رنسانس

#معرفی_کتاب

🟥دوازده کتاب کلاسیک و خواندنی به پیشنهاد ادمین کانال رنسانس برای شروع جدی مطالعات سیاسی و اجتماعی که همگی به زبان فارسی نوشته یا ترجمه شده‌اند.

۱_جمهور(افلاطون)

۲_جامعه باز و دشمنانش(کارل پوپر)

۳_سیاست(ارسطو)

۴_شهریار(نیکولو ماکیاولی)

۵_لِویاتان(تامس هابز)

۶_ سیاست‌نامه(خواجه نظام‌الملک)

۷_قابوس‌نامه(امیر عنصرالمعالی)

۸_آرمان‌شهر یا "اتوپیا"(سِر توماس مور)

۹_روح‌القوانین(شارل دو مونتِسکیو)

۱۰_ رساله‌ای در باب حکومت(جان لاک)

۱۱_قدرت(برتراند راسل)

۱۲_ تأملاتی بر انقلاب فرانسه(ادموند بِرک)

@Renaissancetranslate

.
🔻در سوگ و ستایشِ یوسا: "غول مغرور"

✍️رضی‌الدین طبیب

از سرسپردگی شیفته‌وار به مفهوم "نویسنده متعهد" ژان‌پل سارتر تا نشاندن مُشتی جانانه بر صورت رفیق سابقش_ یا به قولِ خودش آن "پاچه‌خوار کاسترو" ، گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی _ "ماریو بارگاس یوسا" سفری اودیسه‌وار را در دوران حیاتش آغاز کرد که از چپ آرمانگرا به راست محافظه‌کار، و از سخنرانی‌های آتشین در کوبا و شوروی به تمسخر و کوبیدن بی‌امانِ کسی چون ارنستو چگوارا رسید. یوسا، چه در زمان حیات و چه پس از مرگ، به درستی، در زمره نوابغی قرار می‌گیرد که زمانه‌ی کم‌مایه و سلبریتی‌سازِ ما ابداً قادر به جایگزینی یا پدید آوردنِ چون اویی نیست. رب‌النوعی بغایت مسلط بر ادبیات، نقد، تاریخ، سیاست و سخنوری که دست‌کم به چشمِ من و بسیاری از شیفتگانش، پدیده‌ای بس از فراتر از یک "نویسنده‌ی بزرگ برنده جایزه نوبل" می‌نماید. یوسا هرچه که بود، چه در کسوت مارکسیستی دوآتشه، و چه در هیأت منتقد سنگدل دیکتاتورهای کمونیست، پيوسته روشنفکری رادیکال، یا بهتر است بگویم متفکری "بی‌تعارف" با همه‌کس بود؛ مردی که با هوش سرشار و زبان تند و تیزش آشوب‌ به پا می‌کرد.

زعمای ارتش پرو، زادگاهش، پس از خواندن یکی از اولین آثار جنجالی او "عصر قهرمان"، برایش مراسم تکفیر و کتابسوزی برپا کردند و به شکلی نمادین هزار نسخه از آن کتاب را پیش چشم حاضران سوزاندند تا برای جوانک گستاخ داستانِ ما عبرتی شود و دیگر هوس این غلط‌ها به سرش نزند!
اگرچه یوسا بیدی نبود که با این بادها بلرزد؛ شاید، به گمانم، این غرور، جذبه، رادیکالیسم و سختگیری میراث ماندگار _و پاسخ به_ پدر و پدربزرگ مستبد و کاریزماتیکی بود که دومی، علاقه‌ فرزندش به ادبیات و سرودن شعر را راهی حتمی به سوی تباهیِ "فقر" و "هم‌جنس‌گرایی" می‌دانست و در مقابل پسر، ادبیات را جاده‌ای روشن و مطمئن به سوی هرآنچه که نباید حرمت یا خاصه اقتدارش را زیر سوال بُرد: از تمسخر مردمان یا روشنفکرانی که عامدانه از سیاست و واقعیت ِ پیرامون خود رویگردان بودند و تماماً منفعل می‌نمودند، تا تاختن به دیکتاتورهایی تشنه جاه و مقام، که با آرمان‌های دروغین‌شان ملت خود را به کام فلاکت و نیستی می‌کشانند؛ و خب در این میان چه مثالی زنده‌تر و ملموس‌تر از "رفیق فیدل"!؟
به درستی نمی‌دانم یوسا تا به کجا و شخصاً از خجالت "اِل چه" درآمد، اما می‌دانم که پسرش آلوارو در سال ۲۰۰۵ با مقاله‌ای آتشین با عنوان "چگوارا: ماشین کشتار" بدرقم چریکِ مسیحایی جهان چپ‌ را درهم کوبید و به باد فنا داد.
در واقع، یکی از مهمترین سوژه‌هایی که تا همیشه ذهن یوسا را به خود مشغول نگاه داشت، بررسی نسبت میان "قدرت و فساد" و شرحِ اتوپیاهایی بود که همواره خالقان‌شان با بلاهت و خودخواهی‌شان آنها را به دیستوپیا(ویرانه‌سرا) مبدل می‌سازند و شما می‌توانید ردپای چنین نگرشی را به روشنی در شاهکارش "سورِ بُز" بیابید.

و از آنسو، رابطه‌ و نگرش شخصی او به زادگاهش پرو، چنان‌که که خود آن را به طعنه "مرض لاعلاج" می‌خواند، به چشم من، تا حدود زیادی، مشابه همان نگاه شاهرخ مسکوب به ایران بود: رابطه‌ای مملو از اشتیاق، دلشکستگی، ستایش، یأس، اندوه و ابهام.
استاد در ۱۹۹۰ و در اوج شورش‌های مائوئیستی انقلابیون بومی "توپاک آمارو" نامزد انتخابات ریاست جمهوری کشورش شد، با این چشم‌اندازِ شخصی که موطنش را از منجلاب آرمان‌خواهی پوچِ چپگرایان نجات دهد، اما قافیه را به نامزدی گمنام و ژاپنی‌تبار به نام "آلبرتو فوجیموری" باخت و برای همیشه از فعالیت رسمی در عرصه سیاست کنار کشید؛ فوجیموری چندسالی پرو را از چاهِ وِیل تیره‌روزی بالا کشید، اما خود زود به سیاستمداری فاسد بدل گشت، و همان شد که قلم بُران رقیب سابق را پیش روی خود دید. و یوسا هم کناره جست، شاید چون خوب می‌دانست ادبیات عرصه جاودانگی است و سیاست جزئی از ساحتِ تاریخ.

یوسا در آغاز جوانی شیدای سارتر بود و در ادامه و تا پایان به افسون "خورخه لوئیس بورخس" گرفتار آمد؛ از بندِ اولی زود رَست و به نقدش پرداخت، ولی تا ابد و خودخواسته در دام دومی ماند و در حلقه ستایندگانش درآمد، چنان‌که دِین خود را در مقاله‌ درخشانش "قصه‌های بورخس" عمیقاً ادا کرد.

برای یوسا، این غول شکست‌ناپذیر دنیای نویسندگی، "ادبیات" در معنای محض و مطلق کلمه، همه‌چیز بود و شاید هیچ مکتوبی به قدر شاهکارش "در ستایش ادبیات" قادر نیست بازتابگر دیدگاه‌های شخصی و نگاه اصیل و بی‌تکرارش به این میراث غنی تمدن بشر و تأثیر بی‌واسطه‌اش بر زندگی انسان باشد. او حتی از این جهت در شمار نوابغ قرار می‌گیرد که در آرا و عمل کمتر متفکری هم‌ارز او می‌توان کمترین میزان تناقض و بیشترین مناسبت را یافت، چنان‌که خود در جایی می‌گوید:
"بهترین چیز برای آدم همین است: اعتقاد داشتن به حرفی که می‌زند و دوست‌داشتن کاری که می‌کند."

سفرتان بخیر عالیجناب یوسا
🥀🙏
(۱۹۳۶_۲۰۲۵)
@Renaissancetranslate

.
🌱۲۳ فروردین‌ماه سالروز درگذشت "شاهرخ مسکوب"، پژوهشگر، شاهنامه‌پژوه، مترجم و نویسنده ایرانی بود.


شاهرخ مسکوب، تیرماه ۱۳۵۸:
«در هواپیما هستم. دارم دور می‌شوم. از وطنی که مثل غولی، هیولایی قفس را شکسته و له کرده و زخمگین و خونین بیرون آمده. قلب بزرگ اما چشم‌های نابینایی دارد. نمی‌داند کجا می‌رود و در رفتن کشتزار خودش را زیر پاهایش ویران می‌کند؛ وطنی که به نام اسلام از خود بیرون آمد. اسلام جهان‌بینی بود، بدل به ایدئولوژی شد و هیچ‌کدام این‌ها «وطن» ندارند. مثل مارکسیسم؛ هم‌وطن یکی مسلمین و هم‌وطن دیگری زحمتکشان است.»

شاهرخ در روزهای پس از پیروزی انقلاب زمانی‌که می‌بیند نمی‌تواند نوشته‌ها و عقایدش را منتشر کند و از آن‌ها سخن بگوید، ایران را ترک می‌کند و در مدرسه‌ی مطالعات اسلامی پاریس به کار مشغول می‌شود. اما همواره دل‌تنگ ایران بود و دل در گرو فرهنگ ایران داشت. او در جایی می‌نویسد: «ایران عزیزم، ایران جاهل ظالم، ایران ِ کوه‌های بلند، بیابان‌های سوخته و آفتاب وحشی و رفتگان و ماندگان عزیز! دلم برایت تنگ شده؛ ای بی‌وفای ناکس ِ دور! با این بی‌داد ِ تبه‌کاران وای به حال آیندگان.»

@Sadegh_Hedayat
@Renaissancetranslate

.
🔺#نیچه به خواهرش
ژنو - نوامبر 1883

لامای عزیزم:
دغدغه‌ی به حساب آمدن در میانِ نویسندگان!؟ این چیزی است که مرا با نفرت و انزجار می‌ترساند. اما، خواهرِ عزیزم، تنها «سپیده‌دمان» و «حکمتِ شادان» را مطالعه کن، کتاب‌هایی که محتوایِ آنها و آتیه‌شان جزوِ غنی‌ترین‌ها در زمین است. در نامه‌هایِ قبلیِ شما بحثِ زیادی در موردِ [نکوهشِ] خودخواهی و خودبینی وجود داشت، که دیگر نباید در نامه‌هایِ خواهرِ من نوشته شود. من بينِ انسان‌هایِ قوی و ضعیف یعنی کسانی که مقدر به خدمت، پیروی و سرسپردگی هستند، خطِ ممتدی کشیدم. آن چیزی که در این دوران حالم را به هم می‌زند ناگفته‌هایی از ضعف است... آنچه که تاکنون به من لذت داده، جلوه‌ی انسان‌هایی با آرزوهایِ دراز بوده است، یعنی کسانی که آرامشِ خود را سال‌ها حفظ کرده‌اند و واقعاً خود را با عبارت‌پردازی‌هایِ اخلاقیِ باشکوه نپوشانده‌اند؛ و همانندِ «قهرمانان» یا «اشراف» قدم برداشته‌اند. کسانی که آنقدر صادق بوده‌اند که به هیچ چیز جز خودشان و خواسته‌هایشان ایمان نداشتند، تا آن را برایِ نوعِ بشر در تمامیِ زمان‌ها باقی بگذارند. مرا ببخش! آنچه که مرا به ریچارد واگنر متمایل کرد همین بود؛ شوپنهاور نیز در تمامِ عمرِ خود چنین حسی داشت...

شکسپیر را بخوان! آثارِ او مملو از مردان‌ِ قدرتمند است: مردانِ خام، سخت و شاید سنگی. دورانِ ما از داشتنِ چنین انسان‌هایی فقیر است و حتی از انسان‌هایی که برایِ درکِ افکارِ من مغز داشته باشند!

فکر نکن که نومیدی و فقدانی که امسال از آن رنج بردم، کم بوده است. نمی‌توانی تصور کنی که چقدر همیشه احساسِ تنهایی می‌کنم آن زمان که در میانِ همه‌ی این مردمِ خشکه مقدسی هستم که شما آنها را «خوب» می‌نامید؛ و چقدر شدیداً مشتاقِ انسانی هستم که صادق باشد و بتواند صحبت کند، حتی اگر یک هیولا باشد. اما البته من باید صحبت با نیمه‌خدایان را ترجیح دهم.

باز هم مرا ببخش! من همه‌ی اینها را از عمقِ وجود نگفتم، و به خوبی می‌دانم که چقدر شما دغدغه‌ی نگرانی‌هایِ من را دارید. آه، این تنهاییِ لعنتی.

👤#فردریش_نیچه
📚 #نامه‌های_نیچه
🔃 ترجمه‌ی #مجید_هوشنگی
📖 صفحه 177

@Renaissancetranslate