📙 #درسنامه #فصل_۱

ساختارهای خاص DNA

🔰ساختار DNA خمیده:

◾️ویژگی اصلی: پیوندهای هیدروژنی موازی محور مارپیچ DNA نیستند، برخلاف مارپیچ آلفا در پروتئین‌ها
◾️اهمیت: امکان خمیدگی هنگام اتصال به پروتئین‌ها، ضروری برای بیان ژن‌ها

◾️عوامل ایجادکننده:
توالی‌های غنی از AT (4-6 آدنین با فواصل 10 bp)
آسیب فوتوشیمیایی
بدجفت‌شدگی بازها

◾️نقش‌ها:
تسهیل اتصال به هیستون‌ها و فاکتورهای تنظیمی بیان ژن
سیگنال شروع ترمیم DNA

◾️کاربرد پزشکی: داروی سیس‌پلاتین در درمان سرطان‌های بیضه، تخمدان، استخوان و ریه

اعمال DNA خمیده:
متراکم شدن و بسته‌بندی DNA در نوکلئوزوم
نزدیک کردن جایگاه‌های اتصال در DNA خطی
تشکیل ساختارهای ویژه پروتئین-DNA در جایگاه‌های نوترکیبی
تسهیل برش، ذوب شدن یا دناتوره شدن DNA در مناطق خاص

🔰ساختار DNA صلیبی:
◾️ویژگی: توالی‌های پالیندرومی، تشکیل ساختار سنجاق سر
◾️ساختار: دو برآمدگی تک رشته‌ای سنجاق سر از DNA
◾️حساسیت: به ترکیبات مانند برومواستالدئید و S1 Nuclease
◾️نقش:
در نوترکیبی و کراسینگ اور (با کمک پروتئین RuvA)
سیستم پایان نسخه‌برداری در انتهای ژن‌ها

🔰ساختار H-DNA (DNA سه رشته‌ای):

◾️ساختار: سه رشته‌ای با پیوند هیدروژنی هوگستین
◾️شرایط تشکیل: محیط اسیدی برای سیتوزین
◾️انواع:
درون مولکولی
بین مولکولی (با استفاده از TFO - الیگونوکلئوتید 17 نوکلئوتیدی)

◾️کاربرد: خاموشی ژن با قفل کردن پروموتر

◾️شرایط تشکیل DNA سه رشته‌ای:
ساختار هموپورین - هوموپیریمیدین
تقارن آینه‌ای در ساختار DNA
رشته مرکزی حاوی پورین

این ساختارهای خاص DNA نقش کلیدی در فرآیندهای سلولی مانند تنظیم بیان ژن، ترمیم DNA، نوترکیبی و همانندسازی دارند. همچنین، درک این ساختارها می‌تواند در طراحی داروها و درمان‌های جدید، به‌ویژه در زمینه سرطان، مورد استفاده قرار گیرد.

©آکادمی CellVerse