🎯 درد بکش تنبل
— چرا دیگر کسی برای لذت ورزش نمیکند؟
🔴 اجازه بدهید همین ابتدا بر سر یک چیز توافق کنیم: ورزش برای سلامتی مفید است. این موضوع را تقریباً همۀ متخصصان و بیشتر ما مردم عادی تأیید میکنیم؛ حتی در زمانهای که بخشی از جامعه نظر خیلی از متخصصان را رد میکنند. تحقیقات نشان داده که تحرکْ احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت و برخی انواع سرطان را کاهش میدهد؛ با اضطراب و افسردگی مقابله میکند؛ موجب تقویت استخوانها و عضلات میشود؛ هشیاری را افزایش میدهد؛ وضعیت خواب را بهتر و در یک کلام، عمر را طولانیتر میکند.
🔴 بااینحال، یک مسئله باقی میماند: خیلیها از ورزشکردن بدشان میآید و رعایت آداب و رسومی که امروز ورزشکاران معمول میدانند را سخت و طاقتفرسا میدانند. آنها همواره مجبورند خودشان را با وعده و وعید، احساس عذاب وجدان یا توجیهات علمی وادار به ورزش کنند.
🔴 اگرچه تاریخ ورزش مملو از نکوهشها و هشدارهای ورزشکاران به کسانی است که ورزش نمیکنند، اما مسئلۀ ورزش همیشه به شکل امروز نبوده است. برای مثال، شلی مکنزی، پژوهشگر آمریکایی، دربارۀ فرهنگ تناسباندام میگوید: اگر مردانِ دهههای پنجاه و شصت میلادی خیلی به هیکلشان میرسیدند ممکن بود دربارۀ تمایلات جنسیشان حرف و حدیث پیش بیاید؛ زیرا در آن زمان، بهطور کلی، چندان نظر مساعدی نسبت به ورزش منظم وجود نداشت و فشارهای ناشی از آن را برای سلامتی مضر میدانستند.
🔴 در بخش اعظم سدۀ بیستم، در بیشتر فرهنگهای جهان، تصور میشد ورزشِ سنگین برای زنان نهتنها با زنبودنشان مغایرت دارد که برای توانایی بارداریشان هم مخاطرهآمیز است. اما این تصورات کم کم با افزایش مطالعات دربارۀ نقش ورزش در حفظ سلامتی از میان رفت.
🔴 حالا نگاه عمومی به ورزش مثبت شده و این چیز خوبی است، اما فرهنگ نکوهشگری همراه با ورزش همچنان آسیبزاست. به عبارت دقیقتر، ورزش در جامعۀ امروز، در ترکیب با اندیشههای نئولیبرال دربارۀ بهینهسازی خود، سرمایهداری مصرفی و هنجارهای طبقاتی و نژادی، از دغدغۀ سلامتی فراتر رفته و نشانهای از بلندپروازی، ثروت و عزتنفس شده است. بر همین اساس، ورزش نکردن بهمنزلۀ نمودی از شکست خوردن در زندگی جلوه میکند. به تعبیر بهتر، ورزش به ابزاری برای تمایز اجتماعی تبدیل شده است.
🔴 مارک گرایف، روزنامهنگار آمریکایی، در مقالۀ طعنهآمیزی با عنوان «علیه ورزش» میگوید: سیستم جدید ورزش، کسانی که ورزش نمیکنند را «با بختبرگشتگانِ دیگری که از نظر اجتماعی نادیده گرفته میشوند با یک چوب میراند، کسانی مثل کُندذهنها، سالمندان، افراد ناتوان و فقرا».
🔴 اما دعوت به ورزش، غیر از این مسیر سرمایهدارانۀ مصرفی، میتواند حالتهای دیگری هم به خود بگیرد. بیل هیز، نویسنده و عکاس، در کتابش از «لذت فراموششدۀ ورزش» میگوید. ورزشی که حد و حدودش را نه مربیهای حرفهای و اپلیکیشنها و ساعتهای هوشمند، که حال درونی خودمان تعیین میکند. ورزشی که شبیه جستخیزهای خوشایند دوران بچگی است که حالا دیگر تکرارشان نمیکنیم: طنابزدنهای مضحک ولی مفرح، دویدنهای بیهدف و دوچرخهسواری بدون حساب و کتاب تعداد کالریهایی که سوزاندهایم.
📌 آنچه خواندید مروری کوتاه است بر مطلب «ورزش برای سلامتی مفيد است، ولی صنعت ورزش چطور؟» که در بیستوچهارمین شمارۀ مجلۀ ترجمان علوم انسانی منتشر شده است. این مطلب در تاریخ ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در وبسایت ترجمان نیز بارگذاری شده است. این مطلب نوشتۀ مارگرت تالبت است و عرفان قادری آن را ترجمه کرده است. برای خواندن نسخۀ کامل این مطلب و دیگر مطالب ترجمان، به وبسایت ترجمان سر بزنید.
📌 ادامۀ مطلب را در لینک زیر بخوانید:
B2n.ir/y22537@tarjomaanweb