کافه تاریخ

‍ 📙 پایه‌های دکترین نیکسون

🔺«ریچارد نیکسون» عقیده داشت که ایالات متحده در روابط خود با دوستان آسیایی‌اش باید اساس را بر دو چیز بگذارد: نخست وفاداری به قراردادهایی که ایالات متحده با این کشورها دارد و دوم وفاداری به دفاع نظامی از این کشورها؛ جز در مواردی که یک قدرت بزرگ با توسل به سلاح‌های هسته ای قصد تهدید آنها را داشته باشد البته ایالات متحده مدیریت هدایت امور دفاعی و امنیتی را در اختیار این کشورها قرار می‌دهد.

🔺« دکترین نیکسون» در واقع نوعی گذار سیاست خارجی آمریکا از حالت حمایت مستقیم رژیم‌های وفادار به ایالات متحده به حمایت‌های غیر مستقیم از آنان بود که با حمایت‌های جدی در زمینه کمک‌های نظامی، شکل می‌گرفت. نیکسون بر اساس دکترین نوین ایالات متحده اظهار می‌داشت «اینک باید به شیوه‌ای واقعگرایانه با دولت‌ها برخورد کرد. در زمینه مسائل اقتصادی و نظامی باید گفت که اتحاد شوروی نباید توان پیروز شدن در جنگ علیه ایالات متحده را داشته باشد. در زمینه سیاسی، این طرح بدان معناست که رهبران شوروی نباید فکر کنند که در رویارویی با ایالات متحده دارای مزیت استراتژیک هستند. رهبران دیگر کشورها نیز نباید چنین گمانی نسبت به روس‌ها داشته باشند.

https://www.cafetarikh.com/news/49975

🆔 @cafetarikhcom

📙 مکالمه جالب شاه با احسان نراقی

🔺 «اعلیحضرت، قبل از پرداختن به وضعیت سیاسی، مایلم از یک مهندس جوان، پیغامی را برسانم.». «چه طور؟ مربوط به چه می‌شود؟»

🔺 «اعلیحضرت، به هنگام آمدن به کاخ، این شخص مرا سوار کرد و در نتیجه، با یکدیگر صحبت کردیم.»
«پس اتومبیل نداشتيد؟ چرا از رئیس تشریفات نخواستید تا برایتان ماشين بفرستد؟»

🔺 «اعلیحضرت، اعتصاب کارمندان به افراد دفتر انستیتوی من هم سرایت کرده است. اگرچه کمیته اعتصابات، استثنائاً و به دلایلی، عملا ًبه راننده‌ام اجازه کار داده است، مع‌ذلک ترجیح دادم تا مانند بقیه عمل کنم و سوار ماشین‌های عبوری شوم. همه چیز به خوبی اتفاق افتاد. مهندس جوانی که مرا سوار کرد، بسیار دوست داشتنی بود و مکالمه جالب توجهی هم با او داشتم.». «او به شما چه گفت؟».

🔺 «در ابتدای امر، وقتی با تعجب بسیار متوجه شد یک استاد دانشگاه، با استفاده از ماشین‌های عبوری، برای ملاقات با شخص شاه، می‌خواهد به کاخ نیاوران برود، نظرش را چنین ابراز داشت:«من فکر می‌کردم کسانی که به ملاقات با اعلیحضرت می‌روند، یا رولزرویس سوار می‌شوند و یا کادیلاک. اصلاً نمی‌توانستم تصور کنم که آنها از ماشین‌های گذری استفاده کنند.» شاه که کنجکاو شده بود، پرسید: و شما چه جواب دادید؟

🔺«قربان، به او گفتم کسانی را که او می‌گوید، در حال حاضر، در جاده‌های کالیفرنیا و جنوب فرانسه رانندگی می‌کنند و در تهران، صرفاً کسانی باقی مانده‌اند که با ماشین‌های گذری به دیدن اعلیحضرت می‌روند...»

https://www.cafetarikh.com/news/49970

🆔 @cafetarikhcom

📙 تفاوت مسابقه اسب‌دوانی ایرانی با اروپایی

🔺 بزرگترین مسابقات اسب دوانی در ترکمن صحرا برگذار می‌شد. این مسابقات در حضور شاه انجام می‌پذیرفت و به او این فرصت مطلوب را می‌داد که قسمت آخر مسافت را با راه آهن که ساختمان آن تمام و آماده بود، طی کند. از اعضای هیات سیاسی نیز برای حضور در این مسابقات دعوت به عمل می‌آمد و آنان را نیز به قطار سوار می‌کردند. سفر با راه‌آهن سخت مورد علاقه شاه و باعث شادی خاطرش بود.

🔺 در بخشی از سفرنامه بلوشر می‌خوانیم: تفاوت این مسابقه‌ها با مسابقه‌های اروپائی در این بود که از اسب‌ها برای اینکه چاق و رزین نشوند از کره‌گی سواری می‌گرفتند و دیگر اینکه اسبدوانی در مسافتی طولانی در حدود ده کیلومتر انجام می‌گرفت. تنها اسب‌های ترکمن را در این مسابقات می‌دواندند و این اسب‌ها دیگر فرصت خوبی پیدا می‌کردند که تاب و توان خود را به منصه ظهور برسانند.

https://www.cafetarikh.com/news/49971

🆔 @cafetarikhcom

‍ 📙 داستان تخریب ساختمان بانک روس‌ها در تهران

🔺 بانک استقراضی روسیه که بعدها بانک اسکنت (بانک تنزیلی) نیز خوانده شد در رقابت با بانک شاهنشاهی انگلیس تاسیس شد. تاریخ تاسیس بانک شاهنشاهی به سال ۱۸۸۹ بازمی‌گردد. از آنجا که انگلیس و روسیه در آن دوره رقیبان جدی یکدیگر محسوب می‌شدند هر امتیازی که به یکی از رقبا داده می‌شد باید به رقیب دیگر نیز مشابه همان امتیاز واگذار می‌گردید.

🔺 بانك استقراضى روس در بدو امر به صورت يك شركت خصوصى شروع به كار كرد و چندى بعد به معاملات رهن اشياء منقول پرداخت. بانك استقراضى شعبه‌هایی در شهرهاى شمالى ايران داير كرد و دامنه عملياتش را از معاملات منقول به رهن اموال غيرمنقول كشاند.

🔺 البته داستان تاسیس این بانک با کش‌وقوس‌ها و حاشیه‌های فراوانی نیز همراه بود. از جمله این حاشیه‌ها می‌توان به تخریب ساختمان اولیه بانک اشاره کرد. داستان از این قرار است که بانک روس برای ساختن خانه‌ای بزرگ یک مدرسه و یک قبرستان قدیمی در تهران خریداری کرد که باعث ناراحتی رهبران مذهبی محلی از جمله آیت‌الله طباطبایی شد. البته مدرسه و گورستان در طول زمان از بین رفته بودند. از این رو برای تاسیس بانک، عوامل دخیل به نزد شیخ فضل‌الله رفتند که ایشان برخلاف آیت‌الله طباطبایی مخالفتی با این موضوع نکرد.

ادامه در:

https://www.cafetarikh.com/news/49966

🆔 @cafetarikhcom

📙 عوامل بحران نان در ایران

🔺 بخشی از بحران نان در ایران، محصول جنگ بود، اما واقعیت این است که عوامل داخلی سهم مؤثرتری داشتند. در ذیحجه سال ۱۳۳۲، با وجود وقوع جنگ در اروپا، قیمت ارزاق هنوز در ایران ترقی نکرد، تجارت کشور به کلی سقوط نمود و همه چیز گران شد، الّا غلات. گندم خرواری هفت تومان، جو چهار تومان، کشمش پنج تومان و پنبه یک تومان خریداری می‌‌شد.

🔺 چند ماهی بعد از وقوع جنگ بود که گزارش‌هایی ناشی از وقوع قحطی در اروپا، لابلای جراید ایران راه یافت. در سال ۱۹۱۶ مطابق با ۱۳۳۴ قمری، بحران مواد غذایی در اروپا شدت گرفت. قحطی فراگیری اتفاق افتاد که مردم را وحشتزده ساخت.

🔺 در اروپا نه‌‌‌‌‌ تنها مواد غذایی کمیاب شد و در این زمینه قحطی وجود داشت، بلکه بسیاری از مایحتاج عمومی یا نایاب بود و یا بسیار گران. به طور مثال عین السلطنه به نقل از مطبوعات پایتخت گزارش می‌‌دهد در برخی کشور‌ها قیمت زغال سنگ به قیمت نقره رسیده است. قحطی سال ۱۹۱۷ یکی از وحشتناک‌‌‌‌‌ترین فاجعه‌‌های انسانی در برخی کشور‌های اروپایی به ویژه آلمان بود که دامنه آن تا سال‌‌های بعد هم امتداد یافت.

🔺 وحیدالملک شیبانی که در کنفرانس سوسیالیست‌ها در استکهلم شرکت نموده بود، نقل می‌‌کند جراید سوئد می‌‌نویسند از پنجاه سال پیش تاکنون چنین خشکسالی در شمال اروپا سابقه نداشته است: «در بعضی جا‌ها مواشی از نبودن علف و خشک بودن مزارع و مراتع تلف شده اند. در همه جای شمال اروپا حاصل رنگ خوشی ندارد.»

ادامه در:

https://www.cafetarikh.com/news/49968

🆔 @cafetarikhcom