باغ کتاب تهران

✍️به بهانه درگذشت آثول فوگارد؛ صدای وجدان آفریقای جنوبی

آثول فوگارد، رمان نویس، نمایشنامه‌نویس، بازیگر و کارگردان، از مهم‌ترین چهره‌های ادبیات متعهد آفریقای جنوبی بود. نویسنده‌ای که با قلم و صحنه‌ تئاتر علیه بی‌عدالتی‌ها جنگید و به یکی از اثرگذارترین صداهای ادبیات معاصر بدل شد.

🖋به بهانه‌ درگذشت او، مروری خواهیم داشت بر تاثیر ادبی- اجتماعی‌ وی که نه تنها در سرزمین خود به جای گذاشت، بلکه صدای عدالتخواهی‌اش به فراتر از مرزهای آفریقا رسید و الهام‌بخش بسیاری از هنرمندان شد تا به نقش ادبیات در آگاهی‌بخشی اجتماعی دلگرم شوند.

🖋فوگارد که در دوران آپارتاید می‌زیست، همواره دغدغه‌ مسائل نژادی، تبعیض و نابرابری اجتماعی را در آثارش منعکس می‌کرد.
آثار او عمدتا بر زندگی طبقات فرودست و رنج‌دیده تمرکز داشت و با زبانی ساده اما تأثیرگذار، احساسات عمیق مخاطب را برمی‌انگیخت. او با خلق نمایشنامه‌هایی چون «جزیره»، «سلام و خداحافظ» و «ارباب هارولد و پسرها»، نه‌تنها تصویری از واقعیت‌های تلخ زندگی در آفریقای جنوبی ارائه می‌داد، بلکه از تئاتر به عنوان ابزاری برای مقاومت و روشنگری بهره می‌برد.


📚تعدادی از آثار او که به فارسی ترجمه شده عبارتند از :

▪️پیوند خونی، مترجم: یدالله آقاعباسی
▪️سلام و خداحافظ، مترجم: محمود کیانوش
▪️آنها زنده‌اند، مترجم: محمودکیانوش
▪️درسی از آلوئس، مترجم: منوچهر هرسینی
▪️ جایی در میان خوک‌ها، مترجم: هوشنگ حسامی
▪️ آواز دهکده مترجم: مهلا صالحی
▪️ لکوموتیوران، مترجم: بابک سعیدیان


یادش گرامی باد.

#از_نویسندگان
#ادبیات_متعهد
#باغ‌کتاب

@TehranBookGarden

❓چطور در دنیایی که پر از اطلاعات نادرست است، فریب داده‌های گمراه‌کننده را نخوریم؟
سواد رسانه‌ای چیست؟ مهارت تفکر نقادانه را چطور می‌توان آموخت و فریبکاری را با داده‌ها و آمار از کجا می‌شود تشخیص داد؟

✍️پاسخ به این سوال‌ها در این کتاب آمده است:
«هنر شکاک بودن در دنیای داده‌محور» نوشته‌ کارل تی. برگستروم و جِوین وست که راهنمایی‌ست برای شناسایی اطلاعات گمراه‌کننده و یادگیری تفکر نقادانه.
برگستروم و وست (که هر دو استاد دانشگاه واشنگتن هستند) دوره‌ای دانشگاهی نیز با همین موضوع طراحی کرده‌اند که به یکی از محبوب‌ترین کلاس‌های دانشگاه تبدیل شده است.
📙به راستی در عصری که آمارها، نمودارها و ادعاهای علمی در همه جا دیده می‌شود، چطور بفهمیم چه چیزی واقعا حقیقت دارد و کدام مطلب، یک فریب حرفه‌ای است؟
یک راه حل، خواندن کتاب‌هایی چون اثر حاضر است؛ چرا که به شما کمک می‌کند ترفندهای رایج در دستکاری داده‌ها را بشناسید؛
دروغ‌های پوشیده در لباس آمار را تشخیص دهید و با سوءاستفاده از علم و آمار مقابله کنید.
همچنين کمک می‌کند تا تشخیص دهید کِی باید به داده ها شک کنید و چه موقع می‌توانید به آنچه می‌شنوید اعتماد کنید؛
بدانید چطور رسانه‌ها از داده‌ها برای فریب استفاده می‌کنند؛ و تمرین کنید چگونه با نگاه شکاکانه اما علمی، اطلاعات را تحلیل کنید.

📘در پشت جلد کتاب «عليه مزخرفات» و در معرفی کتاب که توسط نشر ترجمان به چاپ رسیده آمده است:
«سیل مزخرفات جهان را فراگرفته و ما در حال غرق شدن در آن هستیم...
مزخرفات سنتی ادعاهایی گزاف با ظاهری فریبنده بودند و می‌شد آن‌ها را به سادگی تشخیص داد؛ اما ویژگی مزخرفات نوین چیست و چگونه می‌توانیم آنها را تشخیص دهیم؟ کارل برگستروم و جِوین وست مزخرفات نوین را ادعاهایی می‌دانند که با زبان علمی و با استفاده از آمار و ارقام ظاهرا دقیق ارائه می‌شوند، اما درواقع ادعاهایی بی‌محتوا و تناقض‌آلودند. ما دربرابر این ادعاها مرعوب می‌شویم و سپر می‌اندازیم و احساس می‌کنیم آن‌قدر متخصص نیستیم که بتوانیم درباره صحت‌وسقم آنها بیندیشیم و تحقیق کنیم. نویسندگان این کتاب معتقدند که لزومی ندارد مثلاً متخصص زیست‌شناسی، اقتصاد یا آمار و داده‌کاوی باشیم تا بتوانیم از خطاهای این مزخرفات سر دربیاوریم. آن‌ها در این کتاب، با مثال‌های متعددی از علوم پایه و پزشکی، شیوه‌های متنوع سوءاستفاده از زبان علم را آشکار می‌کنند و با آموزش مبانی استدلال‌ورزی درست و نحوه جست‌وجوی اطلاعات برای ارزیابی ادعاهای علمی، راهنمایی جامع برای تشخیص علم از شبه‌علم را فراهم می‌آورند.»

🤔راستی! آیا شما تا به حال گول داده‌های جعلی را خورده‌اید؟
اگر می‌خواهید در برابر سیل اطلاعات نادرست و داده‌های تحریف‌شده مقاومت کنید، می‌توانید این کتاب را از سروستان، فروشگاه کتاب بزرگسال باغ کتاب تهران تهیه کنید.

📕کتاب: علیه مزخرفات، هنر شکاک بودن در دنیای داده‌محور
▪️نویسنده: جِوین دی. وِست، کارل تی. برگستروم
▪️مترجم: عرفانه محبی جهرمی
▪️ناشر: ترجمان

#کتابخوانی #سواد_رسانه‌ای
#معرفی_کتاب
#تفکر_نقادانه
#هنر_شکاک_بودن

@TehranBookGarden

✍️ماه رمضان در آینه شعر مولانا

از نگاه مولانا جلال‌الدین محمد در غزل حاضر، ماه رمضان ضیافتی‌ست آسمانی که جان را از تاریکی تهی کرده و با نوری از عالم والا روشن می‌کند. چونان سفری روحانی، که در مسیر آن قفل‌های بسته‌ دل گشوده شده و دریچه‌های بینش معنوی به روی سالک باز می‌شود.
مولوی روزه را تنها ریاضتی جسمانی نمی‌داند، بلکه به زعم او، به برکت صیام است که دهان بسته می‌شود تا گوش جان نغمه‌های ناشنیدنی را بشنود.

📚در مصرعی که می‌سراید: «قفل آمد و آن کلید با ماست» نیز گویی مراد از قفل، بندی‌ست که بر خواهش‌های دنیوی گذاشته می‌شود تا با کلیدِ خویشتن داری و صبوری، راه به سوی وصال معشوق گشوده شود.

آری! روزه در نگاه این عارف جان سوخته، رمزی‌ست از بیداری‌ و تهی شدن از غیرِ دوست:

آمد رمضان و عید با ماست
قفل آمد و آن کلید با ماست

بربست دهان و دیده بگشاد
وان نور که دیده دید، با ماست

آمد رمضان به خدمتِ دل
وان کَش که دل آفرید با ماست

در روزه اگر پدید شد رنج
گنج دل ناپدید با ماست

کردیم ز روزه جان و دل پاک
هر چند تنِ پلید با ماست

روزه به زبانِ حال گوید
کم شو که همه مزید با ماست

چون هست صلاحِ دین در این جمع
منصور و ابایزید با ماست

#مولانا
#غزلیات_شمس
#رمضان #روزه #صیام
#رمضان_در_ادبیات_فارسی


@TehranBookGarden

✍️«جمشیدخان، عمویم که باد همیشه او را با خود می‌بُرد»، رمان عجیبی بود! شاید بهتر باشد بگوییم رمانی عمیق، که به لطف دورخوانی و گفت‌وگوی گروهی، هر یک از ما نکته‌ای را از لابه‌لای خطوط درمی‌یافت و با دیگران در میان می‌گذاشت و همین تعامل، لذت خواندن اثر را دوچندان می‌کرد؛ طوریکه اگر رمان را به تنهایی می‌خواندیم به این درک و لذت از آن نمی‌رسیدیم.
ترجمه روان مریوان حلبپه‌ای نیز، لذت خواندن نثر شاعرانه بختیار علی را دو چندان می‌کرد.، برگردانی خوش‌خوان، طوری‌که خواننده لحظه‌ای احساس نمی‌کند در حال مطالعه‌ متنی ترجمه‌شده است.

🖋نویسنده رمان، بختیار علی، یکی از برجسته‌ترین چهره‌های ادبی کردستان عراق در دوران معاصر است که علاوه بر داستان نویسی، با نقدهای ادبی و شعرهایش نیز شناخته می‌شود.
او در این رمان، با زبانی روان و با سبک «رئالیسم جادویی»، داستان جمشید خان را از زبان برادرزاده‌اش روایت می‌کند.
جمشید خانی که آنقدر سبک است که با هر بادی به پرواز درمی‌آید و هر بار هم که سقوط می‌کند حافظه‌اش را از دست می‌دهد و راوی داستان، سالار خان، با زبانی پر از نمادها و استعاره‌ها، از سرگذشت عجیب عمویش می‌گوید؛ سرگذشتی که با تحولات تاریخی، سیاسی و اجتماعی کردستان پیوند خورده است.

📚دورخوانی این رمان ۱۸۰ صفحه‌ای و گپ و گفت پیرامونش، سه جلسه دو ساعته از برنامه «یکشنبه‌های دورخوانی» را به خود اختصاص داد که به قول حاضرین، واقعا می‌ارزید!

رمان، با در آمیختن مرز بین واقعیت و خیال، زمانی حدود ۱۵ سال از زندگی جمشید خان و برادرزاده‌اش و اتفاقاتی که از سرمی‌گذرانند را روایت می‌کند.
انسان‌هایی سرگشته، تبعیدی و بی‌سرزمین که همواره در تلاش برای یافتن هویت و جایگاه خود در جهانی بی‌ثبات هستند، گویی بازتابی از وضعیت تاریخی و سیاسی کردستان عراق و سرنوشت مردمان آن...

📝اگرچه ایده‌ی نو، زبان شاعرانه و استعاری، و قصه‌ درگیرکننده از نقاط قوت این داستان محسوب می‌شوند، اما نقدهایی نیز به آن وارد شده است:
برخی منتقدان و خوانندگان معتقدند که قلم نویسنده، به طور کلی در بخش‌هایی از آثارش کُند و پراکنده است. (بختیار علی در بیشتر آثارش - به جز رمان حاضر - از روایت خطی پرهیز می‌کند و به شیوه‌ای غیرمتعارف داستان را پیش می‌برد، که این موضوع برای بعضی خوانندگان، به‌ویژه آن‌هایی که به روایت‌های کلاسیک‌تر عادت دارند، شاید کمی دشواریاب باشد.)

همچنین استفاده‌ بیش‌ازحد از استعاره‌ها می‌تواند درک داستان را با چالش‌هایی همراه کند.
در برخی قسمت‌ها نیز کمی اطناب به چشم می‌خورد، طوریکه شاید بهتر بود رمان کمی مختصرتر تنظیم می‌شد.

با تمام این‌ها، جمشیدخان عمویم که باد همیشه او را با خود می‌بُرد، اثری تامل‌برانگیز است که ذهن خواننده را به چالش می‌کشد و او را با پرسش‌هایی درباره‌ سرنوشت، تنهایی، آزادی و هویت انسان درگیر می‌کند.

❓چطور قدرتِ پرواز، که نماد آزادی، رهایی و سبکباری‌ست، جمشید خان و سالار را اینگونه در بند کشیده بود؟
آیا آن‌ها در نهایت توانستند جایی ریشه بدوانند؟...


📍در سلسله نشست‌های «یکشنبه‌های دورخوانی»، هر هفته در فروشگاه سروستان باغ کتاب گرد هم می‌آییم و با مطالعه یک اثر ادبی، در باره آن گفتگو می‌کنیم. آخرین نشست ما در سال ۱۴۰۳، یکشنبه، ۱۹ اسفندماه، ساعت ۴ عصر برگزار خواهد شد.
به امید دیدار!

#دورخوانی
#کتاب‌گپ
#معرفی_کتاب
#بختیار_علی
#باغ‌کتاب

@TehranBookGarden