🔴 آن لحظه حساس برای انقلاب!
#نظریه_های_انقلاب – 3
آلکس دو توکویل
🔹الکسی دو توکویل، زاده 29 جولای 1805 و درگذشته ی 16 آپریل 1859، متفکر، تاریخ دان، حقوق دان، فیلسوف و سیاست مدار برجسته ی فرانسوی و یکی از موسسین جامعه شناسی و علم سیاست امروزی بود. وی در تحلیل انقلاب فرانسه و نقدهای بنیادین به جامعه فرانسوی 150-160 سال پیش مقالات و نوشته های مفیدی دارد.
🔸دو توکویل با تحلیل و آنالیز انقلاب آمریکا و فرانسه، مهم ترین علل انقلاب را اموری نظیر از هم پاشیدگی بافت اجتماعی، شکاف طبقاتی، تخریب لایه های میانی حکومت و مردم، مقاومت خشک و متحجرانه نظام سیاسی کُهنه در مقابل شرایط جدید اجتماعی و مقاومت در برابر تغییرات و تحول و افزایش افکار و عقاید آزادی خواهانه انقلابی در بین مردم می داند.
🔹وی معتقد است که وقتی حکومت، مقابل تغییر و تحول و اصلاح امور مقاومت کند و از طرفی بین طبقات مختلف مردم، کینه شکل بگیرد و مردم بخاطر اشرافی گری حاکمان و فقر خودشان و برخوردهای سخت حکومت با منتقدین، عقده و کینه به دل بگیرند، در وقت حساس و بزنگاه، دست به انقلاب می زنند. آن وقت حساس و بزنگاه قیام چه زمانی است؟
🔸او معتقد است هروقت حکومت سختِ گیر که همیشه منتقدین و مخالفین و هرگونه اعتراض را سرکوب می کرده، ولی به هر دلیلی، در یک شرایطی بخواهد آسان بگیرد و آزادی هایی را به مخالفین اعطا کند، مخالفین از این فرصت برای سرنگونی آن استفاده خواهند کرد. چرا؟ چون دیگر برای اصلاح دیر شده است!
🔹وی در این باره می گوید: «همیشه چنین نبوده که انقلاب ها در زمان وخیم تر شدن اوضاع پیش آمده باشند، بلکه برعکس انقلاب، غالباً زمانی پیش می آید که مردمی که دیرزمانی با یک حکومت ستمگر بدون هرگونه اعتراض کنار آمده اند، یکباره دریابند که حکومت فشارش را تخفیف داده است و آن گاه است که علیه حکومت، اسلحه به دست می گیرند.»
🔸مصداق این نکته را می توان در اعطای آزادی های حداقلی سیاسی رژیم شاه در سال 56 به انقلابیون دانست که در راستای سیاست های حقوق بشری دولت جیمی کارتر اعمال شد. کارتر معتقد بود می توان با تعدیلِ فشارها در رژیم های استبدادی متحد آمریکا از انقلاب های کمونیستی جلوگیری کرد. این سیاست کارتر و فشار به رژیم پهلوی برای کاهش فشارها به انقلابیون و آزادی تعدادی از زندانیان سیاسی و باز شدن فضای رسانه ها، نتیجه عکس داد و مخالفین شاه بیشترین و بهترین بهره برداری را از این فضای تنفس بردند و روند انقلاب اسلامی در یکی دوسال آخر بسیار تسریع شد.
🔹تا چند ماه قبل از انقلاب 57، برآورد دولت آمریکا این بود که حکومت پهلوی، پایدار و ماندگار و «جزیره ثبات» است. ساواک اما تحلیل دقیق تری از اوضاع داشت و این آزادی ها و کاهش فشارها را به ضرر پهلوی می دانست.
🔸کسینجر بعدها این اقدام کارتر را خیانت به منافع آمریکا در ایران دانست و معتقد بود کارتر با این سیاست غلط، نه تنها حکومت پهلوی را حفظ نکرد که آن را بر باد داد. این همان «عدو شود سبب خیر، گر خدا خواهد» بود.
🔹دوتوکویل با تحلیل انقلاب فرانسه، معتقد بود که اساساً خطرناک ترین لحظه برای یک حکومتِ بد، زمانی است که بخواهد روش هایش را اصلاح کند اما دیگر دیر شده باشد و مردم باور نمی کنند. تنها کارکُشتگی در سیاست می تواند تاج و تخت پادشاهی را نجات دهد که پس از یک فرمانروایی ستمگرانه طولانی بخواهد وضع رعایایش را بهبود بخشد.
🔸اما مردمی که مدتی دراز، بدون هرگونه امیدِ تلافی، بردبارانه ستم را تحمل کرده باشند، هرگاه که امکان رفع آن ستم یکباره به ذهنشان خطور کند، گلایه شان به ناشکیبایی تبدیل خواهد شد و با یک جرقه، طوفان به پا می کنند.
🔹توکویل به این عوامل، عامل دیگری را اضافه می کند. او معتقد است هروقت حاکمیت خود اشرافی گری و ثروت اندوزی را تبلیغ کند اما نتواند آن را برای همگان فراهم سازد، با این کار زمینه سرنگونی خود را فراهم می کند.
🔸به اعتقاد او، آنچه در نهایت طومار رژیم پیشین را در فرانسه به هم پیچید عبارت بود از اینکه «از یک سو، ملتی که عشق به ثروت و تجمل در میان آن هر روزه گسترش می یافت و از سوی دیگر، حکومتی که از یک جهت پیوسته به این شوق دامن می زد و از جهت دیگر از تحقق آن جلوگیری می نمود. همین تناقض مرگبار بود که مرگ رژیم پیشین را رقم زد.»
✅ #داود_مدرسی_یان:
#تلگرام:
https://t.me/+PlRxfL0hn4w2xqqz
#نظریه_های_انقلاب – 3
آلکس دو توکویل
🔹الکسی دو توکویل، زاده 29 جولای 1805 و درگذشته ی 16 آپریل 1859، متفکر، تاریخ دان، حقوق دان، فیلسوف و سیاست مدار برجسته ی فرانسوی و یکی از موسسین جامعه شناسی و علم سیاست امروزی بود. وی در تحلیل انقلاب فرانسه و نقدهای بنیادین به جامعه فرانسوی 150-160 سال پیش مقالات و نوشته های مفیدی دارد.
🔸دو توکویل با تحلیل و آنالیز انقلاب آمریکا و فرانسه، مهم ترین علل انقلاب را اموری نظیر از هم پاشیدگی بافت اجتماعی، شکاف طبقاتی، تخریب لایه های میانی حکومت و مردم، مقاومت خشک و متحجرانه نظام سیاسی کُهنه در مقابل شرایط جدید اجتماعی و مقاومت در برابر تغییرات و تحول و افزایش افکار و عقاید آزادی خواهانه انقلابی در بین مردم می داند.
🔹وی معتقد است که وقتی حکومت، مقابل تغییر و تحول و اصلاح امور مقاومت کند و از طرفی بین طبقات مختلف مردم، کینه شکل بگیرد و مردم بخاطر اشرافی گری حاکمان و فقر خودشان و برخوردهای سخت حکومت با منتقدین، عقده و کینه به دل بگیرند، در وقت حساس و بزنگاه، دست به انقلاب می زنند. آن وقت حساس و بزنگاه قیام چه زمانی است؟
🔸او معتقد است هروقت حکومت سختِ گیر که همیشه منتقدین و مخالفین و هرگونه اعتراض را سرکوب می کرده، ولی به هر دلیلی، در یک شرایطی بخواهد آسان بگیرد و آزادی هایی را به مخالفین اعطا کند، مخالفین از این فرصت برای سرنگونی آن استفاده خواهند کرد. چرا؟ چون دیگر برای اصلاح دیر شده است!
🔹وی در این باره می گوید: «همیشه چنین نبوده که انقلاب ها در زمان وخیم تر شدن اوضاع پیش آمده باشند، بلکه برعکس انقلاب، غالباً زمانی پیش می آید که مردمی که دیرزمانی با یک حکومت ستمگر بدون هرگونه اعتراض کنار آمده اند، یکباره دریابند که حکومت فشارش را تخفیف داده است و آن گاه است که علیه حکومت، اسلحه به دست می گیرند.»
🔸مصداق این نکته را می توان در اعطای آزادی های حداقلی سیاسی رژیم شاه در سال 56 به انقلابیون دانست که در راستای سیاست های حقوق بشری دولت جیمی کارتر اعمال شد. کارتر معتقد بود می توان با تعدیلِ فشارها در رژیم های استبدادی متحد آمریکا از انقلاب های کمونیستی جلوگیری کرد. این سیاست کارتر و فشار به رژیم پهلوی برای کاهش فشارها به انقلابیون و آزادی تعدادی از زندانیان سیاسی و باز شدن فضای رسانه ها، نتیجه عکس داد و مخالفین شاه بیشترین و بهترین بهره برداری را از این فضای تنفس بردند و روند انقلاب اسلامی در یکی دوسال آخر بسیار تسریع شد.
🔹تا چند ماه قبل از انقلاب 57، برآورد دولت آمریکا این بود که حکومت پهلوی، پایدار و ماندگار و «جزیره ثبات» است. ساواک اما تحلیل دقیق تری از اوضاع داشت و این آزادی ها و کاهش فشارها را به ضرر پهلوی می دانست.
🔸کسینجر بعدها این اقدام کارتر را خیانت به منافع آمریکا در ایران دانست و معتقد بود کارتر با این سیاست غلط، نه تنها حکومت پهلوی را حفظ نکرد که آن را بر باد داد. این همان «عدو شود سبب خیر، گر خدا خواهد» بود.
🔹دوتوکویل با تحلیل انقلاب فرانسه، معتقد بود که اساساً خطرناک ترین لحظه برای یک حکومتِ بد، زمانی است که بخواهد روش هایش را اصلاح کند اما دیگر دیر شده باشد و مردم باور نمی کنند. تنها کارکُشتگی در سیاست می تواند تاج و تخت پادشاهی را نجات دهد که پس از یک فرمانروایی ستمگرانه طولانی بخواهد وضع رعایایش را بهبود بخشد.
🔸اما مردمی که مدتی دراز، بدون هرگونه امیدِ تلافی، بردبارانه ستم را تحمل کرده باشند، هرگاه که امکان رفع آن ستم یکباره به ذهنشان خطور کند، گلایه شان به ناشکیبایی تبدیل خواهد شد و با یک جرقه، طوفان به پا می کنند.
🔹توکویل به این عوامل، عامل دیگری را اضافه می کند. او معتقد است هروقت حاکمیت خود اشرافی گری و ثروت اندوزی را تبلیغ کند اما نتواند آن را برای همگان فراهم سازد، با این کار زمینه سرنگونی خود را فراهم می کند.
🔸به اعتقاد او، آنچه در نهایت طومار رژیم پیشین را در فرانسه به هم پیچید عبارت بود از اینکه «از یک سو، ملتی که عشق به ثروت و تجمل در میان آن هر روزه گسترش می یافت و از سوی دیگر، حکومتی که از یک جهت پیوسته به این شوق دامن می زد و از جهت دیگر از تحقق آن جلوگیری می نمود. همین تناقض مرگبار بود که مرگ رژیم پیشین را رقم زد.»
✅ #داود_مدرسی_یان:
#تلگرام:
https://t.me/+PlRxfL0hn4w2xqqz