این کتاب متشکل از شش جستار است که مؤلف طی مباحثه‌ای با مهرداد وهابی، استاد اقتصاد دانشگاه سوربن، نگاشته است. مالجو در جستار نخست «دوراهه‌ی ناگزیر در بازار پول: سلب مالکیت از چه کسانی؟»، با بررسی فرایندهای گردش در بازارهای متشکل و غیرمتشکل پولی در ایران پس از انقلاب و با تمرکز بر انبوه نقدینگی و افزایش تورم، این داعیه را پیش می‌نهد که کاهش حقوق و مزدهای نیروی کار بر اثر تورم نوعی سلب مالکیت از آن‌هاست. پس از نقد وهابی بر این داعیه، مالجو در «کدام تمایز راه‌گشاست؟» می‌کوشد با تأکید بر تمایز میان دستمزد اسمی و دستمزد واقعی از داعیه‌ی خود در جستار نخست دفاع کند.
دو جستار بعدی، با رجوع به نظریه‌هایی چون «انباشت به‌مدد سلب‌مالکیت» هاروی تا «انباشت اولیه»ی مارکس و نیز صورت‌بندی آنچه مؤلف «عروج به سطح تحلیل تاریخی» مارکس می‌خواند، همین هدف را دنبال می‌کند. درنهایت، ــ صرف‌نظر از جستار پایانی که شکواییه‌ای است از سترونی این مباحثه ــ مالجو در جستار «اقتصاد ایران: بستر توأمان سلب‌مالکیت و استثمار» رابطه‌ی سلب‌مالکیت و استثمار را در ساختار اقتصادی ایران تبیین می‌کند و، بدین وسیله، صورت‌بندی خود از اقتصاد سیاسی ایران پس از انقلاب را غنا می‌بخشد.
در جلسات پیشِ‌رو، با بازخوانی انتقادی مباحثه‌ی مذکور و با مد نظر داشتن نقادی مارکس بر فرم سرمایه‌دارانه‌ی زندگی، تلاش خواهیم کرد به این پرسش‌ها پاسخ دهیم که آیا آنچه نیروهای کار در خلال بروز نرخ‌های تورم از دست داده‌اند مصداقی از سلب‌مالکیت است؟ اصولاً سلب‌مالکیت به چه معناست؟ آیا می‌توان از کارگران که طبق تعریفْ مالک ابزار تولید نیستند، دوباره سلب‌مالکیت کرد؟ نسبت سلب‌مالکیت‌شدگی نیروهای کار با استثمار آنها در محل کار چیست؟ و از همه مهم‌تر، دلالت‌های انواع پاسخ‌ها به این پرسش‌ها برای تقریر خط مشی مترقی در مبارزه با سرمایه‌داری چیست؟
درباره‌ی نویسنده:
محمد مالجو (۱۳۵۱، تهران) اقتصاددان و پژوهشگر حوزه‌ی اقتصاد سیاسی است. از او آثار متعددی درباره‌ی اقتصاد سیاسی ایران معاصر منتشر شده است؛ کتاب‌های «سیاست اعتدالی در بوتهٔ نقد اقتصاد سیاسی»، «پراکندگان پاک‌باخته: افت توان چانه‌زنی نیروهای کار در ایران»، «کوچ در پی کار و نان: فاعلیت منفعلانه‌ی مستمندان آذربایجان»، «خیز خام: کشاکش مستمندان و دیوان‌سالاران از ۱۳۰۹ تا ۱۳۲۰ در ایران»، و «تاراج نهان: سلب مالکیت از نیروهای کار در اثر تورم در ایران» از آن جمله‌اند. او علاوه بر آثار هیرشمن و آثاری از مایکل بوواری و چارلز لیندبلوم، کتاب‌های «دگرگونی بزرگ: خاستگاه‌های سیاسی و اقتصادی روزگار ما» اثر کارل پولانی و «تکوین طبقهٔ کارگر در انگلستان» اثر ادوارد پالمر تامپسون را نیز ترجمه کرده است.
درباره‌ی گرداننده:
میرسعید نیک‌زاد دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی از دانشگاه تربیت مدرس و دانشجوی پیشین دکتری جامعه‌شناسی سیاسی در همان دانشگاه است. او در رساله‌ی کارشناسی ارشد خود با مطالعه‌ی حیات روزمره‌ی نیروی کار خدماتی تهران در دوران همه‌گیری کووید-19، ارتباط کار بیگانه‌شده را با تکوین سوژگی نیروی کار در جامعه‌ی سرمایه‌داری بررسی کرده است. او به حوزه‌های نقد ایدئولوژی سرمایه‌دارانه، نقد اقتصاد سیاسی، و جامعه‌شناسی انتقادی فرودستان علاقه دارد و اکنون بررسی نقش کار بیگانه‌شده در ظهور شخصیت اقتدارطلب میان لایه‌های زیرین طبقه‌ی متوسط ایران را دنبال می‌کند.
لطفا در صورت تمایل به شرکت در این دوره، از طریق یکی از راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
شماره‌ی تماس و واتس اپ: ۰۹۳۸۱۳۶۰۶۹۴
۰۲۱-۸۸۸۹۱۸۴۳
سایت:
www.bidar.schoolایمیل: institutebidar@gmail.com
تلگرام:
t.me/bidarschoolاینستاگرام:
bidar.schoolکانال یوتیوب:Bidar School
آدرس: مدرسه‌ی بیدار، خیابان نجات الهی، کوچه‌ی نوید، پلاک ۴، طبقه‌ی همکف شرقی
@bidarschool@bidarcourses
