توضیح بده:
وقتی یه بحرانی، یه ناآرومی‌ای تو اقتصاد دنیا پیش میاد، سرمایه‌دارها دنبال یه جای امن برای پولاشون می‌گردن. دلار آمریکا هم که خب، ارز مرجع دنیاست، همیشه یه جورایی حکم پناهگاه امن رو داشته. واسه همین، حتی اگه تو آمریکا نرخ بهره هم کم بشه، باز هم خیلیا به خاطر ترس از اوضاع بدتر جاهای دیگه، دلار رو ترجیح می‌دن. اینو بهش می‌گن «فرار به سوی امنیت».
خیلی از معاملات بین‌المللی با دلار انجام می‌شه. این تقاضای همیشگی، باعث می‌شه حتی وقتی بهره تو آمریکا کمه، باز هم خیلیا دنبال دلار باشن.
ممکنه بانک‌های مرکزی کشورهای دیگه هم همین کار آمریکا رو بکنن، یعنی نرخ بهره رو کم کنن یا پول بیشتری چاپ کنن. اینجوری، تاثیر کم کردن بهره تو آمریکا، رو دلار خیلی کم می‌شه یا اصلا دیده نمی‌شه. انگار یه مسابقه‌ی بی‌سروصدا راه افتاده واسه کم کردن ارزش پول‌ها.
ممکنه بازار فکر کنه که فدرال رزرو دوباره می‌خواد نرخ بهره رو زیاد کنه (شاید به خاطر نگرانی از تورم یا بهتر شدن اوضاع اقتصادی). این فکر، باعث می‌شه ارزش دلار بالا بمونه. این قضیه، یه ربطی هم به «انتظارات تطبیقی» تو اقتصاد رفتاری داره.
سود و زیان این اتفاق برای آمریکا:
قیمت جنسای وارداتی واسه مردم آمریکا ارزون‌تر می‌شه.
سرمایه خارجی هم به خاطر اوضاع بد جاهای دیگه، ممکنه بیشتر به سمت آمریکا بیاد.
جنسایی که آمریکا صادر می‌کنه، گرون‌تر می‌شه و فروششون سخت‌تر.
سود و زیانش برای کشورهای مقابل:
فشار روی پول ملیشون بیشتر می‌شه و قیمت جنسای وارداتی گرون‌تر.
بدهی‌هایی هم که به دلار دارن، سنگین‌تر می‌شه.
یه کوچولو ممکنه بتونن جنسای بیشتری رو به جاهای دیگه صادر کنن (غیر از آمریکا).
وقتی دلار گرون می‌شه، معمولا قیمت چیزایی مثل طلا و نفت که با دلار قیمت‌گذاری می‌شن، کم می‌شه. تاثیرش رو بورس هم بستگی به شرایط هر کشور داره
وضعیت دلار تو سال ۲۰۲۴ نشون می‌ده که اقتصاد دنیا خیلی پیچیده‌تر از اونیه که فکرشو می‌کنیم. کم کردن بهره، همیشه به معنی کم شدن ارزش پول نیست و چیزای خیلی دیگه هم هست که تو ارزش پول یه کشور تاثیر داره. فهمیدن این چیزا، واسه همه، از سرمایه‌دارا و سیاست‌مدارا بگیر تا مردم عادی، خیلی مهمه.
یه نکته آخر: اینا چیزایی بود که ما از اطلاعات الان می‌دونیم. ولی خب، هیچ‌کس نمی‌تونه آینده رو دقیق پیش‌بینی کنه.
@topoli
ببینید، تو دنیای اقتصاد یه چیزایی پیش میاد که آدمو حسابی غافلگیر می‌کنه. یکی از همین چیزا، وضعیت دلاره تو سال ۲۰۲۴. قاعدتاً وقتی بانک مرکزی (فدرال رزرو) میاد نرخ بهره رو کم می‌کنه، باید ارزش پولِ اون کشور بیاد پایین. ولی دلارِ انگار نه انگار! هنوزم خیلی جاها، حرف اول رو می‌زنه. این قضیه، خیلی‌ها رو، از اقتصاددان‌ها بگیر تا مردم عادی، به فکر انداخته. حالا ما اینجا می‌خوایم یه کم این موضوع رو باز کنیم و ببینیم چی به چیه و این وضعیت، چه تاثیری رو اقتصاد آمریکا، بقیه کشورها و بازارهای مالی داره.
فرض کنین دولت می‌خواد اقتصاد رو یه تکونی بده و برای همین، وام گرفتن رو آسون‌تر می‌کنه (همون کم کردن نرخ بهره). خب، طبق چیزایی که تو کتابا خوندیم، این کار باید باعث بشه ارزش پولِ اون کشور کم بشه. ولی انگار دلار از یه جنس دیگه است! چرا؟
از دید اقتصاد کلان، چند تا دلیل می‌تونه این وضعیت عجیب رو توضیح بده:
وقتی یه بحرانی، یه ناآرومی‌ای تو اقتصاد دنیا پیش میاد، سرمایه‌دارها دنبال یه جای امن برای پولاشون می‌گردن. دلار آمریکا هم که خب، ارز مرجع دنیاست، همیشه یه جورایی حکم پناهگاه امن رو داشته. واسه همین، حتی اگه تو آمریکا نرخ بهره هم کم بشه، باز هم خیلیا به خاطر ترس از اوضاع بدتر جاهای دیگه، دلار رو ترجیح می‌دن. اینو بهش می‌گن «فرار به سوی امنیت».
خیلی از معاملات بین‌المللی با دلار انجام می‌شه. این تقاضای همیشگی، باعث می‌شه حتی وقتی بهره تو آمریکا کمه، باز هم خیلیا دنبال دلار باشن.
ممکنه بانک‌های مرکزی کشورهای دیگه هم همین کار آمریکا رو بکنن، یعنی نرخ بهره رو کم کنن یا پول بیشتری چاپ کنن. اینجوری، تاثیر کم کردن بهره تو آمریکا، رو دلار خیلی کم می‌شه یا اصلا دیده نمی‌شه. انگار یه مسابقه‌ی بی‌سروصدا راه افتاده واسه کم کردن ارزش پول‌ها.
ممکنه بازار فکر کنه که فدرال رزرو دوباره می‌خواد نرخ بهره رو زیاد کنه (شاید به خاطر نگرانی از تورم یا بهتر شدن اوضاع اقتصادی). این فکر، باعث می‌شه ارزش دلار بالا بمونه. این قضیه، یه ربطی هم به «انتظارات تطبیقی» تو اقتصاد رفتاری داره.
سود و زیان این اتفاق برای آمریکا:
قیمت جنسای وارداتی واسه مردم آمریکا ارزون‌تر می‌شه.
سرمایه خارجی هم به خاطر اوضاع بد جاهای دیگه، ممکنه بیشتر به سمت آمریکا بیاد.
جنسایی که آمریکا صادر می‌کنه، گرون‌تر می‌شه و فروششون سخت‌تر.
سود و زیانش برای کشورهای مقابل:
فشار روی پول ملیشون بیشتر می‌شه و قیمت جنسای وارداتی گرون‌تر.
بدهی‌هایی هم که به دلار دارن، سنگین‌تر می‌شه.
یه کوچولو ممکنه بتونن جنسای بیشتری رو به جاهای دیگه صادر کنن (غیر از آمریکا).
وقتی دلار گرون می‌شه، معمولا قیمت چیزایی مثل طلا و نفت که با دلار قیمت‌گذاری می‌شن، کم می‌شه. تاثیرش رو بورس هم بستگی به شرایط هر کشور داره
وضعیت دلار تو سال ۲۰۲۴ نشون می‌ده که اقتصاد دنیا خیلی پیچیده‌تر از اونیه که فکرشو می‌کنیم. کم کردن بهره، همیشه به معنی کم شدن ارزش پول نیست و چیزای خیلی دیگه هم هست که تو ارزش پول یه کشور تاثیر داره. فهمیدن این چیزا، واسه همه، از سرمایه‌دارا و سیاست‌مدارا بگیر تا مردم عادی، خیلی مهمه.
یه نکته آخر: اینا چیزایی بود که ما از اطلاعات الان می‌دونیم. ولی خب، هیچ‌کس نمی‌تونه آینده رو دقیق پیش‌بینی کنه.
@topoli