یکی از اشعار هُمام تبریزی به زبان #آذری را در زیر می‌خوانید. هُمام اهل تبریز شاعر قرن هشتم هجری و هم‌دوره با شیخ‌صفی اردبیلی جدّ سلسله صفویه است. زبان مردم تبریز تا ۲۰۰ سال بعد از اشعار همام در زمان شاه اسماعیل صفوی همچنان آذری بوده است. امّا پس از مهاجرت قرلباشان از آناتولی به ایران و حملات مکرّر عثمانی‌ها، طی سه سده‌ی اخیر با گرایش مردم به مذهب شیعه، به مرور زبان آذری با ترکی مخلوط شده که امروزه شاهد زبان زیبای ترکی آذربایجانی هستیم.

بدیدم چشم مستت رفتم از دست
کوام آذردلی بو کو نبی مست
دلم خود رفت و می‌دانم که روزی
به مهرت هم بشی خوش گیانم اژ دست
به آب زندگی ای خوش عبارت
لوانت‌لاو جَه‌من دیل و گیان بست
دمی بر عاشق خود مهربان شو
که زی‌سر مهرورزی گست بی گست
به عشقت گر همام از جان برآیذ
مواژش کان یوان بمروت و وارست
گرم خا واکَنی لشنم بوینی
به بویت خُته بام ژاهنام سرمست

معنی بیت‌های آذری:
کدام آذردلی است که مست نشود
به مهرت هم برود جان خوشم از دست
لاف لبانت ز من دل و جان ببُرد
که زینسان مهرورزی زشت باشد زشت
مگویش کآن جوان بمرد و وارست
اگر خاک را واکَنی لاشه‌ام را ببینی
به بویت خفته باشم در آرامگاهم سرمست