🔍
چَتِر (Chatter): وقتی صدای درونمون به جای کمک، خودمون رو غرق میکنه
همهمون تجربهاش رو داشتیم. یه دوستی یه چیزی میگه که خیلی مهم نیست، ولی ما اونقد بهش فکر میکنیم که چرا گفته، منظورش چی بوده، و تا جایی پیش میره که تو ذهنمون باهاش درگیر میشیم و دعوا میکنیم! یا مثلا یه اشتباه کوچیک توی محل کار میکنیم و بعدش ذهنمون پر میشه از “ای وای، چی میشه اگه…؟” و تمام شب توی ذهنمون با خودمون توی بدترین سناریوها درگیر میشیم.
این یعنی همون چیزی که بهش میگیم چتر: اون لحظاتی که نمیتونیم از فکر کردن به چیزی دست برداریم و ذهنمون توی یه چرخه منفی میفته.
🧐
چرا این اتفاق میافته؟خب، این صدای درونیمون یه ابزار تکاملی بوده. ما انسانها چیزی حدود یکسوم تا نیمی از زمان بیداریمون رو با خودمون حرف میزنیم. این صدای درونی کمک میکنه مسائل رو حل کنیم، برنامهریزی کنیم و خودمون رو کنترل کنیم، یه ویژگی جالب از مغزمونه. این فرآیند رو توی سادهترین حالتش، «سیستم حافظه کاری کلامی» میگن؛ ابزاری که به ما این امکان رو میده که اطلاعات رو توی ذهنمون نگه داریم و برای آینده شبیهسازی کنیم.
مثلا قبل از یه ارائه مهم، مرور میکنیم که چی میخوایم بگیم، چه سوالاتی ممکنه ازمون بپرسن و چطور بهشون جواب بدیم. یا وقتی آخر شب وسوسه میشیم که یه خوراکی بخوریم، همون صدای درونی بهمون میگه: «این کارو نکن، فردا پشیمون میشی!» همین صداست که داستان زندگیمون رو میسازه و حتی هویتمون رو شکل میده.
اما مشکل اینجاست که این صدای درونی همیشه بهکارمون نمیاد. بعضی وقتها به جای اینکه کمک کنه، بیشتر مثل مانع میشه. اینجاست که میگیم وارد دنیای چتر (Chatter) میشیم: همون لحظاتی که گیر میکنیم توی نشخوارهای ذهنی، نگرانیهای بیپایان و حتی فاجعهسازیهای عجیب و غریب.
☢️چرا Chatter خطرناکه؟
۱)تمرکز رو داغون میکنه: ذهن نمیتونه به کارای مهم توجه کنه.
۲)روابط رو خراب میکنه: چون مدام به مشکلات فکر میکنیم و حوصله کسی رو نداریم.
۳)استرس مزمن ایجاد میکنه: افکار منفی مداوم باعث بالا موندن سطح استرس و مشکلات جسمی مثل بیماریهای قلبی و التهاب مزمن میشه.
⛓️💥چطور از چتر خلاص بشیم؟
۱)زاویه دید سومشخص:
یکی از بهترین راهها برای شکستن چتر اینه که مثل یه نفر دیگه به قضیه نگاه کنیم. به جای اینکه درگیر فکر کردن به چیزی بشیم، از بیرون به خودمون نگاه کنیم. مثلا: «دعوای ذهنی خودمون و دوستمون رو از بیرون نگاه کنیم و فکر کنیم اگر دو دوست دیگهای تو همچین حالتی بودن چه توصیههایی میکردیم»
۲)طبیعت :
هر وقت ذهنتون غرق چتر شد، یه پیادهروی ساده توی طبیعت میتونه کمک کنه كه ذهن آروم بشه و از اون چرخه منفی بیرون بياد. حتی دیدن تصاویر طبیعت هم میتونه یه تغییر حال ایجاد کنه.
۳)آیینها یا روتینها (Rituals):
رافائل نادال، تنیسباز معروف، از آیینها برای کنترل چتر استفاده میکنه. مثلاً توی وقفهها بین بازی، با بطریهای آب کار خاصی انجام میده. این کارها به مغزش کمک میکنه که از فکرهای آشفته دور بشه و تمرکزش رو دوباره پیدا کنه. شما هم میتونید یه روتین ساده داشته باشید، مثلاً وقتی توی چتر گیر کردید، یه لیوان آب بخورید و چند نفس عمیق بکشید.
۴)صحبت با فرد قابل اعتماد:
گفتوگو با کسی که شما رو درک میکنه و به حرفاتون گوش ميده میتونه خیلی کمککننده باشه. فقط حواستون باشه که این صحبتها نباید باعث بشه بیشتر توی همون چرخه نشخوار فکری بمونید.
Chatter: The Voice in Our Head
Book by Ethan Kross
📺
داک تاک