🔴 خلاصه مقاله:
"نفوذ چین در افغانستان پس از ۲۰۲۱: فرصتهای اقتصادی یا تهدیدات امنیتی؟" با نویسندگی تیمور شاران و آندری واتکینز که در بنیاد فریدریش ایبرت آلمان به چاپ رسیده است.
👈 نوت: این مقاله در سال 2020 نوشته شده اما ارزش مطالعه را خواهد داشت.⬅️این مقاله به بررسی تعامل چین با افغانستان پس از خروج نظامی ایالات متحده پرداخته و تأثیر این تغییرات را بر امنیت ملی، اقتصادی و منطقهای چین تحلیل میکند. در حالی که چین و اتحادیه اروپا تلاشهای خود را برای حمایت از صلح افغانستان افزایش دادهاند، پرسشهایی درباره انتظارات چین از شرکای بینالمللی، نگرانیهای آنها درباره نیتهای پکن و زمینههای همکاری سهجانبه میان کابل، پکن و پایتختهای اروپایی مطرح شده است.
🟡۱. روابط تاریخی چین و افغانستان
⬅️چین و افغانستان در سال ۱۹۶۰ معاهده دوستی و عدم تجاوز به یکدیگر را امضا کردند، که عمدتاً بر همکاری اقتصادی متمرکز بود. با این حال، چین تاکنون از مداخله مستقیم در امور سیاسی و امنیتی افغانستان خودداری کرده است. از سال ۲۰۰۶، این معاهده برای حمایت از روابط "همسایگی خوب" تمدید شد، اما چین عمدتاً به پاکستان، متحد استراتژیک خود، برای تأمین منافع امنیتی و اقتصادی خود در افغانستان تکیه کرده است.
🟡۲. افزایش نفوذ اقتصادی و دیپلماتیک چین
⬅️چین نفوذ اقتصادی قابلتوجهی در افغانستان و منطقه دارد، اما از آن برای اهداف سیاسی در کابل استفاده نکرده است. پکن در حال حاضر بهعنوان یک قدرت اقتصادی نوظهور در آسیای جنوبی و مرکزی مطرح شده و از طریق طرح "کمربند و جاده" سرمایهگذاریهای عظیمی در پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی انجام داده است.
⬅️سرمایهگذاری ۶۲ میلیارد دالری در پروژه اقتصادی چین - پاکستان که یکی از مهمترین پروژههای یک کمربند و یک جاده محسوب میشود.
⬅️امضای توافقنامه استراتژیک با ایران در سال ۲۰۲۰، که نفوذ چین را در خلیج فارس افزایش داده است.
⬅️دریافت امتیاز بزرگترین معدن مس افغانستان در سال ۲۰۰۸.
⬅️این اقدامات میتوانند چشمانداز سیاسی منطقه را به نفع چین تغییر دهند، بهویژه اگر ایالات متحده و متحدان غربیاش از افغانستان فاصله بگیرند.
🟡۳. نگرانیهای امنیتی چین و موضع آن درباره صلح افغانستان
⬅️چین نگران تهدیدات امنیتی ناشی از افغانستان است، بهویژه تروریسم فراملی و افراط گرایی مذهبی.
⬅️بزرگترین نگرانی چین، نفوذ گروههای افراطی اویغور در منطقه سینکیانگ است.
⬅️چین به دنبال ایجاد یک "منطقه حائل" برای جلوگیری از استفاده گروههایی مانند "جنبش استقلال ترکستان شرقی" از خاک افغانستان و آسیای مرکزی بهعنوان پایگاهی برای فعالیت های تجزیه طلبانه است.
⬅️چین همچنین از احتمال فروپاشی دولت افغانستان و بازگشت جنگ داخلی که باعث ایجاد پایگاههایی برای گروههای تروریستی میشود، نگران است.
⬅️چین از سال ۲۰۱۳ کمکهای امنیتی کوچکی به کابل ارائه کرده، اما در سطح وسیعی فعال نبوده است. در سال ۲۰۱۹، چین پایگاه نظامی کوچکی در مرز تاجیکستان و افغانستان تأسیس کرد، اما حضور آن همچنان محافظهکارانه و محدود می باشد.
⬅️در مورد فرایند صلح افغانستان، چین رویکردی محتاطانه در پیش گرفته و بهطور آشکار از ابتکارات آمریکا حمایت نکرده است همچنین از خروج "مسئولانه و منظم" ناتو و آمریکا حمایت میکند.
🟡نتیجهگیری
⬅️چین بهدلیل نگرانیهای امنیتی و اقتصادی، تمایل دارد نفوذ خود را در افغانستان گسترش دهد، اما تاکنون با احتیاط عمل کرده است.
⬅️اگر خروج نیروهای غربی از افغانستان باعث کاهش حمایت مالی غرب شود، چین میتواند این خلأ را پر کند.
ادغام افغانستان در طرح کمربند و جاده، وابستگی این کشور را به چین افزایش خواهد داد.
⬅️اتحادیه اروپا و چین در صورت همکاری میتوانند در تثبیت اوضاع افغانستان نقش کلیدی ایفا کنند.
⬅️با این حال، هماهنگی سیاستهای چین و اروپا در افغانستان چالشبرانگیز خواهد بود، بهویژه به دلیل تفاوت در رویکردهای آنها نسبت به مسائل حقوق بشر و حکومتداری.
🔜
@tarjomanaf