Star Treatments

-

تعداد نشست‌ها، کارگاه‌ها، هم‌خوانی‌ها، دوره‌ها و... دربارۀ علوم انسانی و هنر تو دو-سه سال اخیر (بعد کرونا) در تهران بسی بیش از پیش شده و این واقعاً خوش‌حال‌کننده‌ست. هرروز می‌بینی چندجای شهر یه عده نشستن و راجع به مسائل اساسی گفت‌وگو می‌کنن. درسته لمپن‌ها هم رشد کردن و می‌کنن، اما نباید از چیزهای خوبی که هست غافل باشیم.

من قبلاً گفتم که اساساً رپ رو جزو موسیقی جدی حساب نمی‌کنم. اما اگر در خود چهارچوب این سبک صحبت کنیم، هم‌کاری جدید بهرام و سورنا بسیار خوب تلقی می‌شه و جدای‌ از اون، از لحاظ سیاسی و تعهد اجتماعی‌اش هم جای درستی می‌ایسته. بیش‌ترِ نقد یا در واقع توهین‌هایی هم که بهش می‌شه نه از لحاظ نازل بودن کیفیت شنیداری، که به دلیل همین موضع درست سیاسی-اجتماعی‌شه.

"تناقض منافعِ سنّت در اقلیت‌ها"
انتخابات ۲۰۲۴ ايالات متحده نکته‌های ریز و درشت بسیاری دارد. مهم‌ترین چیز برای من، رابطۀ حزب دموکرات‌ با سنّت است.
اساساً حزب دموکرات را به پیش‌رو بودن و پا گذاشتن روی خط قرمزهای عرف معمول می‌شناسیم. ستارگان هالیوودی و فعالان سیاسی مایل به چپ و غیره جُملگی یا از آن حمایت می‌کنند یا حداقل مقابل‌اش نمی‌ایستند. یکی از ویژگی‌های این نوع سیاست رواداری برابر اقلیت‌های مذهبی و جمعیتیِ مهاجران و شهروندان آمریکاست. مثلاً لاتین‌تبارها یا مسلمانان و غیره. حتی در دوگانۀ حقوق مرد و حقوق زن نیز حزب دموکرات هم‌واره مدعی صیانت از حقوق زنان بوده. خصوصاً در مسئلۀ سقط جنین. حال اما می‌بینیم که اکثریت رأی همان اقلیت‌ها از قضا به سبد رأی جمهوی‌خواهان رفته.
دلیل اصلی این مسئله از نظر من همان 'پیش‌رو' بودن دموکرات‌هاست. در منطق آن‌ها اگر ما سیاستی مترقی داشته باشیم ممکن نیست 'تبعیض' قائل شویم. همان‌قدر باید مسلمانان نمازخوان را مورد توجه قرار دهیم که هم‌جنس‌گرایان رژه‌دوست را پشتیبانی می‌کنیم و با این‌که از حقوق مهاجران مکزیکی نمی‌گذریم دست در دستِ اسرائیلی‌ها برای 'دفاع از خود' در غزه داریم.
تکثرگرایی حزب دست آخر بر ضد خود عمل می‌کند. زیرا تودۀ مردم هنوز درک درستی از چه‌گونگی عقلانی بودن چنین منطقی ندارند. آن‌کس که می‌خواهد همه را خوش‌حال کند، هیچ‌کس را خوش‌حال نمی‌کند. بنابراين حتی اکثریت رأی هریس در نسبت با ترامپ خود رأی سلبی -و نه ایجابی- می‌شود و دوام نمی‌آورد.
لاتین‌تبارها و مسلمانان به چشم می‌بینند که ارزش‌های شخصی‌شان درون تکثرگرایی حل خواهد شد. از سویی نیز به فرودستانی که قصد پیوستن به خودشان را دارند به دید تحقیر نگاه می‌کنند. مهاجران جدید، حتی اگر هم‌وطن‌شان باشند، نوعی رقیب برای غارت منابع بیش‌تر هستند. وقتی سقط جنین و مسائل آزادی‌های جنسی هم کنارش می‌گذارید باز ترامپ برگ برنده دارد: اقتصاد تعرفه‌محور.
ترامپ سال‌هاست با تأکید بر اقتصاد صنعتی تولیدی در برابر اقتصاد سهامی مونتاژمحور سعی در جذب رأی کارگران دارد. شدیدتر کردن رقابت با چین برای کمربند زنگار خبری مسرت‌بخش است. تازه هنوز هم برگ برنده‌های ترامپ تمام نشده. یکی دیگر از این کارت‌ها نامشخص بودن سیاست‌های حزب دموکرات است که از طریق جذب جنگ‌طلبان سابق جمهوری‌خواه مانند دیک چنی و غیره می‌کوشید رأی قسمت 'نخبۀ' حزب رقیب را جمع کند‌. اما همان‌طور که مشخص شد، چنین اتفاقی نیوفتاد. خود جمهوری‌خواهان هم متوجه شدند بدون عوام‌گرایی توان پیروزی ندارند. وگرنه ترامپ چهره‌ای همه‌پسند بین نئوکان‌ها و کلاسیک‌های حزب نبوده و نیست.
وضعیت امپراتوری جهان‌گیر آمریکا بر همه‌جای این کُره تأثیر ملموس دارد و حق‌اش بیش از توجهات صرفاً انتخاباتی‌ست. امروز مهم‌ترین مسئله در آینده حل همین تناقض بزرگ در آمریکاست. آیا حزب دموکرات می‌تواند تکثرگرایی را به بطن جامعه بیاورد؟ آیا به‌شکلی مشخص‌تر به سمت جناحی از این رقابت خواهد چرخید؟ به میزان زاد و ولد نگاه کنید، چه‌قدر از آن را دانش‌جویان مترقی دیگری‌پذیر تشکیل می‌دهند؟ نگاه سامانه‌های آموزشی آمریکا که هنوز در مناطقی سر تدریس کردن یا نکردن نظریۀ داروین بحث می‌کنند آیندۀ روشنی نشان‌مان نمی‌دهد -هرچند که چنین سطحی از آزادی عمل برای خود ما یک رویاست و نه فاجعه-.
راه حل برای دموکرات‌ها، دل کندن از تأکید صرف بر دفاع از هویت اقلیت‌ها و طرح برنامه‌های انضمامی‌ست. این شکست -خصوصاً در سقوط تعداد رأی کُلی- درسی برای دیگر ترقی‌خواهان است تا با نیوفتادن در چالۀ فاشیست و شیطان‌سازی صرفِ رقیب، بر این آگاه باشند که مردم نهایتاً منافع شخصی کوتاه‌مدت خود را چیزی مانند 'به‌خطر افتادن دموکراسی' در آینده‌ای دور، ترجیح می‌دهند.
@startreatments

@RegaCastbox_Bot
برای بارگیری پادکست‌ها از کست‌باکس می‌تونید از این بات استفاده کنید. هرچند ترجیح اینه از خود برنامه بگوشید تا آمار اون پخش‌کننده بالا بره.

حس می‌کنم تونستم به خوانندگان این نکته رو برسونم که چه‌قدر مهمه هر نوشته و برنامه و ارائه‌ای اگه قراره جدی گرفته بشه منبع‌محور باشه. این بهانه که "حوصلۀ مخاطب سر می‌ره و..." هم قابل قبول نیست چون می‌بینیم خیلی‌ها به درستی انجام‌اش می‌دن و خسته‌کننده هم نیستن. اگر قراره تفکر سنجش‌گرایانه داشته باشیم، اولین قدم همینه که روی هوا صحبت نکنیم و اگر به چیز خوبی دست یافتیم در اختیار دیگران هم بذاریم‌اش.

تاحالا هشت فهرست در این کانال نوشتم.
۱. فهرست مجله‌ها و نشریه‌های خوب داخلی در سه بخش.
۲. فهرست فروشگاه‌ها کتاب خوب برخط (online).
۳. فهرست پیش‌نهادها برای نگارش و گفتار فارسی.
۴. فهرست ۱۲۰ نشر معتبر.
۵. فهرست کتاب‌های منتخب مقدماتی در دسته‌های گوناگون.
۶. فهرست برابرنهادهای واژگان انگلیسی و فرانسوی در دو بخش.
۷. فهرست تصحیح‌های معتبر آثار شاعران فارسی دیرین.
۸. فهرست سی پادپخش (podcast) خوب فارسی در سه بخش.

"فهرستی از سی پادکست خوب فارسی" (بخش سوم)

۲۲. شیرازه (کتاب‌خانۀ قرن)
الف) ★★★★
ب) ★★★★★
پ) ★★★
ث) ★★★
ج) ★★★★
این پادکست که ذیل بی‌بی‌سی فارسی تهیه می‌شه در این سری خودش به سراغ معرفی و بررسی صد کتاب تأثیرگذار این قرن در ایران معاصر رفته. از لحاظ کیفیت گفت‌وگوها یک‌سروگردن از اکثر برنامه‌های شبیه خودش بالاتره و اطلاعات بسیار خوبی رو به بیننده منتقل می‌کنه.
تقریباً تمام مصاحبه‌شوندگان استادان برجستۀ دانشگاه‌ان و جابه‌جا ارجاع به صفحات همون کتاب صورت می‌گیره که یک کلاس درس برای باقی خلاصه‌کنندگان کتاب مبتدیه.

۲۳. عدم
الف) ★★★★
ب) ★★★★
پ) ★★★
ث) ★★★
ج) ★★★★★
این پادکست به شرح موضوعاتی در تاریخ اندیشه و فلسفه در دوران پیشامدرن می‌پردازه. سازنده بسیار آدم دانا و باسوادی در موضوعه و گزینش‌های جالبی هم انجام می‌ده. در تلگرام‌شون متن هر پادکست رو با ارجاعات دقیق می‌ذاره، اما به‌تر بود در طول اون قسمت هم بهشون ارجاع می‌داد. از لحاظ صحت صحبت‌ها عالیه و دیدگاه‌های تجدیدنظرطلبانه رو در نظر می‌گیره.

۲۴. فارکست
الف) ★★★★
ب) ★★★★
پ) ★★★
ث) ★★
ج) ★★★★
این پادکست در اصل گفت‌گو دربارۀ مقاله‌های چاپ شده در نشریۀ مطرح و معتبر اکونومیسته. در هر قسمت گفت‌وگویی با یک متخصص امر در مورد اون موضوع صورت می‌گیره. همین حول یک متن خاص بودن باعث می‌شه انسجام مطالب حفظ بشه، اما ذکر منابع دیگری که به موضوع و بحث مربوطن خوب صورت نمی‌گیره که باعث می‌شه برای شنوندۀ غیرحرفه‌ای چندان قابل دنبال کردن نباشه.

۲۵. فلسفۀ علم
الف) ★★★★
ب) ★★
پ) ★★★
ث) ★★
ج) ★★★★
این پادکست با این‌که اسم‌اش فلسفۀ علمه اما اون‌قدر هم 'فلسفی' نیست. در واقع 'اندیشیدن راجع به علم' براش نام مناسب‌تریه. در طول هر قسمت سازندگان به بحث و گفت‌وگو با مهمانی مرتبط با موضوع می‌پردازن و راجع به تفکر علمی و سنجش‌گرانه و موضوعات فیزیک و زیست‌شناسی و غیره مباحثه می‌کنن. کیفیت مطالب ارائه شده برای دنبال‌کنندگان مبتدی خوبه اما ذکر منابع چندان خوبی ندارن که نیاز به یک وقت‌گذاری خاص اما لازم داره.

۲۶. گازت
الف) ★★★★
ب) ★★★
پ) ★★★
ث) ★★★
ج) ★★★★★
این پادکست که اخیراً زحمت ساخت‌اش هم بیش از پیش شده راجع به تاریخ مطبوعات و نشریه‌های ایرانه. کمی موضوعات و ترتیب قسمت‌ها شلخته‌ست و سخت می‌تونید بفهمید روند معرفی و بررسی چه‌طور داره پیش می‌ره. اما پژوهش‌های انجام شده بسیار شنیدنی و کم‌یابن که باعث می‌شه حتی شنیدن چند قسمت متوالی ازشون سخت نباشه. از لحاظ ذکر منابع و کیفیت ساخت هم قابل قبولن.

۲۷. لوگوس
الف) ★★★
ب) ★★
پ) ★★★★
ث) ★★
ج) ★★★★
این پادکست دربارۀ فلسفه‌ست. سازنده‌ در هر قسمت یک موضوع فلسفی که گاهی به مسائل روز جامعه در پیوند هستن رو وسط می‌کشه و سؤالی رو راجع به دانسته‌های ما از دنیامون مطرح می‌کنه. با وجود سواد زیاد سازنده اما اتکا به همین دانش باعث شده منبع‌محوری و ذکر منابع خوبی رو شاهد نباشیم. اخیراً روند انتشار قسمت‌ها هم دچار بگیرنگیر شده. اما خود برنامه بسی ارزنده‌ست. کیفیت صدا می‌تونست به‌تر باشه.

۲۸. ماجرای مشروطه
الف) ★★★★★
ب) ★★★★★
پ) ★★★★★
ث) ★★★★★
ج) ★★★★★
شاید بشه گفت به‌ترین پادکست فارسی، پادکست ماجرای مشروطه‌ست. از کیفیت ضبط گرفته تا کیفیت پژوهش‌ها و ذکر منابع و صدا و پخش منظم و هرچی که می‌شه بهش پرداخت این پادکست عالیه. موضوع همون‌طور که مشخصه دربارۀ انقلاب مشروطۀ ایرانه، اما جالب این‌جاست که پس از حدود یک سال از شروع پادکست هنوز به این انقلاب نرسیدیم و سازنده به شکلی هنرمندانه داره با شرح مقدمات بحث شنونده رو برای رسیدن به اون نقطه آماده می‌کنه. دید سازنده به تاریخ‌های تاکنون نوشته شده انتقادیه و همین باعث می‌شه یک طرح بحث خاص رو داشته باشیم، نه تکرار مکررات.

۲۹. مترونوم
الف) ★★★★★
ب) ★
پ) ★★★★
ث) ★★
ج) ★★★★
این پادکست در هر قسمت روایت ساخته شدن یک ترانۀ مشهور فارسی که عموماً قدیمی هم هست رو روایت می‌کنه. بالطبع چنین چیزی اون‌قدر توان ذکر منابع نداره اما خوب بود سازنده به مرجع اطلاعات جسته‌گریخته‌اش اشاره کنه. کیفیت ضبط و ساخت قابل قبوله اما زمان انتشار قسمت‌ها سینوسی و بی‌برنامه‌ست.

۳۰. میم
الف) ★★★★
ب) ★★★★
پ) ★★★
ث) ★★
ج) ★★★★
این پادکست به شرح و خلاصه کردن مقاله‌های روزنامه‌نگارانۀ مشهور می‌پردازه. منبع‌محوری سازنده به دلیل همین مسئله بالاست و تسلط خوبی هم روی محتوای اون اثر پیدا کرده و با روایتی شنیدنی بیان‌اش می‌کنه. این‌که‌ مقاله‌ها خیلی‌هاشون حتی قبل از ترجمه شدن به فارسی چنین شرحی داشته باشن رضایت‌بخشه.
@startreatments

"فهرستی از سی پادکست خوب فارسی" (بخش دوم)

۱۳. جعبه
الف) ★★★
ب) ★
پ) ★★★
ث) ★★★
ج) ★★
این پادکست تو هر قسمت به یک موضوع خاص از زندگی ثریا گرفته تا تاریخ‌چۀ پیکان می‌پردازه و اولین نقطۀ ضعف‌اش منبع‌محور نبودنه. سازنده به روی ماجرا مثل جلد و کیفیت ضبط خیلی بیش‌تر از محتوا اهمیت داده و خیلی جای کار داره تا مطلوب بشه؛ اما به‌خاطر تلاش زیادشون روی بالا بودن کیفیت بصری و شنوایی، به‌نظرم لایق معرفی‌ان.

۱۴. چارچرخ
الف) ★★★★
ب) ★★★★
پ) ★★★★
ث) ★
ج) ★★★★
این پادکست در قسمت‌های اصلی به تاریخ‌چۀ یک شرکت خودروسازی و در قسمت‌های فرعی به ارائۀ داستانی از مسابقات اتومبیل‌رانی می‌پرداخت. متأسفانه یک سال از آخرین فعالیت‌شون می‌گذره. موضوع‌شون بکر بود و برای هر قسمت پی‌دی‌اف منابع گسترده‌ای که استفاده می‌شد و ازش یک روایت منسجم و شنیدنی درمی‌اومد رو ارائه می‌دادن. چارچرخ، با وجود نداشتن مخاطب خیلی گسترده، زحمت زیادی پشت‌اش بود و بارها می‌شه بشنویم‌اش.

۱۵. چکش
الف) ★★★★
ب) ★
پ) ★★★★
ث) ★★
ج) ★★★★
چکش از دیگر پادکست‌هایی با موضوعی جدید و خاصه. کل برنامه حول صحبت دربارۀ ارتباط هنر و حقوقه. جایی که آثار هنری یا باستانی به مسائل قانونی برمی‌خورن. با وجود صحت اکثر مطالبِ ارائه‌شده اما منبع‌محوری خوبی در پادکست نداریم. صدای سازنده هم بسیار مناسبه.


۱۶. چیزکست
الف) ★★★★★
ب) ★★
پ) ★★★★
ث) ★★★★★
ج) ★★★★
این پادکست همون‌طور که از اسم‌اش پیداست تاریخِ چیزهاست. سازنده در هر قسمت که گاهی تبدیل به پرونده‌های چندقسمتی می‌شه تاریخ یک چیز، از نفت گرفته تا تیغ ریش‌تراش رو برامون تعریف می‌کنه. روایت‌اش بسیار همه‌پسند و راحته و همین باعث می‌شه خوب تو خاطر بمونه. منبع‌محوری خوبی نداره -در دو قسمت اخیر ذکر می‌کنه- و دید تجدیدنظرطلبانه‌ای هم در تاریخچۀ موضوع بهمون نمی‌ده.

۱۷. دموکراسی در کار
الف) ★★★★
ب) ★★★★
پ) ★★★★
ث) ★★
ج) ★★★★★
این پادکست دربارۀ مسائل چپ‌‌گرایی و کارگریه. سازنده از ابتدا با تشریح الفبای عقاید خودش شروع می‌کنه و در ادامه به مسائل تخصصی‌تر می‌پردازه. آگاهی از اهمیت مسائل روز توش رعایت شده و مثلاً سر وقایع 'زن زندگی آزادی' سلسله برنامه‌های مناسبتی مفیدی درش وجود داره. سطح سوادی که این پادکست از مسائل بهتون می‌ده قابل توجه و ارزنده‌ست.

۱۸. رادیو مرز
الف) ★★★★★
ب) ★★★★★
پ) ★★★★★
ث) ★★★★★
ج) ★★★★★
این پادکست در نوع خودش واقعاً خاصه و می‌شه گفت بی‌نظیره‌. سازنده در هر قسمت موضوعی که مورد بحث و جدل و جدایی بین آدم‌هاست رو برمی‌گزینه و از کسانی که اون موضوع براشون اثر منفی داشته دعوت می‌کنه راجع بهش حرف بزنن. گوشیدن به چنین روایت‌هایی توجه مارو نسبت به رفتاری که با دیگران داریم و اهمیت‌ مناسب بودن‌اش جلب می‌کنه. کاش همه بتونن این‌هارو درک کنن.

۱۹. رادیو نیست
الف) ★★★★
ب) ★★★
پ) ★★★★
ث) ★★★
ج) ★★★★
اولین چیزی که راجع به این پادکست نظر شما رو جلب می‌کنه هویت بصری زییاشه که در تارنماشون خیلی واضح‌تر می‌شه ازش لذت برد. یک گروه این‌کاره و فعال پشت چنین برنامه‌ای نشستن که هرکس مسئولیت بخشی از فعالیت رو به عهده داره و باعث می‌شه با پخشی منظم کیفیت ثابت و حتی رو به رشدی داشته باشن. پادکست دربارۀ مکان‌هاییه که قبلاً در ایران -خصوصاً تهران- وجود داشتن و الآن نیستن. هربار با ارتباط گرفتن با آدم‌هایی که اونارو به یاد می‌آرن و بررسی شواهد و مدارک تلاش می‌کنن سندی بر وجود داشتن اون‌جا در زمانی که گذشته به‌جا بذارن. در منبع‌محوری نیاز به تلاش بیش‌تر دارن و مصاحبۀ خالی کافی نیست.

۲۰. رپاپ
الف) ★★
ب) ★★★★
پ) ★★★
ث) ★★★
ج) ★★
در این پادکست مثل بی‌پلاس ما خلاصۀ کتاب‌هارو می‌شنویم‌. ایراد اول اینه که سازنده بر مباحث مورد بحث احاطۀ خوبی نداره و بارها چیزهای ساده رو اشتباه تلفظ می‌کنه، دیگه این‌که پخش‌اش هم دارای یک برنامۀ منظم نیست و گوشه‌های تاریک متن رو برامون گره‌گشایی نمی‌کنه. اما در کل برای یک آشنایی اولیه با اثر بد نیست.

۲۱. ساگا
الف) ★★★
ب) ★
پ) ★★★★
ث) ★★★
ج) ★★★
این پادکست داستان‌های اسطوره‌ای رو برامون روایت می‌کنه. با لحن داستان‌گویی معمول جلو می‌ره که شاید برای بعضی‌ها خوش‌آیند نباشه. منبع‌محوری خوبی نداره که اصلاً قابل قبول نیست. ولی خب جز 'اسطوراخ' -که دیگه تولید نمی‌شه- رقیب خاصی براش به‌خاطر ندارم. در کل با آوردن یک گویندۀ حرفه‌ای و ذکر درست منابع خیلی می‌تونست از اینی که هست باکیفیت‌تر باشه.
@startreatments