🔴
۲۵ دسامبر سالگرد پرتاب تلسکوپ فضایی جیمز وب، بزرگترین و قدرتمندترین تلسکوپ فضایی ساخته شده توسط بشراین رویداد تاریخی در سال ۲۰۲۱، نقطه عطفی در تاریخ علم و نجوم به شمار میرود و پنجرهای جدید به سوی کیهان و اعماق فضا برای ما گشوده است.
🔻 تاریخچه و هدف از پرتاب جیمز وب:ایده ساخت تلسکوپی که بتواند اعماق فضا را با دقت و وضوح بینظیری رصد کند، از دههها پیش در ذهن دانشمندان و مهندسان وجود داشت. تلسکوپ فضایی هابل، که از سال ۱۹۹۰ به فضا پرتاب شده بود، نقش بسیار مهمی در افزایش دانش ما از کیهان ایفا کرد، اما محدودیتهایی نیز داشت. به همین دلیل، پروژهای بزرگ و پیچیده برای ساخت جانشین هابل، با نام تلسکوپ فضایی جیمز وب، آغاز شد.
هدف اصلی جیمز وب، مشاهده نخستین ستارگان و کهکشانهایی است که پس از مهبانگ (انفجار بزرگ) شکل گرفتند. این تلسکوپ همچنین قادر به مطالعه شکلگیری ستارگان و سیارات، بررسی اتمسفر سیارات فراخورشیدی و جستجوی نشانههای حیات در آنها است.
🔻 ویژگیهای منحصربهفرد جیمز وب:جیمز وب دارای ویژگیهایی است که آن را از تلسکوپهای قبلی متمایز میکند:
- آینه بزرگتر: آینه اصلی جیمز وب با قطر ۶.۵ متر، بسیار بزرگتر از آینه ۲.۴ متری هابل است. این آینه از ۱۸ قطعه شش ضلعی طلایی تشکیل شده که قابلیت جمعآوری نور بیشتری را فراهم میکند.
- رصد در طیف فروسرخ: جیمز وب عمدتاً در طیف فروسرخ نور کار میکند، در حالی که هابل بیشتر در طیف مرئی و فرابنفش فعالیت داشت. این ویژگی به جیمز وب اجازه میدهد تا از میان گرد و غبار کیهانی عبور کرده و اجرام دوردست و پنهان را مشاهده کند.
- موقعیت مداری متفاوت: جیمز وب در نقطه لاگرانژ ۲ (L2) در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری از زمین قرار گرفته است. این نقطه، موقعیتی پایدار از نظر گرانشی است که به تلسکوپ اجازه میدهد با صرف انرژی کمتری در فضا بماند.
🔻 پرتاب و استقرار جیمز وب:پرتاب جیمز وب در ۲۵ دسامبر ۲۰۲۱ با استفاده از موشک آریان ۵ از پایگاه فضایی گویان فرانسه انجام شد. این پرتاب با موفقیت انجام شد و تلسکوپ پس از طی مسافتی طولانی و انجام مراحل پیچیده باز شدن قطعات، در نقطه L2 مستقر شد.
🔻 دستاوردها و تصاویر جیمز وب:از زمان آغاز به کار جیمز وب در تابستان ۲۰۲۲، این تلسکوپ تصاویر خیرهکننده و دادههای علمی ارزشمندی را به زمین ارسال کرده است. این تصاویر، جزئیات بینظیری از کهکشانها، سحابیها، و سایر اجرام آسمانی را نشان میدهند و به دانشمندان در درک بهتر کیهان و تکامل آن کمک میکنند.
برخی از مهمترین دستاوردهای جیمز وب عبارتند از:
- تصویربرداری از دورترین کهکشانهای شناخته شده
- مشاهده شکلگیری ستارگان و سیارات در سحابیها
- بررسی اتمسفر سیارات فراخورشیدی و کشف مولکولهای آب و دیاکسید کربن در آنها
🔻 اهمیت جیمز وب:تلسکوپ فضایی جیمز وب، نه تنها یک ابزار علمی پیشرفته است، بلکه نمادی از تلاش بشر برای کشف ناشناختهها و درک جایگاه خود در کیهان است. این تلسکوپ، با تصاویر و دادههای خود، الهامبخش نسلهای آینده از دانشمندان و مهندسان خواهد بود و به ما در پاسخ به پرسشهای بنیادین درباره منشاء و تکامل جهان کمک خواهد کرد.
سالگرد پرتاب جیمز وب، فرصتی است برای گرامیداشت این دستاورد بزرگ و قدردانی از تلاشهای هزاران دانشمند و مهندسی که در ساخت و پرتاب این تلسکوپ نقش داشتهاند.
📡
@IranAzadie