زیر سقف آسمان

♦️توجه توجه: لطفا به داد این هم‌وطن عزیز برسیم و کمک اش کنیم! دست یاری ما را طلبیده!

"سلام آقای دکتر محدثی
از اینکه مزاحم اوقاتتان می شوم ، بی نهایت معذورم.
آقای دکتر اینجانب از اعضای کانال وزینِ زیر سقف آسمان هستم ، شهروندی از استان آذربایجان غربی .
حقیقتا آنچه می خوانید را چندین بار نوشته و پاکیده ام ، و در اوج یأس و ناامیدی و آشفتگی به شما پناه آورده ام و می دانم کاری که می کنم به لحاظ اخلاقی کار درستی نیست ، اما نمی دانم شما در شرایط من بودید چه می کردید.
آقای دکتر محدثی آنچه می نویسم و آنچه می خواهم بگویم در این نابسامانی روحی و آشفتگی روانی را شاید بتوان حدیث چاه و فریاد نامید ، حال نمی دانم چگونه و از کجا بگویم ، آقای دکتر متأسفانه در شرایط وخیمی گرفتار هستیم ، خانواده ای پنج نفره هر نوع گرفتاری از فقر گرفته تا گرسنگی ، بیکاری ، بیماری و غیره را تاب می آوریم و با سیلی صورتمان را سرخ نگه داشته ایم اما امروز تا ظهر به خاطر سیزده میلیون تومان بایست خانه را تخلیه کنیم ، آقای دکتر محدثی نمی دانم چگونه بگویم اما چنانچه مقدور بود کمکمان کنید من این مبلغ را حداکثر تا دو ماه بر می گردانم ، لطفا چنانچه مقدور بود دستمان را بگیرید ، حقیقتا شرمسارم از نوشتن این مرقومه ، امیدوارم تقاضایم را حمل بر پر رویی یا بی ادبی و غیره نکنید.
بی صبرانه منتظر پاسختان هستم آقای دکتر🙏😔"


شماره موبایل
۰۹۰۵ ۸۶۴ ۲۱۲۰

شماره کارت، به نام ا. ا.
6104
3374
8621
5872


@NewHasanMohaddesi

♦️تضییقاتی برای مرد توسعه‌ی ایران

✍حسن محدثی‌ی گیلوایی
۱۸ دی ۱۴۰۳


از دو روز گذشته چند نفر مرا از محدودیت‌هایی که برای دکتر محسن رنانی پدید آمده با خبر کرده اند. نخست هم‌کار دانش‌گاهی ام به من اطلاع داد و سپس دو دوست عزیز در فضای مجازی دو یادداشت برای من در این باره فرستادند.

دکتر رنانی اقتصاددان ارج‌مند در نگاه من یک کنش‌گر دانش‌گاهی‌ی خاص است. او بسیار دل‌سوز کشور است و به‌نحو حساب شده و برنامه‌مند به توسعه‌ی پای‌دار کشور می‌اندیشد. حقیقت این است که من او را مرد توسعه‌ی ایران می‌دانم. سال‌ها است تمام دل‌مشغولی‌ی او توسعه‌ی پای‌دار ایران است.

رنانی در نگاه من از سه جهت با بسیاری دیگر فرق دارد:

۱. او می‌کوشد ادبیاتی نظری برای حل مسائل کشور فراهم کند و در این راه سال‌های متمادی درگیر و دل‌مشغول و پرتلاش بوده است. رنانی عمیقا به کار نظری و ارایه‌ی نظریه برای مسائل ایرانی می‌اندیشد.

۲. او از معدود دانش‌وران و متخصصانی است که آرا و اندیشه‌های صاحب‌نظران معاصر ایرانی را جدی می‌گیرد و حتا در حال تدوین روایت‌های توسعه‌ی آنان است و تاکنون روایت‌های افراد مختلف زیر نظر دکتر رنانی منتشر شده است. اغلب صاحب‌نظران و دانش‌گاهیان ایرانی نسبت به آرای هم‌کاران خود بی‌اعتنا هستند و به‌نحو دگرسالارانه مصرف‌کننده‌ی آثار و اندیشه‌های غربیان اند. دکتر رنانی در این مورد به‌واقع یک مورد نادر است.

۳. رنانی اخلاق و دانش و تعهد به ایران به‌منزله‌ی کل اجتماعی را در هم آمیخته تا برای نجات ایران کاری اثرگذار بکند و آینده‌ی به‌تری برای کشور رقم بزند. فروتنی و تعهد او مثال‌زدنی است.

نکته‌ی قابل تامل این است که دکتر رنانی در انتخابات اخیر ریاست جمهوری از خود و حیثیت اش مایه گذاشت و باز هم از مردم خواست در انتخابات شرکت کنند تا راهی برای اصلاح در سیستم سیاسی باز شود و با این‌کار از اعتبار خود خرج کرد. او همه جور تلاش کرد تا راهی برای اصلاح گشوده شود.

اکنون جای پرسش است که چرا به جای تقدیر از او، وی باید در تنگ‌نا قرار بگیرد؟

#توسعه
#محسن_رنانی
#توسعه‌ی_پای‌دار
@NewHasanMohaddesi

دکتر حسن محدثی گرامی
با سلام و احترام

از وقتی که به تحلیل‌ های عمیق و موشکافانه شما در حوزه ایده‌ ئولوژی و خطرات آن آشنا شدم، دریافتم که نگاه شما چقدر برای درک مسائل پیچیده اجتماعی و فرهنگی ایران ضروری و الهام‌ بخش است. همان‌ طور که شما در نقد ایده‌ ئولوژی‌ ها نگاه کاربردی و عمیق دارید، من نیز در تلاش هستم که فلسفه را از سطح نظریه‌ پردازی صرف، به عرصه‌ای کاربردی برای زندگی روزمره و حل مسائل کلان اجتماعی و سیاسی ببرم.

موضوعی که اخیرا ذهن مرا به خود مشغول کرده است، سه سطح نظریه‌ خوانی، نظریه‌ بازی و نظریه‌ سازی است که می‌ توان آن را در قالب سه‌ گانه‌ای خلاقانه با عنوان اندیشه‌ پژوهی، اندیشه‌ نمایی و اندیشه‌ پردازی بازتعریف کرد:
اندیشه‌پژوهی: مطالعه عمیق و دقیق نظریات موجود برای درک بنیادها و زمینه‌ های تاریخی آن‌ ها.
اندیشه‌ نمایی: بازنمایی خلاقانه نظریات و گشودن افق‌ های تازه با بازی مفهومی.
اندیشه‌ پردازی: خلق نظریات نوین و ارائه راه‌حل‌ های عملی برای مسائل پیچیده.

به نظرم شما با نگاه انتقادی و سازنده‌ ای که دارید، می‌ توانید در این زمینه به طراحی یک مدل بومی برای تحلیل مسائل ایران کمک بزرگی کنید.

پیشنهاد می‌ کنم گفتگویی مشترک شکل بگیرد تا این موضوع را در یک جلسه عمومی بررسی کنیم. همچنین اگر امکان داشته باشد، می‌ توانیم در قالب یک مقاله یا حتی یک کارگاه آموزشی این سه سطح را به مخاطبان علاقه‌ مند منتقل کنیم.
حضور شما در این پروژه می‌ تواند نه‌تنها کیفیت علمی و عملی آن را بالا ببرد، بلکه زمینه‌ ای برای انتقال اندیشه‌ ها به جامعه گسترده‌ تر باشد.

با آرزوی موفقیت‌ های روزافزون
✍دکتر محسن محمودی





🔸محدثی: سلام و ارادت دکتر جان! ممنون ام از لطف و توجه شما! با کمال میل موافق گفت‌وگو در این باره هستم.

#نظریه‌بازی
#نظریه‌سازی
#نظریه‌خوانی
#محسن_محمودی

@NewHasanMohaddesi

مثلا فرض کنیم می‌خواهیم در باره‌ی پدیده‌ی موسوم به "ازدواج سفید" در ایران صحبت کنیم. نظریه‌بازی ما را متوجه این می‌کند که ببینیم در دنیا راجع به این پدیده یا پدیده‌های مشابه چه سخنانی گفته شده است. لاجرم دل‌مشغول آشنا شدن با نظریه‌های دیگران و به‌کارگیری‌ی ان‌ها می‌شویم.

اما الگوی نظریه‌سازی به ما می‌گوید این پدیده را در ایران به‌نحو ریشه‌ای بفهمیم. نخست تاریخ شکل‌گیری اش را مطالعه کنیم. به سراغ افرادی که چنین تجربه‌ای را آغازیده اند برویم و آن‌ها و زنده‌گی‌شان مورد بررسی‌ی تجربی قرار دهیم و سرانجام بتوانیم دست‌گاهی نظری را بسازیم پ بپروریم تا بتوانیم آن را به نحو اصولی و اساسی تبیین کنیم. هر جا هم که لازم باشد، می‌توانیم از آرای دیگران وام بگیریم یا الهام بگیریم و پاره‌های فمری‌ی دیگران را از ره‌گذر از آن خودسازی، در دست‌گاه فکری‌ی خود بگنجانیم.

الگوی نظریه‌سازی ما را از مصرف کننده‌ی صرف اندیشه‌های دیگران فراتر می‌برد و سبب می‌شود در قامت یک نظریه‌پرداز ظاهر شویم. ممکن اسن کوشش‌های ما در آغاز پخته نباشد، اما هیچ‌کس از ابتدا بالغ و کامل به‌دنیا نمی‌آید. تنها از طریق ممارست و دست‌کار است که می‌توان ذره‌دره پرورده شد و رشد کرد و کارهای کامل‌تری عرضه کرد. لازم است از دگرسالاری‌ی نهفته در الگوی نظریه‌بازی فراتر برویم و به در اندیشه‌ورزی، به خودسالاری برسیم.

در انتها مایل ام شجاعت و صداقت دکتر مهرآیین را در پرداختن روشن و بی‌پرده به مسائل ایرانی تحسین کنم. او از معدود جامعه‌شناسانی است که به‌طور مداوم در باره‌ی مسائل و پدیده‌ها و مشکلات ما سخن گفته است و صدای او به صدایی شنیدنی برای بسیاری بدل شده است. کسانی مثل مهرآیین به جامعه‌شناسی‌ی ایران وزن و اعتبار می‌بخشند و من خوش‌حال ام که او این‌چنین پرتلاش و شجاعانه سخن می‌گوید. برای دکتر مهرآیین که صدایش ترجمان دردهای مردم ما شده است، آرزوی سلامتی و توفیق روزافزون دارم! نباید این نوع تفاوت‌های فکری بین ما هرکز به معنای نادیده گرفتن تلاش‌های ارزش‌مند او در نظر گرفته شود. صدای او صدایی ارزش‌مند است. اگر مداخله‌ی دکتر محمودی‌ی عزیز نبود، من فعلا به این موضوع نمی‌پرداختم؛ زیرا هرگز مایل نیستم که طنین صدای دکتر مهرآیین یا امثال او در جامعه‌ی ما تضعیف شود.

#نظریه‌بازی
#نظریه‌سازی
#یوسف_اباذری
#محسن_محمودی
#مصطفی_مهرآیین
@NewHasanMohaddesi

♦️نظریه‌‌خوانی، نظریه‌بازی، نظریه‌سازی: در باره‌ی مداخله‌ی ارزش‌مند دکتر محمودی /۱

✍حسن محدثی‌ی گیلوایی
۱۶ دی ۱۴۰۳


از مداخله‌ی ارزش‌مند دکتر محسن محمودی دوست عزیز اندیشه‌مند ام در باره‌ی تفاوت‌های فکری‌ی من و دکتر مهرآیین و نقدهای متقابلی که به هم در عین دوستی گاه داشته ایم، قدردانی می‌کنم و بسیار از ایشان سپاس‌گزاری می‌کنم!

دوست عزیز ام دکتر مهرآیین را اندیشه‌مندی پرتلاش و دل‌سوز می‌شناسم. سال‌ها است که تلاش‌ها و کوشش‌های فکری‌ی او را دنبال می‌کنم و دوستی‌ی ما از چند دهه قبل آغاز شده است. اگرچه خط و مشی فکری‌مان تفاوت دارد، اما من همیشه احترام قلبی ام معطوف به ایشان بوده و همیشه از هستی‌ی بخشنده برای ایشان طلب خیر و نیکویی و توفیق داشته ام و دارم. کوشش‌های او را بسیار ارزش‌مند می‌دانم و خوش‌حال ام که او پرتلاش ادامه می‌دهد و امیدوار ام همیشه همین‌گونه موفق باشد!

از آن‌جایی که توجه انتقادی به آثار هم‌عصران و دوستان را لازمه‌ی کار ام می‌دانم، گاهی به اندیشه‌های دکتر مهرآیین نیز  نگاهی انتقادی داشته ام. اتفاقا در ماه‌های اخیر بعد از دیدار در پژوهش‌گاه علوم انسانی به ایشان پیش‌نهاد کردم که گفت‌وگویی انتقادی در باره‌ی طرز مواجهه با اندیشه‌های صاحب‌نظران غیرایرانی داشته باشیم؛ چون فکر می‌کنم این چنین گفت‌وگویی مفید و روشن‌گر باشد.

یکی از اختلافات فکری ام با ایشان بر سر نوع مواجهه با اندیشه‌های دیگران و از جمله متفکران غربی است. من طرز مواجهه با اندیشه‌های متفکران غربی و غیر غربی را در سه نوع مواجهه دسته‌بندی می‌کنم:

۱. نظریه‌خوانی: نظریه‌خوانی در این‌جا یعنی آرا و نظریات دیگران را بخوانیم و بیاموزیم و با آن‌ها آشنا بشویم. در این مرحله هم با تاریخ و سیر اندیشه‌ها آشنا می‌شویم و هم ورزش فکری می‌کنیم و هم می‌توانیم در آینده مستعد وام‌گیری یا الهام‌گیری از آن‌ها بشویم. البته، نظریه‌خوانی در نظر ام وقتی شکل مطلوب‌تری پیدا می‌کند که مساله‌مندانه باشد. ما با مساله‌ای درگیر هستیم و برای حل آن یا برای پاسخ‌گویی به پرسش‌های‌مان، سراغ نظریه‌ها و اندیشه‌های دیگران می‌رویم. من نظریه‌خوانی‌ی دایره‌المعارفی را مطلوب نمی‌دانم، زیرا ذهن ما را بدل به مخزن نظریه‌های جورواجور می‌سازد.

۲. نظریه‌بازی: سطح بالاتر از نظریه‌خوانی، نظریه‌بازی است. در نظریه‌بازی فرد اشتغال و علاقه‌ی فراوانی دارد که در هر بحث و گفت‌وگویی آرای این و آن را به‌کار بگیرد. شکل ساده‌ی آن را در جلسه‌‌ای دوستانه شاهد بودم. چند نفر در حال گفت‌وگو بودیم و فرد محترمی که در اغلب اوقات ساکت بود، هر از گاهی به مناسبت سخن کسی از طرفین، جمله‌ای از نیچه، هگل، کانت به‌تناسب می‌گفت و دو باره خاموش می‌شد. نظریه‌بازی اشتغال مداوم داشتن به تطبیق نظریه‌های دیگران با وضع و حال این‌جا و اکنونی نیست. نظریه‌بازی اولا اگرچه یک سطح بالاتر از نظریه‌خوانی است و انجام آن کار هر کسی نیست (زیرا لازمه اش آشنایی با تنوعی از نظریه‌ها و اندیشه‌ها است)، ولی فرد را در مرحله‌ی مصرف‌کننده‌ی آرای دیگران نگه می‌دارد. ثانیا، بسیاری اوقات تلاش برای تطبیق آرای دیگران که در جامعه و فرهنگ دیگری زیست کرده اند یا می‌کنند و با مسائل دیگری مواجه بوده اند یا مواجه اند، با وضع این‌جا و اکنونی موجه نیست و به‌لحاظ نظری یا روشی قابل دفاع نیست؛ زیرا نظریه‌ها در معارف انسانی اگرچه جهان‌شمول صورت‌بندی می‌شوند، اما به‌نحو زمینه‌مند آفریده می‌شوند و پیوند قابل توجهی با زمینه‌ و خاست‌گاه اجتماعی و فرهنگی‌ی خود دارند. ثالثا، اشتغال مداوم به نظریه‌بازی مانع از آن می‌شود که اندیشه‌مند بتواند خود به یک دست‌گاه فکری‌ی منسجمی دست یابد، زیرا تمام هم و غم او معطوف به به‌کارگیری‌ی پاره‌های فکری و آرای دیگران است و این آرا و اندیشه‌ها الزاما پیکره و دست‌گاه فکری‌ی منسجمی را پدید نمی‌آورند و چه بسا با هم ناهم‌ساز اند.

از نظر من دکتر یوسف اباذری در جامعه‌شناسی‌ی ایران مروج این شیوه‌ی مواجهه با اندیشه‌ها و نظریه‌ها بود و نحوه‌ی کاربست افکار غربیان توسط او برای بسیاری بدل به الگو شد. او در اغلب سخنان و نوشته‌های خود ایده‌ای را از یکی از غربیان به‌کار گرفت (درست مثل آخوندها که اول سخن‌شان آیه یا حدیثی می‌خوانند) و سپس به بسط سخنان خود در باره‌ی پدیده‌ای در ایران پرداخت. به‌عنوان مثال ببینید که اباذری چه‌گونه از ایده‌ی ماکس شلر در نوشته‌ی خود در باره‌ی جنبش شهریور ۱۴۰۱ بهره گرفته است:

ادامه دارد👇👇👇

#نظریه‌بازی
#نظریه‌سازی
#یوسف_اباذری
#محسن_محمودی
#مصطفی_مهرآیین
@NewHasanMohaddesi

🔸🔸🔸مداخلات بازتاب‌دهنده🔸🔸🔸




در مواجهه با جامعه‌شناسی معاصر ایران، آیا نقدها می‌توانند سازنده باشند؟

✍دکتر محسن محمودی
استاد فلسفه دانشگاه
۱۶ دی ۱۴۰۳

https://t.me/Mahmudi_mohsenn/2257

«حسن محدثی» و «مصطفی مهرآیین» دو اندیشمند برجسته‌ای هستند که نقدهایشان گاه به نقطه‌ای حساس در جامعه‌شناسی و فرهنگ ایران می‌رسد. اختلاف نظر آن‌ها، نه فقط بر سر متون، بلکه بر سر روش‌شناسی و نگاه کلی به جامعه‌شناسی است.

مهرآیین، با نگرشی جهانی‌نگر، معتقد است بسیاری از آثار معاصر ایران "معمولی" هستند و ترجیح می‌دهد به متفکران بزرگ جهانی رجوع کند. این رویکرد می‌تواند نوعی تمایل به "بت‌سازی از غرب" تعبیر شود یا شاید هم تلاشی برای پر کردن خلأ اندیشه‌های بنیادین در ایران باشد. اما آیا این نگاه به معنای نادیده گرفتن پتانسیل‌های داخلی نیست؟

از سوی دیگر، محدثی به شدت بر اهمیت نقد و بررسی اندیشه‌های ایرانی تأکید دارد. او معتقد است که ما باید ابتدا مسائل خود را بشناسیم و حل کنیم. نقدهای محدثی، هرچند گاه تند و تیز، در نهایت به دنبال گشودن گره‌های فکری در جامعه ایران است.

اگر بخواهیم از این بحث برای زندگی روزمره و جامعه خود درس بگیریم، می‌توان پرسید:
چگونه می‌توان میان مطالعه متفکران جهانی و شناخت مسائل بومی تعادل برقرار کرد؟
آیا ما هم گاه در زندگی روزمره، بیشتر به تقلید از الگوهای خارجی تمایل داریم تا حل مسائل واقعی خود؟

به‌نظر می‌رسد جامعه‌شناسی و فلسفه، اگر از دل زندگی بومی برنیایند، نمی‌توانند پاسخ‌گوی چالش‌های واقعی ما باشند. از سوی دیگر، بدون نگاه جهانی، خطر فرو رفتن در یک حلقه بسته فکری هم وجود دارد.

این تضاد میان جهانی‌نگری و بومی‌گرایی، شاید همان نقطه‌ای باشد که فلسفه پراگماتیستی بتواند راه‌حل ارائه کند: استفاده از بهترین اندیشه‌ها برای حل عملی‌ترین مسائل.

بیایید در گفتمان‌مان، نقدها را سازنده کنیم و با ترکیب اندیشه‌های بومی و جهانی، به جامعه‌ای بهتر بیندیشیم.

#فلسفه
#جامعه‌شناسی
#نقد_اندیشه
#حسن_محدثی
#مصطفی_مهرآیین
#تفکر_بومی
#جهانی‌نگری


#محسن_محمودی

@NewHasanMohaddesi

🔸🔸🔸بازخورد🔸🔸🔸



♦️در باره‌ی هورامان

✍آکو کهنه‌پوشی
دانش‌آموخته جامعه‌شناسی و دبیر آ.پ در شهر مریوان
۱۴ دی ۱۴۰۳

استاد گرامی و عزیز، جناب آقای دکتر محدثی عزیز
ضمن تقدیر از زحمات حضرت‌عالی و درس‌های ماندگار و بی‌مثال در بستر تلگرام که همواره مورد استفاده و دانش‌افزایی است.

اشارە حضرتعالی کاملٱ درست و دقیق می‌باشند. موسیقی همواره همزاد و همراە زیست جهان جامعە کوردی بوده و هست. در این فرهنگ و این زیست جهان، احساسات، عواطف، شادی، غم و تعاملات در فرم موسقی در انواع گوناگون آن رنگ می‌گیرد و بازنمایی می‌شوند.
این ترانه به لهجه اهورایی اورامی که یکی از لهجه‌های زبان کوردی است سروده شده و ترجمه جناب آقای افرسیاب اخگر دقیق و صحیح است.

اورامان، یک اقلیم جغرافیایی و فرهنگی،  در کوردستان است که گستردە آن در استان‌های کوردستان، کرمانشاه و بخشی از اقلیم کورستان عراق توزیع شده است. به نظر می‌رسد اکولوژی ویژه آن، شرایط اجتماعی و فرهنگی ویژه‌ای را در این جغرافیا تولید و برساخت نموده است و به تبع آن ویژگی‌های  جامعه‌شناختی متمایز و بعضٲ متفاوتی با دیگر مناطق کوردنشیندر آن وجود دارد.

البته در این محدوده یک کانون جمعیتی وجود دارد که در تقسیمات کشوری بعنوان شهر تعریف شده است که به شهر اورامان شهرت دارد. این شهر در استان کوردستان و شهرستان سروآباد در غرب استان قرار دارد.

یکی از اتفاقات فرهنگی ویژه‌ای که در این منطقه سالانه پذیرای مسافران و توریست‌های زیادی است، مراسمی موسوم به عروسی پیرشالیار و در زبان محلی، #زەماوەن_پیرشالیار است.
https://images.app.goo.gl/ehvwsBo2RZpnn9KA6

رساله دکتری جناب آقای دکتر احمد محمد‌پور، تحت عنوان "تجربه نوسازی در اورامان" در این میدان فرهنگی صورت گرفته است. در این پژوهش  میدانی  وزین، درک معنایی مردمان اورامان، و تفسبر آنان از شرایط، تعاملات و پیامدهای ورود عناصر نوسازی مورد واکاوی و بررسی دقیق قرار گرفته و شایستە است کە این پژوهش و یافتە‌های آن، پیوستی فرهنگی برای هرنوع برنامه‌ریزی، تصمیم‌گیری و تصمیم سازی در این میدان فرهنگی باشد. این رساله بعدٲ تحت عنوان کتاب "تجربه نوسازی: مطالعه تغییر و توسعه در هورامان" توسط انتشارات جامعه‌شناسان چاپ شد.

#هورامان
#آکو_کهنه‌پوشی
@NewHasanMohaddesi