✅ از نظر ساختمان، شعر گاهان شباهتی به شعرهای ودایی دارد.
هر سرود دارای بندهایی است و هر بندی بیت‌هایی را با تعداد ثابتی هجا در بر دارد.
گاهان را به پنج بخش تقسیم کرده‌اند و هر یک از بخش‌ها دارای فصولی است که به پهلوی «هات»، یا «هاد» (مشتق از واژه اوستایی «هایتی») و به فارسی «ها» نامیده می‌شود.
نام این پنج گاهان که از نخستین کلمه‌های هر بخش گرفته شده و همه صورت پهلوی دارند، عبارتند از :
❇️ اَهُورنَوَد (یسن ۲۸ تا ۳۴) دارای هفت «ها» (فصل) به ترتیب مشتمل بر ۱۱، ۱۱، ۱۱، ۲۲، ۱۶، ۱۴ و ۱۵ بند است.
در این بخش‌بندهای شعری شامل سه بیت ۹ + ۷ هجایی است.
اهنود دارای ۱۰۰ بند + یک بند سرآغاز می باشد.
اهنود به یشت گاهان نیز معروف است.
❇️ اُشتَوَد (یسن ۴۳ تا ۴۶) دارای چهار «ها» به ترتیب مشتمل بر ۱۶، ۲۰، ۱۱، ۱۹ بند است.
در این بخش‌بندهای شعری شامل پنج بیت ۷ + ۴ هجایی است . و دارای ۶۶ بند می باشد.
❇️ سپَنتمَد (یسن ۴۷ تا ۵۰) که دارای چهار «ها» به ترتیب مشتمل بر ۶، ۱۲، ۱۲ و ۱۱ بند است.
در این بخش‌بندهای شعری شامل چهار بیت ۴ + ۷ هجایی است.
مشتمل بر ۱۶، ۲، ۱۱، ۱۹ بند است.
در این بخش‌بندهای شعری شامل پنج بیت ۷ + ۴ هجایی است. و دارای ۴۱ بند می باشد.
❇️ وُهُوخشَتر (یسن ۵۱) که داری یک «ها» و ۲۲ بند است.
در این بخش‌بندهای شعری شامل سه بیت ۷ + ۷ هجایی است. و دارای ۲۲ بند می باشد.
❇️ وَهیشتو یشت (یسن ۵۳) که دارای یک «ها» و ۹ بند است.
در این بخش دو بند از بندهای شعری دارای چهار بیت ۵ + ۷ هجایی و دو بند بعدی دارای دو بیت سه پاره‌ای ۵ + ۷ + ۷ هجایی است. و دارای ۹ بند می باشد.
《کل گاهان دارای پنج بخش هفده هات و ۲۳۸ بند + یک بند سرآغاز است 》
✳️ هپتنگ‌هایتی :
هَپتَنگ‌هایتی یا یَسن‌های هفت فصل، یسن‌های ۳۵ تا ۴۱ را تشکیل می‌دهد و به نثر است و پس از گاهان کهن ترین بخش اوستا است.
📚بن مایه :
◀️ اوستا، جلیل دوست خواه
◀️ ستوت یسن، علی اکبر جعفری
◀️ زبان فارسی، محسن ابوالقاسمی
◀️ اوستای گاهانی و غیر گاهانی
✍ پژوهش و گردآوری ؛ بردیا بزرگمهر
۷
@khashatraپایان 🔺🔺
