انجمن علمی ژرفا

‍ 📚 پیشنهاد برای مطالعه:
«نظریه نسبیت و معرفت پیشین»
نوشته هانس رایشنباخ

   سخنرانی‌های اینشتین درباره نظریه نسبیت که در سال‌های ۱۹۱۷-۱۹۱۸ در برلین برگزار شد و مورد توجه رایشنباخ و معدودی از افراد دیگر قرار گرفت، تأثیر عمیقی بر دیدگاه‌های رایشنباخ داشت. وی در کتاب «نظریه نسبیت و دانش پیشینی» که در سال ۱۹۲۰ منتشر شد، تلاش کرد تا اصول نئوکانتی را که باید کنار گذاشته شوند شناسایی کرده و آنچه را که می‌توان از این دیدگاه حفظ کرد، تبیین نماید.
   بیست و پنج سال پیش از آن، راسل در رساله دکترای خود که در سال ۱۸۹۷ منتشر شد، پژوهشی مشابه را در زمینه هندسه نااقلیدسی انجام داد و استدلال کرد که انحنای ثابت به‌عنوان یک اصل پیشینی و ترکیبی در هندسه مطرح است. در سال ۱۹۰۲، پوانکاره در کتاب «علم و فرضیه» دیدگاه راسل را تکمیل کرد و بر این باور بود که انتخاب هندسه‌ای با انحنای ثابت، تعیین‌ناپذیر است؛ به این معنا که انتخاب هر نوع خاص از این هندسه را می‌توان با تغییرات در نظریه‌های فیزیکی به‌گونه‌ای تنظیم کرد که پدیده‌ها حفظ شوند.
   رایشنباخ، بدون اشاره مستقیم به راسل یا هلمهولتز، نسبیت عام را به‌عنوان ابطالی بر قراردادگرایی هندسی پوانکاره و پیشینی‌گرایی هندسی کانت قلمداد کرد. بخش عمده این کتاب به مباحث کلی معرفت‌شناسی پرداخته و کمتر به مسائل فیزیکی به‌صورت مستقیم می‌پردازد.

▫️ برگرفته از زندگی‌نامه رایشنباخ در دایرةالمعارف فلسفه استنفورد

#معرفی_کتاب #نسبیت #رایشنباخ

🆔 @Zharfa90

🎥⚛جهان از لنز کوانتوم
#داستان_کوانتوم

بخش اول: داستان تابش جسم سیاه و آغاز انقلاب کوانتومی🔺

⏳💡در اواخر قرن نوزدهم، فیزیک کلاسیک که برای مدت‌ها توانسته بود بسیاری از پدیده‌های طبیعی را توضیح دهد، با چالشی بزرگ روبرو شد: تابش جسم سیاه. این تابش زمانی رخ می‌دهد که به یک جسم گرما داده شود و جسم شروع به گسیل انرژی الکترومغناطیسی کند. این پدیده به شکل پیوسته‌ای از فروسرخ تا فرابنفش گسترش ‌یافت، اما هیچ‌یک از نظریه‌های موجود قادر به توصیف دقیق این رفتار نبودند. تلاش‌های متعدد دانشمندان برای توضیح این پدیده، از جمله استفاده از ترمودینامیک کلاسیک و نظریه الکترومغناطیس، به شکست انجامید. این ناکامی‌ها نهایتاً نشان دادند که قوانین فیزیک کلاسیک نمی‌توانند درک کاملی از این پدیده ارائه دهند.

🌑مفهوم جسم سیاه
مفهوم جسم سیاه به یک جسم ایده‌آل اشاره دارد که به طور کامل تابش‌های دریافتی را جذب می‌کند و هیچ‌گونه بازتاب یا عبوری ندارد. چنین جسمی همچنین توانایی گسیل‌کردن تابش در تمام طول‌موج‌ها را دارد، به طوری که شدت و توزیع این تابش تنها به دمای جسم وابسته است. در دماهای بالا، این تابش به صورت نوری با توزیع انرژی مشخص گسیل می‌شود که به "تابش جسم سیاه" معروف است. مطالعات انجام‌شده در قرن نوزدهم نشان دادند که طیف تابشی جسم سیاه از قوانین ترمودینامیکی پیروی می‌کند و ویژگی‌های آن تنها از طریق مشاهده و آزمایش قابل بررسی دقیق است. این مفهوم پایه‌ای، نقش مهمی در پیشرفت فیزیک، به‌ویژه در توسعه مکانیک کوانتومی ایفا کرده است.

🔖قانون استفان-بولتزمن و قانون جابجایی وین
دانشمندانی مانند گوستاو کیرشهوف، جی. استفان، و ویلهلم وین تلاش کردند تا این رفتار را توصیف کنند. قانون استفان-بولتزمن نشان داد که توان تابشی کل جسم سیاه به شدت با افزایش دما افزایش می‌یابد. از سوی دیگر، وین رابطه‌ای برای جابجایی بسامد تابش بیشینه با دما ارائه داد. با این حال، این قوانین نیز نتوانستند همه ابعاد رفتار تابش جسم سیاه را توضیح دهند و در برخی بسامدها، ناتوانی‌شان آشکار بود.

💡شکست کلاسیک و آغاز تغییر
یکی از تلاش‌های کلاسیک برای توضیح این پدیده، فرمول ریلی-جینز بود. این فرمول پیش‌بینی می‌کرد که چگالی انرژی تابش به طور بی‌نهایت در بسامدهای بالا افزایش یابد؛ پدیده‌ای که به نام فاجعه فرابنفش شناخته شد. این نتیجه بی‌معنی بود و به وضوح نشان داد که مدل‌های کلاسیک دیگر پاسخگو نیستند.

🔍ورود ماکس پلانک
ماکس پلانک، دانشمند برجسته آلمانی، در سال 1900 راه‌حلی انقلابی ارائه داد. او فرض کرد که انرژی تابشی تنها به صورت بسته‌های کوچک و گسسته‌ای، به نام کوانتا، مبادله می‌شود. این فرضیه که با عنوان قاعده کوانتش پلانک شناخته می‌شود، همخوانی دقیقی با داده‌های تجربی تابش جسم سیاه ارائه داد و راه‌حلی برای فاجعه فرابنفش بود. این ایده ساده اما انقلابی، نقطه آغاز تحولی بزرگ در علم فیزیک بود.

📖پیامدها و آغاز عصر جدید
معرفی ثابت پلانک نه تنها مشکل تابش جسم سیاه را حل کرد، بلکه راه را برای فیزیک کوانتومی هموار ساخت. این کشف نه تنها پایان عصر فیزیک کلاسیک، بلکه آغاز دوره‌ای نو در درک ما از طبیعت بود. دانشمندانی مانند انیشتین، کامپتون، دوبروی و بور با الهام از کار پلانک، این ایده‌ها را به کار گرفتند تا مسائل دیگری را که سال‌ها بی‌پاسخ مانده بودند، حل کنند.
🔸این آغاز داستان کوانتوم است، جایی که علم از محدودیت‌های کلاسیک فراتر رفت و پنجره‌ای جدید به دنیای زیراتمی گشود.

🎙️اصل داستان اینجاست:
(تولد کوانتوم)
Psiket.academy

〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
⭐@Psiket_Admin
🔗Instagram | Telegram | Linkedin
〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️〰️
#بازنشر
🆔 @Zharfa90

📍 مکان پذیرش شرکت‌کنندگان در روز تفکر

برای شرکت در رویداد «روز تفکر»، پذیرش شرکت‌کنندگان از رأس ساعت ۸:۰۰ در محل مشخص‌شده در لینک زیر انجام می‌شود:
مشاهده مکان در نقشه


🔹 لطفاً راس ساعت در مکان حضور داشته باشید تا فرآیند پذیرش به‌راحتی و بدون تأخیر انجام شود.
منتظر دیدار شما هستیم! 😊

🎉 یه روز خاص برای ذهن‌های کنجکاو؛ اطلاعات تکمیلی برنامه
🎯 ویژه دانش آموزان پسر و فرهنگیان

اگر عاشق ایده‌های جدید، چالش‌های ذهنی و تجربه‌های تازه‌ای، روز تفکر رو نباید از دست بدی! توی این برنامه قراره:

🌟 کلی فکر کنیم، بحث کنیم و حتی یه عالمه چیز جدید رو تجربه کنیم.

📚 ایستگاه‌های جذابمون:

1️⃣ علم در عصر جدید:
آیا دانشمند شدن هنوز خفنه؟ می‌خوایم باهم بررسی کنیم چطوری از درس و کتاب خوندن فراتر بریم.

2️⃣ رصدخانه ملی ایران:
چطور می‌شه با نگاه به ستاره‌ها، تو علم و فناوری پیشرفت کرد؟

3️⃣ شخصیت از نگاه فلسفه:
یه نگاه نو به اخلاق و فضیلت، از زاویه‌ای که شاید هیچ‌وقت بهش فکر نکردی.

4️⃣ کوانتوم سایکت:
کوانتوم رو لمس کن! آزمایش‌های هیجان‌انگیز و بازی‌هایی که ذهنتو به چالش می‌کشه.

5️⃣ عدالت و تبعیض مثبت:
نابرابری برای عدالت؟ یه بحث داغ فلسفی که فکر همه رو درگیر می‌کنه.

✨ اتفاقات ویژه:

▫️ یه اختتامیه جذاب با مهمونای خاص
▫️ تجربه‌های عملی و سرگرمی

⚡️ ظرفیت خیلی محدوده، جا نمونی!

💳 هزینه ثبت نام بابت میان‌وعده + پذیرایی + ناهار(ساندویچ فلافل) ۱۵۰ هزارتومنه اما اگه بخواید ناهار با خودتون بیارید یا از رستوران داخل دانشگاه سفارش بدید بابت پذیرایی و میان‌وعده فقط ۱۰۰ هزارتومن کافیه.

📌 برای ثبت‌نام همین حالا کلیک کن: اینجا!

📝 اگه هم می‌خوای درمورد رویداد بیشتر بدونی بیا اینجا تو سایتمون: صفحه رویداد

🆔 @Zharfa90

منتظرتیم که با هم یه روز خاص و فراموش‌نشدنی رو بسازیم! 😍

🎥 فیلم کامل همایش «روایت یک تجربه؛ فناوری ذخیره داده» منتشر شد.

برای دوستانی که نتوانستند در این برنامه شرکت کنند یا مایل‌اند دوباره بخش‌های مختلف را مرور کنند، فیلم ضبط‌شدهٔ همایش به میزبانی محمد میرزمانی، اکنون در آپارات انجمن علمی ژرفا در دسترس است.

🔗 دسترسی به فیلم: مشاهده در آپارات

📄در این همایش، محمد میرزمانی، فارغ‌التحصیل ۱۳۵۷ رشته متالورژی دانشگاه شریف و از مدیران با تجربه در شرکت‌هایی چون IBM، Hitachi و Western Digital، به بیان تجربیات حرفه‌ای و پژوهشی خود در زمینه فناوری ذخیره داده و چالش‌ها و فرصت‌های این حوزه پرداخت.

🆔 @Zharfa90