راوی

🔻سیمین دانشور؛ بانوی اول داستان‌نویسی ایران

🔹یه دختر شیرازی، یه خانواده فرهیخته، یه عشق بی‌پایان به ادبیات... اینا ترکیبی بود که سیمین دانشور رو به اولین زن رمان‌نویس ایرانی تبدیل کرد! دختری که توی خونه‌ای بزرگ شد که پدرش پزشک بود و مادرش نقاش و از همون بچگی غرق توی شعر و کتاب بود. حافظه‌ای عجیب داشت. یه شعر رو یه بار که می‌خوند، حفظ می‌شد! توی مدرسه روزنامه می‌نوشت، مقاله می‌خوند و همه براش دست می‌زدند.

🔻از دانشگاه تهران تا استنفورد آمریکا

🔸عشق به ادبیات، سیمین رو کشوند به دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، جایی که نه‌تنها دکتری ادبیات فارسی گرفت، بلکه زیر نظر فاطمه سیاح و بدیع‌الزمان فروزانفر تحقیق کرد. رساله‌ی دکتریش رو با عنوان "علم‌الجمال و جمال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم" نوشت و بعد، راهی آمریکا شد! اونجا، توی دانشگاه استنفورد، زیبایی‌شناسی، داستان‌نویسی و نمایشنامه‌نویسی رو یاد گرفت. شاگرد والاس استنگر و فیل پریک شد، و اونقدر درخشان بود که بعدها خودش استاد دانشگاه تهران شد!

🔻جلال آل‌احمد و یک زوج ادبی بی‌نظیر

🔹سال ۱۳۲۸، زندگی سیمین با ازدواجش با جلال آل‌احمد وارد فصلی تازه شد! جلال، روشنفکری معترض بود که نثرش، تند و برنده بود، و سیمین، بانویی که با قلمش زنانگی، ظرافت و قدرت رو همزمان توصیف می‌کرد. این دو، کنار هم مکمل بودند؛ جلال، نگاه اجتماعی و سیاسی تند و تیزی داشت و سیمین، عمق ادبی و زیبایی‌شناسی. این زوج، یکی از ماندگارترین زوج‌های ادبی ایران شدند.

🔻سووشون؛ آغازگر یک عصر جدید

🔸سال ۱۳۴۸، سیمین شاهکار خودش رو منتشر کرد: "سووشون" یه رمانی که داستانش توی دوران جنگ جهانی دوم توی شیراز می‌گذره و از نگاه یه زن روایت می‌شه؛ زری، زنی که از یه دختر محافظه‌کار، به زنی شجاع تبدیل می‌شه که مقابل ظلم می‌ایسته. سووشون نه‌فقط یه داستان، بلکه یه بیانیه‌ی ادبی علیه سنت‌های غلط و قدرت‌طلبیه. این کتاب به بیش از ۱۵ زبان دنیا ترجمه شد و هنوزم بعد از نیم قرن، از مهم‌ترین آثار ادبیات فارسیه!

🔻اولین رئیس زن "کانون نویسندگان ایران"

🔹سیمین فقط نویسنده نبود، بلکه یک فعال فرهنگی مهم هم بود! قبل از انقلاب، اولین رئیس کانون نویسندگان ایران شد و برای آزادی بیان و حقوق نویسنده‌ها جنگید. بعد از انقلاب هم نوشت اما کمتر در مجامع رسمی حاضر شد.

🔻جزیره سرگردانی، ساربان سرگردان و آخرین آثار

🔸بعد از "سووشون"، سیمین نوشتنش رو ادامه داد. از "جزیره سرگردانی" که فضای قبل از انقلاب رو روایت می‌کرد تا "ساربان سرگردان" و "کوه سرگردان" که در ادامه‌اش نوشته شد و درباره موعود و حقیقت‌جویی انسان ایرانی بود. یکی از آخرین داستان‌هاش، "برو به شاه بگو" بود که درباره حضرت علی(ع) و مظلومیتش نوشت.

🔻نویسنده‌ای که صدای زنان شد

🔹سیمین دانشور اولین زنی بود که توی ادبیات ایران، صدای زنان رو به گوش همه رسوند. تا قبل از اون، بیشتر زن‌ها توی داستان‌ها نقش فرعی داشتند ولی سیمین زنان رو شخصیت‌های اصلی کرد. دنیای درونیشون رو روایت کرد. از رنج‌هاشون گفت و از شجاعتشون نوشت. ادبیات زنانه‌ی ایران، با سیمین دانشور شکل گرفت!

🔻ترجمه‌های بی‌نظیرش

🔸سیمین نه‌تنها نویسنده‌ای فوق‌العاده بود، بلکه مترجم بزرگی هم بود! از "سرباز شکلاتی" برنارد شاو گرفته تا "دشمنان" آنتوان چخوف، "بنال وطن" آلن پیتون، "داغ ننگ" ناتانیل هاثورن و "ماه عسل آفتابی" آکوتاگاوا! این ترجمه‌ها، جزو بهترین‌های ادبیات ایران هستند.

🔻پایان حیات سیمین

🔹۱۸ اسفند ۱۳۹۰، سیمین دانشور بعد از سال‌ها نوشتن، تدریس، ترجمه و تأثیرگذاری، چشم از دنیا بست. ولی واقعیت اینه که سیمین هنوز زنده‌ست! چون هر بار که یه نفر "سووشون" رو می‌خونه، روح سیمین بین کلمات جاری می‌شه.

📌سیمین دانشور فقط یه نویسنده نبود، یه جریان فکری، یه جنبش ادبی و صدای زنانی بود که تا قبل از اون، در ادبیات فارسی خاموش بودند.

🆔 @Raavi_ir

🔻رادیو برلین ممنوع!

🔹پس از عزل رضاشاه از سلطنت، سفارت انگلیس به محمدرضا اطلاع داد كه گوش كردن به رادیو برلین و فتوحات و تصرفات ارتش آلمان مانع از انتصابش به عنوان شاه ایران خواهد شد!

🔸 شاه به من[فردوست] گفت: “سریع با رئیس اطلاعات انگلیس در ایران تماس بگیر و بگو كه همان شب با شاه صحبت كردم و گفت كه نقشه را از بین می‌برم و رادیو هم گوش نمی‌كنم، مگر رادیوهایی كه خودشان اجازه دهند آنها را بشنوم!”

📚خاطرات حسین فردوست/ج1/ص 100

🆔 @Raavi_ir

داستان کامل این شعر

من خوب یادمه اولین سالی که روزه بهم واجب شد هر روز اندازه سه چهار روز الان روزه می‌گرفتیم. 3 صبح تا 8.30 شب. باور کنید که ما نسل سوخته‌ایم :))))

🆔 @Raavi_ir

🔻دکتر مصدق کی بود و چی کرد؟

🔹‏۲۹ اردیبهشت ۱۲۶۱ تو یه خونه اعیونی، یه نوزاد به دنیا اومد. پدرش، «میرزا هدایت‌الله وزیر دفتر»، یه آدم مهم تو دربار ناصرالدین شاه بود. مادرش هم از خاندان قاجار، نوه عباس میرزا، ولیعهد معروف قاجار بود. یه بچه پولدارِ اصیلِ قجری که یه روزی دشمن شاه شد!

🔸‏بچگی‌ش تو ناز و نعمت گذشت ولی تو همون ناز و نعمت، هوش سیاسی‌ش جوونه زد. خیلی زود تو سن کم فرستادنش تبریز برای کارهای دولتی. اونجا نشون داد از پسش برمیاد، حتی بیشتر از اون چیزی که فکرشو می‌کردند! ولی اون قرار نبود فقط یه کارمند خوب باشه.

🔹‏۲۴ سالش که شد، مشروطه تو ایران ترکونده بود! مجلس تشکیل شد. انتخابات برگزار شد و مصدقِ جوان رأی آورد! ولی یهو گفتن: «ببخشید آقا، شما هنوز ۳۰ سالت نشده، باید صبر کنی!» این شد که راهی اروپا شد. اول فرانسه بعد سوئیس. اونجا دکترای حقوق گرفت و برگشت ایران.

🔸‏ایران که برگشت، کم کم فهمید سیاست اینجا، اون چیزی نیست که تو کتاب‌های حقوق نوشته بودند! اول تو وزارت مالیه کار کرد. بعد تو دولت صمصام‌السلطنه معاون وزیر شد. ولی با وزیر دعواش شد و قهر کرد رفت اروپا. اما سیاست آدمو راحت ول نمی‌کنه.

🔹‏برگشت ایران. نماینده شد‌. رفت مجلس. نطق کرد. بحث کرد و با رضاخان درگیر شد. رضاخان که شاه شد، مصدق کنار کشید. سال‌ها تو سایه موند تا اینکه ورق برگشت.
سال ۱۳۲۰ رضاشاه که سقوط کرد؛ مصدق دوباره برگشت وسط معرکه!

🔸‏بعد از شهریور ۲۰، همه دنبال قدرت بودند ولی مصدق یه هدف داشت: نفت باید مال خودمون باشه! انگلیسی‌ها داشتند همه نفت ایران رو مفت می‌بردند. مصدق گفت: «دیگه بسه!» تو مجلس غوغا کرد. بحث کرد. جنگید و بالاخره ۲۹ اسفند ۱۳۲۹، نفت ایران ملی شد! ولی این تازه شروع ماجرا بود.

🔹‏مصدق شد نخست‌وزیر! انگلیس شاکی شد، شکایت برد سازمان ملل، دکتر راهی نیویورک شد! اونجا تو سازمان ملل، طوری از ایران دفاع کرد که همه کف کردند! بعدش رفت دادگاه لاهه و اونجا هم بریتانیا رو شکست داد!

🔸‏انگلیس‌ها با آمریکا دست به یکی کردند. نقشه کودتا ریختند! ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ شبونه سرهنگ نصیری با فرمان عزل مصدق رفت در خونه‌ش اما محافظین مصدق ریختند سرش و خلع سلاحش کردند و نقشه شکست خورد!
مردم شادی کردند ولی نمی‌دونستند بازی هنوز تموم نشده.

🔹‏سه روز بعد یعنی ۲۸ مرداد، خیابون‌های تهران شلوغ شد. پول‌های آمریکا بین اوباش پخش شد و لات و لوتا اومدند وسط! ارتش خیانت کرد. خیابون‌هارو از مردم گرفتند. شعارها عوض شد و تا شب کار مصدق تموم شد.
خونه مصدق رو غارت کردند. خودش فرار کرد ولی بعدا گیر افتاد.

🔸‏محاکمه شد. دادگاه نظامی رفت. دفاع کرد. حرف زد ولی قضات تصمیمشونو گرفته بودند: ۳ سال زندان. بعدش هم تبعید به احمدآباد!
سال‌ها گذشت و تو یه روز سرد زمستونی یعنی ۱۴ اسفند ۱۳۴۵، دکتر مصدق برای همیشه چشم‌هاشو بست.

🔹‏وصیت کرده بود کنار شهدای ۳۰ تیر دفنش کنند ولی شاه اجازه نداد! گفتند: «همون‌جا تو احمدآباد بمونه!» و این شد که مصدق، تو همون خونه‌ای که سال‌ها در اون زندانی بود؛ دفن شد.

🆔 @Raavi_ir

🔹سال ۱۹۶۵، آمریکا تصمیم گرفت یه طوفان واقعی به پا کنه! اسمش رو گذاشتن «رولینگ تاندر» (Rolling Thunder)؛ یه عملیات بمباران که قرار بود ویتنام شمالی رو به زانو دربیاره! ولی در نهایت، خودشون به زانو درآمدند!

🔸این عملیات، یکی از طولانی‌ترین و پرهزینه‌ترین بمباران‌های تاریخ جنگ بود! از ۲ مارس ۱۹۶۵ تا ۲ نوامبر ۱۹۶۸، سه سال و نیم حمله هوایی بی‌وقفه! هدف؟ نابودی زیرساخت‌های نظامی و صنعتی ویتنام شمالی، قطع حمایت از ویت‌کنگ‌ها و بالا بردن روحیه ویتنام جنوبی!

🔹جنگنده‌های F-4 Phantom، بمب‌افکن‌های B-52 و F-105 Thunderchief هر روز آسمون ویتنام رو پر می‌کردند! پل‌ها، کارخانه‌ها، پایگاه‌های نظامی، خطوط راه‌آهن و حتی تأسیسات سوخت، یکی پس از دیگری زیر بمبارون آمریکا له می‌شدند!

🔸اما مشکل اینجا بود: این جنگ مثل بازی شطرنج بود، نه یه نبرد ساده! ویتنامی‌ها دست‌بسته نبودند! شوروی بهشون سیستم‌های پدافندی مثل موشک‌های SAM داده بود، خلبان‌های ویتنامی با Mig-21 آمریکایی‌ها رو غافلگیر می‌کردند!

🔹نتیجه چی شد؟ آمریکایی‌ها کلی تلفات دادند! پدافند ویتنام شمالی انقدر قوی بود که هر روز جنگنده‌های آمریکایی از آسمون سقوط می‌کردند! جنگی که قرار بود ویتنامی‌ها رو ضعیف کنه، برعکس باعث شد قوی‌تر بشند!

🔸تو خود آمریکا چی شد؟ مردم خسته شده بودند! روزنامه‌ها پر بود از خبر تلفات سربازهای آمریکایی! هزینه‌های جنگ سرسام‌آور شده بود! اعتراض‌ها بالا گرفت! عملیات دیگه داشت برای خود آمریکایی‌ها هم غیرقابل تحمل می‌شد!

🔹سال ۱۹۶۸، آمریکا تسلیم شد! عملیات Rolling Thunder بدون دستیابی به اهدافش متوقف شد! ویتنام شمالی نه‌تنها تسلیم نشد، بلکه با کمک شوروی و چین، قوی‌تر و مصمم‌تر شد!

🔸این عملیات یه شکست تاریخی برای آمریکا بود! یه نمونه از سیاست‌های جنگی اشتباهشون که نتیجه‌ش فقط کشته‌های بیشتر، هزینه‌های سنگین‌تر و در نهایت فرار از ویتنام بود!

🆔 @Raavi_ir