صادق زیباکلام: وفاق ملی مرسوم در کشور تنها در شرایط بحرانی و غیرعادی مثل جنگ یا انقلاب شکل می‌گیرد
پنل نخست همایش چیستی امکان و موانع وفاق ملی در ایران امروز با همکاری گروه صلح انجمن جامعه‌شناسی ایران، امروز چهارشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۳، با حضور، سعید معیدفر، صادق زیباکلام، علی‌محمد حاضری، احمد بخارایی زهرا نژادبهرام و همچنین حسن امیدوار در باشگاه اندیشه برگزار شد.
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی، در این مراسم درباره وضعیت وفاق ملی در ایران اظهار نظر کرد و بیان داشت که به نظر او، "وفاق ملی" در ایران وجود ندارد.
زیباکلام در ادامه گفت: «من معتقدم چیزی به نام وفاق ملی وجود ندارد و این یک اصطلاح است که بیشتر در ادبیات به کار می‌رود. در نظام جمهوری اسلامی ایران، این مفاهیم بیشتر از آنکه به عمل بیاید، به صورت نظری باقی مانده‌اند.»
وی افزود: «در کنگره پزشکان که اخیراً برگزار شد، آقای رئیس‌جمهور از ضرورت وفاق ملی صحبت کردند، ولی من فکر نمی‌کردم که کسی دعوت شود که درباره این موضوع صحبت کند. مقاله‌ای که برای ایشان فرستاده بودم هم به نتیجه نرسید.»
زیباکلام در خصوص آقای پزشکیان که به تازگی درباره وفاق ملی صحبت کرده بود، گفت: «آقای پزشکیان باید بداند که بسیاری از مقامات اجرایی کشور در حال حاضر از جبهه پایداری و سپاه هستند. این مسئله به هیچ وجه به وفاق ملی ربطی ندارد. در دوران ریاست‌جمهوری آقای رئیسی، بسیاری از پست‌ها به این گروه‌ها واگذار شده است و عملاً وفاق ملی برای آنها معنا ندارد.»
زیباکلام با اشاره به شرایط سیاسی و اجتماعی کشور گفت: «آقای پزشکیان باید متوجه شود که در عمل، وفاق ملی هیچ‌گاه تحقق نیافته است. کسانی که خود را به عنوان مدافع وفاق ملی معرفی می‌کنند، در عمل به دنبال منافع خود هستند و از این شعارهای ملی استفاده می‌کنند.»
او سپس به تاریخ معاصر ایران اشاره کرد و گفت: «در تاریخ ایران، سه مقطع وجود دارد که می‌توان به آنها به عنوان نمونه‌هایی از وفاق ملی اشاره کرد: یکی در جریان ملی شدن نفت، دیگری در دوران انقلاب 57 و سوم در دوران جنگ تحمیلی. در این مقاطع، مردم با هم متحد شده و احساس یکپارچگی داشتند.»
زیباکلام در ادامه گفت: «در دوران جنگ، حتی کسانی که انتقاداتی به نظام داشتند، در برابر دشمن مشترک، یکپارچه شدند و این یک نمونه از وفاق ملی بود. اما در شرایط کنونی، به نظر نمی‌رسد که چنین وفاقی در کشور وجود داشته باشد.»
همچنین صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، در اظهاراتی به بیان دیدگاه‌های خود در خصوص وضعیت کنونی جامعه ایران و مسأله رفاه ملی پرداخت.
وی در ابتدا به دوران جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: «دوران جنگ بود، ارزاقی مانند تخم‌مرغ، کره و پنیر در مساجد محل توزیع می‌شد. هیچ‌کس نمی‌دانست تخم‌مرغ بعدی کی می‌آید، کره بعدی کی می‌آید و پنیر بعدی کی توزیع خواهد شد. من بارها با چشم خودم شاهد بودم که چگونه این کالاها در مساجد پخش می‌شد.»
وی ادامه داد که در آن دوران، شرایط جنگی موجب همبستگی ملی می‌شد، اما معتقد است در شرایط عادی و در جامعه‌ای که افراد و گروه‌ها اهداف متفاوتی دارند، امکان ایجاد رفاه ملی به سادگی وجود ندارد. زیباکلام در این رابطه گفت: «چرا رفاه ملی نمی‌تواند به وجود بیاید؟ چون عزیزان من، جامعه ما سیب‌زمینی نیست که بخواهیم در زمینه‌های مختلف، آن را بزرگ یا کوچک کنیم. همگی انسان‌ها در این جامعه به نوعی مثل سیب‌زمینی هستند، ولی به دلایل مختلف نمی‌توان این جامعه را به رفاه ملی رساند.»
او همچنین به تنوع آرمان‌ها و باورهای موجود در جامعه اشاره کرد و گفت: «درست است که همه ما به پرچم سه‌رنگ ایران، خدا، پیغمبر اسلام و امام زمان (علیه‌السلام) اعتقاد داریم، اما این اعتقادات در برابر دیگر باورها و آرمان‌ها قرار دارد. به عنوان مثال، من نمی‌توانم با آقای نبویان یا آیت‌الله مصباح که خدا رحمتش کند، وفاق ملی داشته باشم. این‌گونه وفاق‌ها تنها در شرایط بحرانی و غیرعادی مثل جنگ یا انقلاب شکل می‌گیرند. زمانی که همه مردم به یک هدف مشترک نیاز داشته باشند.»
وی در ادامه افزود: «اما در شرایط عادی، وقتی که کشور در وضعیت نرمال است و هدف بزرگی برای همه وجود ندارد، افراد به دنبال اهداف و آرمان‌های شخصی خود می‌روند. من به دموکراسی اعتقاد دارم، اما بسیاری از کسانی که آقای پزشکیان با آنها می‌خواهد وحدت ملی برقرار کند، به دموکراسی به معنای واقعی آن اعتقادی ندارند.»
بخش دوم را اینجا و بخش سوم را اینجا بخوانید.
#گزارش_مشروح #وفاق_ملی #صادق_زیباکلام #باشگاه_اندیشه
🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ
پنل نخست همایش چیستی امکان و موانع وفاق ملی در ایران امروز با همکاری گروه صلح انجمن جامعه‌شناسی ایران، امروز چهارشنبه ۳۰ آبان ۱۴۰۳، با حضور، سعید معیدفر، صادق زیباکلام، علی‌محمد حاضری، احمد بخارایی زهرا نژادبهرام و همچنین حسن امیدوار در باشگاه اندیشه برگزار شد.
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی، در این مراسم درباره وضعیت وفاق ملی در ایران اظهار نظر کرد و بیان داشت که به نظر او، "وفاق ملی" در ایران وجود ندارد.
زیباکلام در ادامه گفت: «من معتقدم چیزی به نام وفاق ملی وجود ندارد و این یک اصطلاح است که بیشتر در ادبیات به کار می‌رود. در نظام جمهوری اسلامی ایران، این مفاهیم بیشتر از آنکه به عمل بیاید، به صورت نظری باقی مانده‌اند.»
وی افزود: «در کنگره پزشکان که اخیراً برگزار شد، آقای رئیس‌جمهور از ضرورت وفاق ملی صحبت کردند، ولی من فکر نمی‌کردم که کسی دعوت شود که درباره این موضوع صحبت کند. مقاله‌ای که برای ایشان فرستاده بودم هم به نتیجه نرسید.»
زیباکلام در خصوص آقای پزشکیان که به تازگی درباره وفاق ملی صحبت کرده بود، گفت: «آقای پزشکیان باید بداند که بسیاری از مقامات اجرایی کشور در حال حاضر از جبهه پایداری و سپاه هستند. این مسئله به هیچ وجه به وفاق ملی ربطی ندارد. در دوران ریاست‌جمهوری آقای رئیسی، بسیاری از پست‌ها به این گروه‌ها واگذار شده است و عملاً وفاق ملی برای آنها معنا ندارد.»
زیباکلام با اشاره به شرایط سیاسی و اجتماعی کشور گفت: «آقای پزشکیان باید متوجه شود که در عمل، وفاق ملی هیچ‌گاه تحقق نیافته است. کسانی که خود را به عنوان مدافع وفاق ملی معرفی می‌کنند، در عمل به دنبال منافع خود هستند و از این شعارهای ملی استفاده می‌کنند.»
او سپس به تاریخ معاصر ایران اشاره کرد و گفت: «در تاریخ ایران، سه مقطع وجود دارد که می‌توان به آنها به عنوان نمونه‌هایی از وفاق ملی اشاره کرد: یکی در جریان ملی شدن نفت، دیگری در دوران انقلاب 57 و سوم در دوران جنگ تحمیلی. در این مقاطع، مردم با هم متحد شده و احساس یکپارچگی داشتند.»
زیباکلام در ادامه گفت: «در دوران جنگ، حتی کسانی که انتقاداتی به نظام داشتند، در برابر دشمن مشترک، یکپارچه شدند و این یک نمونه از وفاق ملی بود. اما در شرایط کنونی، به نظر نمی‌رسد که چنین وفاقی در کشور وجود داشته باشد.»
همچنین صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، در اظهاراتی به بیان دیدگاه‌های خود در خصوص وضعیت کنونی جامعه ایران و مسأله رفاه ملی پرداخت.
وی در ابتدا به دوران جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: «دوران جنگ بود، ارزاقی مانند تخم‌مرغ، کره و پنیر در مساجد محل توزیع می‌شد. هیچ‌کس نمی‌دانست تخم‌مرغ بعدی کی می‌آید، کره بعدی کی می‌آید و پنیر بعدی کی توزیع خواهد شد. من بارها با چشم خودم شاهد بودم که چگونه این کالاها در مساجد پخش می‌شد.»
وی ادامه داد که در آن دوران، شرایط جنگی موجب همبستگی ملی می‌شد، اما معتقد است در شرایط عادی و در جامعه‌ای که افراد و گروه‌ها اهداف متفاوتی دارند، امکان ایجاد رفاه ملی به سادگی وجود ندارد. زیباکلام در این رابطه گفت: «چرا رفاه ملی نمی‌تواند به وجود بیاید؟ چون عزیزان من، جامعه ما سیب‌زمینی نیست که بخواهیم در زمینه‌های مختلف، آن را بزرگ یا کوچک کنیم. همگی انسان‌ها در این جامعه به نوعی مثل سیب‌زمینی هستند، ولی به دلایل مختلف نمی‌توان این جامعه را به رفاه ملی رساند.»
او همچنین به تنوع آرمان‌ها و باورهای موجود در جامعه اشاره کرد و گفت: «درست است که همه ما به پرچم سه‌رنگ ایران، خدا، پیغمبر اسلام و امام زمان (علیه‌السلام) اعتقاد داریم، اما این اعتقادات در برابر دیگر باورها و آرمان‌ها قرار دارد. به عنوان مثال، من نمی‌توانم با آقای نبویان یا آیت‌الله مصباح که خدا رحمتش کند، وفاق ملی داشته باشم. این‌گونه وفاق‌ها تنها در شرایط بحرانی و غیرعادی مثل جنگ یا انقلاب شکل می‌گیرند. زمانی که همه مردم به یک هدف مشترک نیاز داشته باشند.»
وی در ادامه افزود: «اما در شرایط عادی، وقتی که کشور در وضعیت نرمال است و هدف بزرگی برای همه وجود ندارد، افراد به دنبال اهداف و آرمان‌های شخصی خود می‌روند. من به دموکراسی اعتقاد دارم، اما بسیاری از کسانی که آقای پزشکیان با آنها می‌خواهد وحدت ملی برقرار کند، به دموکراسی به معنای واقعی آن اعتقادی ندارند.»
بخش دوم را اینجا و بخش سوم را اینجا بخوانید.
#گزارش_مشروح #وفاق_ملی #صادق_زیباکلام #باشگاه_اندیشه
🌐 تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات دیالوگ